دارایی‌ها در انواع ترازنامه

صورت جریان وجوه نقد

ترازنامه چیست؟

ترازنامه صورت های مالی یک شرکت است که وضعیت مالی یک شرکت را تعیین می کند. این صورت مالی به طور دقیق بیان می کند که شرکت دارای چه ملک هایی است، چه دارایی هایی به نام شرکت ثبت شده اند و این شرکت چقدر دارای ارزش است که بتواند در حقوق مالکانه یا همان […]

• تعداد نظرات: 0
• دسته بندی ها: مقالات حسابداری
• زمان مطالعه: 4 دقیقه

نکته: در صورتی که نیازمند قرار گرفتن آموزش خاص و یا مطبی به صورت رایگان در حوزه های حسابداری و کامپیوتر هستید آن را در قسمت نظرات همین صفحه وارد کنید.

ترازنامه صورت های مالی یک شرکت است که وضعیت مالی یک شرکت را تعیین می کند. این صورت مالی به طور دقیق بیان می کند که شرکت دارای چه ملک هایی است، چه دارایی هایی به نام شرکت ثبت شده اند و این شرکت چقدر دارای ارزش است که بتواند در حقوق مالکانه یا همان حقوق صاحبان سهام ثبت می شود. اجزای ترازنامه شامل دارایی ها، دارایی جاری، دارایی غیر جاری، بدهی ها وحقوق صاحبان سهام است. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره عناصر ترازنامهpdf ترازنامه چیست را دانلود کنید. همچنین نمونه سوال ترازنامه با جواب هم در انتهای مقاله در فایل ترازنامه pdf قرار دارد. پیشنهادمی کنیم پیش از مطالعه این مقاله مقاله های اصول حسابداری و حسابداری مالی را نیز مطالعه کنید.

اگر میخواهید حسابداری را از پایه شروع کنید و از این طریق کسب درآمد داشته باشید پیشنهاد میکنیم آموزش حسابداری از پایه آموزشگاه اریا تهران را از دست ندهید.

مطالبی که در این صفحه خواهید خواند:

انواع و اقلام ترازنامه

در خصوص اقلام ترازنامه شرکت تولیدی باید دارایی ها و بدهی های خود را به دو دسته جاری و غیر جاری طبقه بندی نمایند. به این نوع ترازنامه، طبقه بندی اقلام ترازنامه نیز می گویند. در ترازنامه های طبقه بندی نشده دارایی ها و بدهی ها بدون تفکیک به جاری و غیر جاری منعکس می شود. لذا بدهی های جاری و غیر جاری در ترازنامه برای شرکت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در بعضی از کشور ها از جمله ایران ترتیب اقلام ترازنامه به این صورت است که ابتدا دارایی هایی منعکس می شود که نقدی هستند یا در اسرع وقت قابل تبدیل به نقد می باشند. اقلام ترازنامه حسابداری نیز شامل دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سهام می شود. اقلام بدهی در ترازنامه زمانی به عنوان بدهی جاری طبقه بندی می شود که انتظار رود طی چرخه ی عملیاتی معمول واحد تجاری، تصفیه شود. بدهی های بلند مدت در ترازنامهنیز از این قائده مستثنی نیست. اگرشما هم علاقمند هستید درباره اقلام ترازنامه بانکها اطلاعات کسب کنید، می توانید آشنایی با اقلام ترازنامه و نحوه تحلیل آن را مطالعه نمایید.

خواندن مقاله اصطلاحات حسابداری نیز می تواند به شماکمک کند.

بیلان مالی چیست

واژه بیلان یا ترازنامه در واقع گزارشی است که در پایان دوره مالی شرکت ها تهیه شده و نتیجه فعالیت های اقتصادی شخصیت مورد نظر را در قالبی استاندارد و قابل فهم به نهاد مربوطه ارائه می دهد. همچنین بیلان مالی با معادله « دارایی = بدهی + سرمایه» نیز تعریف می شود. سایردارایی ها در ترازنامه شامل دارایی های جاری در ترازنامه (نقدینگی، سهام و کلیه اوراق بهادار، موجودی کالا و حساب های پرداخت شده) و دارایی غیر جاری در ترازنامه (دارایی های ثابت، مبالغ سرمایه گذاری شده و دارایی های نامشهود) می باشد.

ترازنامه حسابداری

ماهیت ترازنامه کامل حسابداری صورت حسابی است که هر مالک اقتصادی در تاریخی معین ارائه می کند به منظورآنکه توسط آن به بدهی ها، دارایی ها و سرمایه های وی رسیدی شود. فرمول ترازنامه حسابداری، دارایی برابر است با جمع بدهی و سرمایه، است. جدول ترازنامه حسابداری در ادامه قابل مشاهده است. معمولا ترازنامه حسابداری در اکسل نوشته می شود. برای اطلاعات بیشتر می توانید عکس ترازنامه حسابداری هم مشاهده کنید. پس از آنکه با نحوه تنظیم ترازنامه آشنا شدید، وارد مرحله تجزیه و تحلیل صورت های مالی می شوید. ما در این مقاله برای آشنایی بیشتر شما نمونه ترازنامه ساده نیز قرار می دهیم.

منابع و مصارف در ترازنامه

به منظور رفع نیاز های یک شرکت، منابعی باید تنطیم شود که شامل بدهی ها(تسهیلات دریافتی، حساب های پرداختنی و…) و حقوق صاحبان سهام(سرمایه، سود انباشته و ….) می باشد. برای اینکه بفهمیم شرکت چه منابعی استفاده کرده باید سمت چپ ترازنامه را بررسی کنیم. شرکت ها این منابع را در سرفصل های سمت راست ترازنامه(بیلان) مصرف می کنند.

سوالات متداول

ترازنامه یک روشخوبی برایتجزیه وتحلیل وضعیت مالی یک شرکت است و از آن برای محاسبه بسیاری از نسبت های مالی استفاده می شود که به تعیین عملکرد کلی یک شرکت و بازدهی آن کمک می کند.

ترازنامه همیشه باید تعادل داشته باشد. در صورتی که برایحسابداری کسب وکار خوداز نرم افزار های حسابداری استفاده می کنید و نرم افزار شما به روزاست، به صورت خودکار همیشه متعادل است.

تهیه و آماده سازی ترازنامه نقش مهمی در رشد کسب و کار دارد و باید توسط یک حسابدار ماهر انجام شود تا به کمک آن میزان بدهی ها و دارایی ها و حقوق صاحب سهام مشخص شود.

جمع بندی:

در این مقاله سعی کردیم مطالبی واضح، روان و قابل فهم قرار دهیم. همچنین مطالب این صفحه برای افرادی که دانشی درمورد بورس ندارند بسیار مفید است. لذا شما می توانید با دیدن نمونه ترازنامه اطلاعات بیشتری کسب کنید.

اگر به مطالعه این مطلب علاقه داشتید بهتر است مقاله سود انباشته را نیز مطالعه کنید.

تصویب ترازنامه شرکت

یکی از بحث های مهم اقتصادی که برای ادامه حیات شرکت ها دارای اهمیت بوده و هیئت مدیره باید هر ساله به آن توجه داشته باشند، تصویب ترازنامه شرکت سال قبل می باشد.

ترازنامه، بیلان یا صورت وضعیت مالی از صورت های مالی مهم و اصلی است که وضعیت مالی شخصیت حقوقی را در یک دوره زمانی مشخص، نشان می دهد.

ترازنامه مالی شرکت
در واقع تصویری از دارایی ها و میزان سود و زیان و ساختار مالی شرکت ارائه می دهد. هیات مدیره و بازرسین میبایست هر ساله پس از انقضاء سال مالی شرکت، طی گزارشی کلیه دارایی و دیون و سود و زیان شرکت را محاسبه نموده و بیست روز قبل از تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه، در اختیار بازرسان قرار دهد.

روش تصویب ترازنامه شرکت
درواقع تهیه ترازنامه شما را از تعادل دارایی های شرکت در برابر بدهی های آن مطلع می سازد و به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید قدرت مالی کسب و کارتان را بسنجید.

بازرسان در تعیین صحت و سقم تصویب ترازنامه شرکت نقش اساسی را بر عهده دارند. زیرا ترازنامه مالی شرکت مجمع عمومی بدون دریافت گزارش بازرسان دارای اعتبار لازم نمی باشد و امکان تصویب آن وجود ندارد.

نکته: در شرکت های سهامی عام تصویب ترازمالی سال قبل می تواند یک مقدمه مناسب برای افزایش دادن سرمایه باشد. زیرا ترازنامه می تواند به وضوح وضعیت مالی یک شخصیت حقوقی را نشان دهد.
ساختار تصویب ترازنامه شرکت
بیلان شرکت ها از سه جز دارایی ها (جاری و غیرجاری)، بدهی ها (جاری و غیرجاری) و حقوق سهامداران تشکیل می شود که مجموع دارایی شرکت میبایست با مجموع بدهی ها و حقوق سهامداران برابر باشد.

دارایی ها یا حساب های جاری ارزش کل دارایی های است که می تواند طی یک دوره یکسال به وجه نقد تبدیل شود.

انواع دارایی های شرکت به قرار زیر می باشد:

موجودی نقدی و مشاهده آن
حساب ها و اسناد دریافتنی
اوراق بهادار قابل معامله
پیش پرداخت ها و سفارشات
فهرست موجودی ها و هر دارایی که بتوان در لحظه به پول نقد تبدیل کرد.
حساب های غیر جاری
حساب های غیرجاری نیز به کلیه دارایی هایی گفته می شود که انتظار نمی رود قابلیت تبدیل شدن به وجه نقد یا تبدیل شدن به کالای قابل فروش در طی یک دوره مالی را داشته باشد.

از دارایی های غیرجاری می توان به سرمایه گذاری های بلند مدت و دارایی های ثابت مشهود و نامشهود اشاره کرد.

بدهی های جاری شرکت به بدهی هایی گفته می شود که شرکت انتظار دارد طی یک سال آتی آن ها را تسویه کند و شامل پرداختنی های تجاری و غیرتجاری، مالیات پرداختنی، سود سهام پرداختنی، تسهیلات مالی دریافتی و پیش دریافت ها می باشد.

بدهی های غیرجاری نیز بدهی هایی هستند انتظار میرود بعد از گذشت یک سال مالی از تاریخ ترازنامه یا یک چرخه عملیات (بسته به این که کدام یک طولانی تر می باشد) تسویه شوند.

بدهی های غیر جاری
بدهی های غیرجاری شامل این موارد می باشد:

تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت
خالص سرمایه در گردش
حقوق صاحبان سهام که ارزش ویژه نیز به آن گفته می شود و نشانگر میزان مالکیت صاحبان شرکت می باشد. سرمایه قانونی، افزایش سرمایه شرکت، صرف سهام، اندوخته قانونی و سایر اندوخته ها، سود و زیان انباشته، سهام خزانه و مازاد تجدید ارزیابی موجودی ها از اجزای آن می باشد.

تصویب و ثبت تراز مالی
پس از تنظیم صورتجلسه تغییرات توسط موسسه ثبتی ذهن ناب، باید سه نسخه از آن به امضاء کلیه سهامداران و حداقل یکی از بازرسین و مدیر عامل برسد. مطابق صورتجلسات ورودی سیستمی تصویب بیلان مالی شرکت انجام می شود.

سپس یک نسخه از آن به همراه رسید پذیرش اینترنتی و رسید پذیرش تغییرات و وکالتنامه وکیل به اداره ثبت شرکت ها تحویل داده می شود تا اعلام نظر کارشناسان مربوطه منتظر میمانیم.

تائید کارشناس جهت تصویب ترازنامه
پس از اعلام نظر کارشناس و گرفتن تاییدیه، حال اقدام به پرداخت هزینه حق الثبت تغییرات و روزنامه رسمی و کثیر الانتشار (روزنامه درج شده در اساسنامه شرکت) مینمائیم.

چنانچه در موعد مقرر شده در اساسنامه یا ۴ ماه پس پایان سال مالی شرکت ترازنامه به تصویب مجمع نرسیده باشد، می بایست با رعایت تشریفات تصویب ترازنامه در مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده انجام پذیرد.

تصویب ترازنامه شرکت در هر دوره مالی به منزله مفاصاحساب مدیران شرکت در آن دوره مالی می باشد و اگر طی آن مدت تصدی مدیران منقضی شود، سهام مورد وثیقه آنان از قید وثیقه آزاد خواهد شد.

در چه شرایطی تصویب ترازنامه شرکت معتبر نخواهد بود؟
در شرایط زیر تصویب تراز مالی معتبر نمی باشد:

مجمع عمومی عادی بدون دریافت گزارش قانونی بازرسان تصویب شود.
بازرسان از خویشاوندان نسبی یا سببی اعضاء هیئت مدیره باشند.
بازرس عضو هیئت مدیره باشد.
تصویب ترازنامه توسط بازرسی که ورشکسته شده است، انجام شده باشد.
توجه به نکات زیر در تنظیم ترازنامه الزامی است:
هزینه های ثبت شرکت و هزینه های قبل از بهره برداری باید قبل از تقسیم سود مستهلک شود.
مطابق ماده ۲۳۶ قانون تجارت هزینه های افزایش سرمایه حداکثر تا ۵ سال از تاریخ افزایش سرمایه مستهلک گردد.
پایین آمدن ارزش دارایی های غیرجاری (به هر علتی) باید در استهلاکات ثبت شود.
تعهداتی که شرکت آن ها را تضمین نموده است نیز با قید مبلغ در زیر ترازنامه ذکر شود.
استهلاک اموال و اندوخته قانونی نیز باید در بیلان شرکت لحاظ شود.
نکته: در شرکت های سهامی عام هیئت مدیره مکلف است گزارش حسابداران رسمی را ضمیمه حساب های سود و زیان و ترازنامه شرکت نماید.

درواقع حسابداران باید درمورد صحت اطلاعات حساب شرکت اظهارنظر نمایند و گواهی نمایند که کلیه دفاتر و اسناد و صورتحساب ها در اختیارشان قرارداده شده و هیات مدیره وضع مالی شرکت را به درستی در اختیار مجمع قرار داده است.

مدارک مورد نیاز برای تصویب ترازنامه شرکت
مدارک مورد نیاز تصویب تراز مالی سالیانه به شرح زیر می باشد:

مدارک هویتی شرکت یا موسسه (اساسنامه – اظهارنامه – آخرین تغییرات هیات مدیره – آخرین تعیین سمت بازرسین)
ارائه لیست کامل شرکاء و میزان سهم الشرکه یا میزان سهام سهامداران و تعداد سهام آن ها
انتخاب بازرس دارای صلاحیت و اعتبار برای شرکت
ارائه مدارک هویتی شرکاء و سهامداران (شناسنامه و کارت ملی یا کارت هوشمند)
ارائه برگه نمایندگی نمایندگان اشخاص حقوقی شریک و یا سهامدار در شرکت (در صورتیکه شرکت از شرکا و سهامداران حقوقی بهره می برد)
اصل آگهی دعوت از اعضاء مجمع عمومی فوق العاده مطابق با اساسنامه شرکت (در صورت برگزاری جلسه با حضور اکثریت)
تصویب ترازنامه شرکت سهامی خاص
اصولاً تصویب ترازنامه شرکت٬ در شرکت های ثبت سهامی خاص صورت می پذیرید و بابت هر سال مالی می بایست در سال آینده تصویب ترازنامه شرکت انجام گردد. شرکت های سهامی خاص در ابتداء ۴ ماه اول سال طی مجمع عمومی سالیانه در بعد از در مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده می توانند این دستور را اجرائی کنند.

هزینه صورتجلسه تصویب تراز
هزینه تنظیم و ثبت صورتجلسه تصویب ترازنامه شرکت به شرح زیر می باشد :

تنظیم و ثبت سیستمی صورتجلسه تراز مالی.
پرداخت حق الوکاله وکیل
پرداخت حق الثبت تغییرات.
پرداخت هزینه روزنامه های رسمی و روزنامه کثیرالانتشار صورتجلسه تصویب ترازنامه مالی شرکت.
تنظیم و ثبت اشخاص حقوقی شرکت از جمله معرفی نامه اشخاص حقوقی و استعلام های مربوطه برای اشخاص حقوقی.
اگهی دعوت روزنامه کثیرالانتشار در صورت تشکیل جلسه با حضور حداکثر شرکاء یا سهامدارن تشکیل گردد

آموزش حسابداری دارایی های مشهود و انواع دارایی ها از لحاظ استهلاک

در این بخش به آموزش انواع دارایی در ترازنامه و نیز تقسیم بندی آنها به استهلاک پذیر و استهلاک ناپذیر و نقصان پذیر می پردازیم و عوامل موثر در انوع تقسیم بندی دارایی های ثابت را بررسی خواهیم نمود.

آموزش حسابداری دارایی های مشهود و انواع دارایی ها از لحاظ استهلاک

در این بخش به آموزش انواع دارایی در ترازنامه و نیز تقسیم بندی آنها به استهلاک پذیر و استهلاک ناپذیر و نقصان پذیر می پردازیم و عوامل موثر در انوع تقسیم بندی دارایی های ثابت را بررسی خواهیم نمود.

آموزش حسابداری دارایی های مشهود و انواع دارایی ها از لحاظ استهلاک

در این بخش به آموزش انواع دارایی در ترازنامه و نیز تقسیم بندی آنها به استهلاک پذیر و استهلاک ناپذیر و نقصان پذیر می پردازیم و عوامل موثر در انوع تقسیم بندی دارایی های ثابت را بررسی خواهیم نمود.

آموزش حسابداری دارایی های مشهود و استهلاک دارایی ها

در هر سازمان و شرکتی، برنامه ریزى تولید و فروش بهمراه استفاده بهینه از منابع مختلف سازمان یکی از مهمترین فعالیت هاى آن سازمان بشمار می رود.

برنامه ریزى تولید و تصمیم گیرى در مورد منابع مختلف سازمان جهت بهبود بخشی با فرآیندهاى تولید و عرضه محصولات به مشتریان نیاز به آگاهی دقیق از منابع سازمان دارد. امروزه می توان منابع متفاوتی را براى هر سازمان نام برد که یکی از موثرترین آنها دارایی ها هستند.

دارایی در علم حسابدارى، عبارت است از کلیه اموال و حقوقی که داراى ارزش پولی باشند. دارایی هاى یک واحد ممکن است پدیده هاى عینی و مشهود باشند.

مثل زمین، ساختمان، موجودى نقدى و موجودى کالا، یا به صورت حقوق مالی و امتیازات غیر قابل رویت، مثل سرقفلی و مطالبات از اشخاص. دارایی ها در ترازنامه به گروههاى متمایزى تقسیم می شوند، دو گروه که مورد استفاده بیشترى دارند عبارتند از دارایی هاى جارى و دارایی هاى ثابت.

دارایی های جاری

این دارایی ها اقلامی هستند که انتظار می رود در طی یک سال یا یک دوره عملیاتی از تاریخ تنظیم ترازنامه (هر کدام که طولانی تر است) به وجه نقد تبدیل، یا مصرف و یا فروخته شوند.

مانند: بانک ها- صندوق- تنخواه گردان- بدهکاران- پیش پرداخت ها- موجودى کالا و ملزمات ادارى.

معمولاً دارایی هاى جارى بر حسب سرعت تبدیل شدن به وجه نقد و یا مصرف در ترازنامه منعکس می گردند.

دارایى هاى ثابت از لحاظ استهلاک پذیری

این دارایی ها، اقلامی مشهود با عمرى طولانی می باشند که در جریان عملیات موسسه مورد استفاده قرار می گیرند. دارایی هاى این گروه به مرور زمان و پس از استفاده مکرر مستهلک می گردند به همین دلیل براى هر یک از دارایی هاى ثابت استهلاک منظور می شود. (به استثناء زمین که مستهلک نمیگردد)

مانند: زمین- ساختمان- تاسیسات- ماشین آلات وتجهیزات- ابزارآلات -وسائل نقلیه ومنصوبات- قالب ها- لوازم آزمایشگاهی و داراییهاى سرمایهاى موجود در انبار.

خود این دارایی ها به سه دسته زیر طبقه بندی می شوند:
۱- دارایی هاى استهلاک دارایی‌ها در انواع ترازنامه پذیر
۲- دارایی هاى استهلاک ناپذیر و
۳- دارایی هاى نقصان پذیر

دارایی هاى استهلاک پذیر

این دارایی ها داراى عمر اقتصادى معین و محدودى می باشند و طی عمر برآوردى خودشان مستهلک می شوند.

مانند: وسایط نقلیه، ساختمان، ماشین آلات، اثاثه و منصوبات و…

دارایی هاى استهلاک ناپذیر

این دارایی ها عمر نامحدودى دارند ودر اثر استفاده تحلیل نمی روند مثل زمین

دارایی هاى نقصان پذیر

این دارایی ها بر اثر استخراج تهی می شوند و به موجودى مواد یا کالا تبدیل می شوند. از جمله جنگل ها ، معادن و ذخایر طبیعی است که در ترازنامه در گروهی جدا بعنوان معادن و ذخایر طبقه بندى می شوند.

بنابراین ، عمر طولانی ؛ منابع آتی قابل اندازه گیرى و استفاده در روال عادى عملیات سه ویژگی مهم دارایی هاى ثابت مشهود می باشد.

آشنایی با انواع صورتهای مالی در بورس

صورت‌های مالی شرکت‌ها یکی از منابع مهم برای دسترسی به اطلاعات درون شرکتی می‌باشد. در همین راستا سازمان بورس قانونی را برای تمام شرکت‌های فعال در بازار بورس وضع کرده است که بر طبق آن تمامی این شرکت‌ها موظف هستند تا گزارش‌ها و صورت‌های مالی خودشان را مطابق با استانداردهای سازمان بورس در سامانه‌ی جامع ناشران یا کدال، انتشار دهند. تمامی گزارشات و صورت‌های مالی با وجود سامانه‌ی کدال با بیشترین سرعت و تحت نظارت دارایی‌ها در انواع ترازنامه خود سازمان بورس به دست تمامی فعالان بازار سرمایه، سرمایه‌گذاران و سهام‌داران شرکت‌ها خواهد رسید. لازم به ذکر است که این اطلاعات می‌بایست به‌طور مساوی و در زمان مشخص در اختیار تمامی افراد قرارگیرند تا از سوءاستفاده‌های احتمالی از رانت اطلاعاتی جلوگیری شود. صورت‌های مالی اساسی مختلفی در سامانه‌ی کدال از سوی دارایی‌ها در انواع ترازنامه شرکت‌ها منتشر می‌شوند. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس چراغ راجع به انواع صورتهای مالی در بورس صحبت خواهیم کرد.

۱. ترازنامه، از انواع صورتهای مالی در بورس

ترازنامه

برای تحلیل بنیادی شرکت‌ها، نیاز به اطلاعاتی راجع به وضعیت مالی آن شرکت‌ها وجود دارد. این اطلاعات مهم را می‌توان توسط ترازنامه به دست آورد. ترازنامه یا صورت وضعیت مالی یکی از مهم‌ترین انواع صورتهای مالی در بورس می‌باشد. در این گزارش وضعیت حساب‌های شرکت شامل دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکان شرکت (حقوق صاحبان سهام) در یک تاریخ معین نشان داده می‌شود. در ترازنامه بایستی میزان دارایی‌های یک شركت همواره با مجموع بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن برابر باشد. این فرمول که به آن معادله‌ی اساسی حسابداری نیز می‌گویند، به شکل زیر نمایش داده می‌شود:

دارایی‌ها = بدهی‌ها + حقوق صاحبان سرمایه یا سهام

همان‌طور که در این فرمول مشاهده می‌کنید، ترازنامه، تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها، حقوق صاحبان سهام را به ما نشان می‌دهد. در اصل با استفاده از ترازنامه می‌توانید بفهمید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است. به طور کلی اگر نسبت‌ بدهی‌های یک شرکت به دارایی‌های آن بالاتر باشد، آن شرکت با ریسک بیش‌تری مواجه خواهد بود. بنابراین در بررسی صورتهای مالی در بورس باید به نسبت بدهی‌ها و دارایی‌های یک شرکت توجه نمایید. در ادامه راجع به انواع دارایی و بدهی در شرکت‌ها، بیش‌تر صحبت خواهیم کرد.

مفهوم دارایی و آشنایی با انواع دارایی

برای تحلیل صورتهای مالی در بورس لازم است تا با ساختار دارایی‌ها آشنا باشیم. در یک تعریف ساده می‌توان گفت که منظور تحلیل‌گران از دارایی‌ها، مواردی می‌باشند که سرمایه در آنجا مصرف شده و در اختیار صاحبان سرمایه قرار گرفته است. برای مثال وجوه نقد در بانک یا صندوق و یا ساختمان و املاک شرکت، همگی جزو دارایی‌ها به حساب می‌آیند. بطور کلی دارایی‌ها به دو دسته‌ی جاری و غیرجاری یا ثابت تقسیم می‌شوند. آن دسته از دارایی‌ها که قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند را دارایی‌های جاری می‌گویند. مثل وجوه نقد، سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت، مطالبات و اسناد دریافتنی، موجودی مواد و کالا، پیش‌پرداخت‌ها و سپرده‌های بانکی. اما دارایی‌های ثابت بر خلاف دارایی‌های جاری، قابلیت نقدشوندگی بالا ندارند و شرکت نیز تصمیمی برای نقد کردن آن‌ها در کوتاه‌مدت ندارد. مثل سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، دارایی‌های مشهود همچون ساختمان و ماشین‌آلات در شرکت‌ها و دارایی‌های نامشهود مانند اعتبار نام تجاری و حق امتیازهای مختلف.

مفهوم بدهی و آشنایی با انواع بدهی

در تحلیل صورتهای مالی در بورس منظور از بدهی، تعهدات و بدهی‌های شرکت به دیگران می‌باشد. برای مثال اگر از کسی جهت ارائه‌ی کالا یا خدمات پولی گرفته باشیم اما هنوز آن را پرداخت نکرده باشیم، به آن شخص بدهکار هستیم. بدهی‌ها نیز همانند دارایی‌ها به دو دسته‌ی جاری و غیرجاری یا بلندمدت تقسیم می‌شوند. بدهی‌های جاری شامل اسناد و حساب‌های پرداختنی، مالیات و سود سهام پرداختنی، تسهیلات مالی و پیش‌ دریافت‌ها هستند. بدهی‌های غیر جاری نیز شامل کلیه‌ی بدهی‌های بلندمدت شرکت، اسناد و حساب‌های پرداختنی و تسهیلات مالی می‌باشند.

۲. صورت سود و زیان از انواع صورتهای مالی در بورس

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان، یکی دیگر از انواع صورتهای مالی در بورس می‌باشد. میزان سودآوری، یکی از مهم‌ترین معیارها برای انتخاب سهام یک شرکت محسوب می‌شود. طبیعتاً هرچقدر که میزان سودآوری یک شرکت در مقایسه با قیمت سهام آن شرکت در بورس، بیشتر باشد، سهام آن شرکت ارزنده‌تر خواهد بود. اما بهترین راهکار برای آنکه از میزان سودآوری در یک شرکت مطلع شویم، استفاده از صورت سود و زیان می‌باشد. درواقع، صورت سود و زیان به خوبی میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی را نشان خواهد داد. تمام شرکت‌های فعال در بازار بورس، موظف‌ هستند تا در پایان سال مالی، صورت سود و زیان خود را منتشر کنند. در حقیقت، آن‌ها از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع می‌دهند. مواردی همچون میزان فروش شرکت‌ها، میزان هزینه‌های آن‌ها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت در صورت سود و زیان قابل مشاهده است.

۳. صورت سود و زیان جامع

صورت سود و زیان جامع

در صورت سود و زیان که در بخش قبلی راجع به آن صحبت شد، درآمدها و هزینه‌هایی که برای حقوق صاحبان سهام در نظر گرفته می‌شوند و درآمدها و هزینه‌های تحقق نیافته لحاظ نمی‌شوند. اما سرمایه‌گذاران برای تحلیل بنیادی صورتهای مالی در بورس به اطلاعات کامل‌تر و دقیق‌تری نیاز دارند. بر همین اساس یک نوع از صورت مالی تحت عنوان صورت سود و زیان جامع طراحی شده است. صورت سود و زیان جامع، کلیه‌ی درآمدها و هزینه‌ها اعم از تحقق‌یافته و تحقق‌نیافته را به اطلاع گروه‌های مختلف می‌رساند. همچنین مواردی که در صورت سود و زیان لحاظ نشده بود را نیز پوشش خواهد داد. صورت سود و زیان جامع، شامل مواردی مثل تعدیلات سنواتی، سود یا زیان خالص دوره بر اساس صورت سود و زیان، سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده مانند دارایی‌های ثابت مشهود، تسعیر دارایی‌ها ، بدهی های ارزی و … می‌باشد.

۴. صورت جریان وجوه نقد از انواع صورتهای مالی در بورس

صورت جریان وجوه نقد

گردش پول نقد به مثابه خون حیات‌بخشی است که در شریان شرکت‌ها جریان دارد. بنابراین یک شرکت بدون پول نقد نمی‌تواند حیاتش را ادامه دهد. صورت جریان وجوه نقد، گردش نقدینگی در شرکت‌ها در طول یک سال را مشخص می‌نماید. مهم‌ترین ویژگی این نوع از صورتهای مالی در بورس این است که منابع و مصارف وجوه نقد را به طور دقیق در طی یک‌ سال مشخص خواهد کرد. صورت گردش وجوه نقد براساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه می‌شود. از آنجایی که بستانکاران نگران پرداخت‌های شرکت هستند، همواره به‌دقت جریان نقدی شرکت را مورد بررسی قرار می دهند. در حقیقت، با بررسی این نوع از صورت مالی، جریان‌های نقدی بالقوه آتی شرکت، قدرت نقدینگی، میزان قدرت پرداخت دیون، انعطاف‌پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی می‌باشد.

چه کسانی از صورتهای مالی در بورس استفاده می‌کنند؟

در حالت کلی، استفاده‌کنندگان صورتهای مالی در بورس به دو گروه درونی و بیرونی شرکت تقسیم‌بندی می‌شوند. منظور از استفاده‌کنندگان درونی، مدیران شرکت‌ها هستند. واضح است که برای این دسته از افراد محدودیتی در اخذ گزارشات مالی وجود نخواهد داشت. مدیران هرطور که تمایل داشته باشند، می‌توانند این گزارش‌ها را از حسابداران خود دریافت نمایند. اما استفاده‌کنندگان بیرونی صورت‌های مالی همان سرمایه‌گذاران بالقوه و بالفعل هستند. این افراد طبق استانداردهای حسابداری و سازمان بورس گزارشات مالی را دریافت می‌کنند و بر همین اساس اقدام به تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری‌های خود می‌نمایند.

نکته: اگر به قسمت اطلاعیه‌های سایت کدال مراجعه کرده باشید، احتمالاً دو اصطلاح حسابرسی شده و حسابرسی نشده برای بررسی صورتهای مالی در بورس به چشمتان خورده است. منظور از گزارشات حسابرسی شده، گزارش‌هایی هستند که توسط یک موسسه‌ی حسابرسی که به عنوان ناظر در خارج از شرکت فعالیت می‌کند، بررسی و تایید شده است. اما صورت‌های مالی حسابرسی نشده، گزارشاتی هستند که توسط حسابداران خود شرکت تهیه و گزارش شده‌اند. تمام شرکت‌های بورسی ملزم به ارائه‌ی گزارش‌های میان دوره‌ای ۶ ماه و پایان سال مالی خود، به صورت حسابرسی شده هستند.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش و استخدام چراغ ، انواع صورتهای مالی در بورس که در مباحث تحلیل بنیادی بورس قرار می‌گیرد را مورد بررسی قرار دادیم. ( اگر می‌خواهید درباره تحلیل بنیادی بورس بیشتر بدانید آموزش ویدیویی تحلیل بنیادی مقدماتی را از دست ندهید.)
همان‌طور که گفتیم این صورت‌های مالی به عنوان ابزار مهمی برای مدیران شركت‌ها، صاحبان سرمایه، بستانكاران و سرمایه‌گذاران به شمار می‌آیند. آن‌ها با تجزیه‌وتحلیل این صورت‌ها می‌توانند از وضعیت مالی شرکت‌های سهامی موردنظرشان در گذشته، حال و آینده با خبر شوند و راجع به آن قضاوت كنند. چراغ به عنوان یک سامانه‌ی هوشمند آموزش، کاریابی و استخدام می‌کوشد تا با بیان نکات مهم در زمینه‌ی آموزش بورس به تمامی علاقه‌مندان برای ورود به بازارهای مالی و سرمایه کمک نماید. دوره‌های آموزشی در بخش آموزش آنلاین بورس این سامانه، به‌روزرسانی می‌شوند.

ساختار ترازنامه در صورت های مالی

حسابداری یکی از علومی است که در اقتصاد حرف اول را می‌زند. این علم مانند هر لم دیگری از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود. آشنایی با بخش‌های مختلف علم حسابداری باعث می‌شود امور اقتصادی شرکت‌ها دقیق‌تر پیش رود. به همین علت در این مطلب قصد داریم راجع‌به ساختار ترازنامه در صورت های مالی بیشتر صحبت کنیم.

ترازنامه در حسابداری چیست؟

یکی از صورت‌های مالی مهم و اساسی در حسابداری ترازنامه است. به ترازنامه صورت وضعیت مالی هم گفته می‌شود. در انگلیسی، Balance Sheet و در فرانسه بیلان به عنوان ترازنامه شناخته می‌شوند.

حال این مفهوم مهم به چه معناست؟ به طور کلی ترازنامه یک گزارش است که وضعیت دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه‌های یک سازمان یا شرکت را در زمان معین مشخص می‌کند.

ساختار ترازنامه در صورت های مالی شرکت‌ها بسیار اهمیت دارد و در پایان دوره‌های مالی ترازنامه تهیه می‌شود. ترازنامه در یک دوره مالی نشان می‌دهد وضعیت اقتصادی آن سازمان چگونه بوده‌است.

صورت مالی چیست؟

گفتیم ترازنامه نوعی از صورت‌های مالی است؛ پس باید با مفهوم صورت مالی هم آشنا شویم. صورت مالی محلی است که در آن اطلاعات اقتصادی مربوط به فعالیت‌های شرکت ثبت می‌شود.

برای سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف بسته به حجم و اندازه فعالیتی که دارند، حداقل یک بار در سال باید صورت مالی تهیه شود. برای تهیه صورت مالی قوانین مشخصی در حسابداری وجود دارد. با تهیه صورت مالی می‌توان به سوالات زیر پاسخ داد:

• موجودی شرکت و سازمان مربوطه چیست؟
• شرکت یا سازمان مربوطه موجودی خود را از دارایی‌ها در انواع ترازنامه چه محلی به دست آورده‌است؟
• مجموع فعالیت شرکت یا سازمان مربوطه چگونه بوده‌است؟ تعیین سود و زیان

حال این صورت‌های مالی را می‌توان به شکل‌های مختلف تهیه کرد. به طور کلی انواع صورت‌های مالی به شرح زیر است که هر کدام هدف خاصی دارند:

• ترازنامه یا بیلان
• صورت حساب سود و ضرر
• صورت سود و ضرر جامع
• صورت گردش وجوه نقد

پس ترازنامه یا بیلان یکی از بخش‌های مهم حسابداری در تعیین صورت‌های مالی است. ساختار ترازنامه در صورت های مالی اهمیت بالایی دارد و با روش‌های خاصی تعیین می‌شود.

ترازنامه از چه بخش‌هایی تشکیل می‌شود؟

گفتیم که ترازنامه نشان‌دهنده سرمایه، بدهی و دارایی یک شرکت و سازمان در زمان مشخص است. پس ساختار ترازنامه در صورت های مالی از بخش‌های مشخصی تشکیل می‌شود.

در ساختار یک ترازنامه، دو ستون کلی وجود دارد؛ ستون سمت راست بخش دارایی‌ها و ستون سمت چپ بخش بدهی‌ها و سرمایه را شامل می‌شود. این دو ستون وقتی با هم تراز باشند، یعنی وضعیت اقتصادی و مالی شرکت در شرایط خوبی است. البته ساختار ترازنامه در صورت های مالی از بخش‌های دیگری هم تشکیل می‌شود که در ادامه به معرفی و توضیح هر بخش خواهیم پرداخت.

بخش دارایی‌ها

دارایی‌های یک سازمان و شرکت، در اثر مبادلات مالی شرکت و سازمان مربوطه کسب شده‌اند و باعث ایجاد منافع اقتصادی آن شرکت و سازمان می‌شوند. دارایی در ترازنامه خود شامل دو بخش است:

1. دارایی‌های جاری شرکت: دارایی‌های جاری شامل وجوه نقد شرکت، اوراق بهادار قابل فروش و عرضه، حساب‌هایی که می‌توان آن‌ها را نقد کرد، موجودی کالاها و… می‌شود.
2. دارایی‌های غیرجاری شرکت: دارایی‌های غیرجاری شامل منابع مالی شرکت به شکل سپرده سرمایه‌گذاری بلندمدت، دارایی‌های ثابت، دارایی‌های پنهان و… می‌شود.

بدهی‌ها

بدهی‌ها در اثر تعهدات مالی شرکت در گذشته ایجاد می‌شوند. در اثر بدهی‌ها میزان منابع اقتصادی و وجوه نقد شرکت کاهش می‌یابد. بدهی‌های یک شرکت ممکن است به شکل‌ها و ماهیت‌های مختلفی باشند. بدهی‌ها نیز مانند دارایی خود دو دسته هستند:

1. بدهی‌های جاری: بدهی‌های جاری شامل بدهی‌هایی است که سررسید پرداخت‌ آن‌ها کمتر از یک سال باشد. بدهی‌هایی نظیر بدهی‌های بانکی، سودهای قابل پرداخت، اجاره بها، مالیات و تسهیلات دریافتی، دستمزدها و… در دسته بدهی‌های جاری قرار دارند.
2. بدهی‌های غیرجاری: بدهی‌های غیرجاری شامل بدهی‌هایی است که سررسید پرداخت آن‌ها بیشتر از یک سال باشد. این بدهی‌ها شامل مواردی مثل دیون بلندمدت، بدهی‌های مالیاتی معوق و… می‌شوند.

سرمایه سهامداران

سرمایه وجود نقدی است که سهامدارن در شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این وجود نقد هنگام شکل‌گیری شرکت به اشتراک گذاشته‌ شده‌اند. وقتی یک سرمایه‌گذار یک میلیون دلار در شرکت سرمایه‌گذاری می‌کند، سهام سرمایه به همین میزان افزایش یافته و ترازنامه را متعادل می‌کند.

سود انباشه شرکت

سود انباشته شرکت درآمد خالصی است که معمولا شرکت آن را حفظ می‌کند.

علاوه‌بر این بخش‌ها یک ترازنامه بخش‌های جزئی‌تری را هم شامل می‌شود. در ادامه برخی از جزئیاتی که در یک ترازنامه قرار دارند را بررسی می‌کنیم.

عنوان ترازنامه: ساختار ترازنامه در صورت های مالی باید یک عنوان داشته‌ باشد. این عنوان شامل 3 بخش واحد اقتصادی، نام صورت وضعیت مالی و تاریخ گزارش مالی است. یک ترازنامه حتما باید این سه بخش را دارا باشد.

واحد اندازه‌گیری ترازنامه: در گزارش ترازنامه باید واحد اندازه‌گیری که استفاده می‌شود مشخص شود. برای مثال در کشور ما واحد اندازه‌گیری ترازنامه ریال است و باید در ترازنامه ثبت شود.

مجموع حساب‌ها در ترازنامه: در یک ترازنامه متعادل باید مجموع حساب‌ها در دو ستون دارایی و بدهی و سرمایه با هم برابر باشد. زیر این مجموع حساب‌ها باید یک خط موازی کشیده شود تا بسته‌شدن آن‌ها مشخص شود.

ساختار ترازنامه در صورت های مالی یک بخش مهم در امور اقتصادی شرکت‌ها است که باید با دقت هرچه تمام‌تر انجام شود. با استفاده از ترازنامه مالی می‌توان از وضعیت اقتصادی شرکت، سود و یا ضرردهی آن مطلع شد. با استفاده از ترازنامه مالی می‌توان درباره آینده اقتصادی شرکت و فعالیت‌هایی که می‌تواند انجام دهد، بهتر تصمیم‌گیری کرد.

ساختار ترازنامه در صورت های مالی چه اطلاعاتی در اختیار ما قرار می‌دهد؟

گفتیم که ترازنامه مالی وضعیت اقتصادی یک بنگاه اقتصادی کوچک یا بزرگ را در یک زمان مشخص نشان می‌دهد. شرکت‌های مختلف با توجه به حجم فعالیت اقتصادی خود در دوره‌های 6 ماهه یا یک ساله یک ترازنامه تهیه می‌کنند.

ترازنامه مالی یک دوره به تنهایی ارزش و اطلاعات زیادی ندارد. اما با مقایسه ترازنامه در دوره‌های مخلتف اطلاعات مهمی راجع‌به فعالیت اقتصادی شرکت در اختیار تصمیم‌گیران آن قرار می‌دهد. هر ترازنامه‌ای که یک کسب‌وکار برای خود تهیه می‌کند، صرفا برای فعالیت همان کسب‌وکار است.

این یعنی نباید ترازنامه مالی دو شرکت از دو صنعت مختلف یا یکسان را با هم مقایسه کرد. همچنین با مطالعه ستون‌های یک ترازنامه می‌توان فهمید فعالیت اقتصادی آن شرکت به چه شکل است.

جمع‌بندی

علم حسابداری تلاش می‌کند گزارش‌های مالی شرکت‌ها را به ساده‌ و دقیق‌ترین روش به عوامل داخلی و خارجی سازمان ارائه دهد. با استفاده از اطلاعات مالی که حسابدار ارائه می‌کند، تصمیم‌های مالی آن شرکت و آینده مالی آن تعیین می‌شود.

در نتیجه علم حسابداری و شناخت انجام آن اهمیت بالایی در اقتصاد دارد. یکی از صورت‌های مالی که می‌توان با آن اطلاعات شرکت را اعلام کرد ترازنامه است. ساختار ترازنامه در حسابداری اهمیت بالایی دارد.