رابطه حجم معامله و حجم مبنا

لزوم کاهش حجم مبنا همزمان با افزایش سهام شناور شرکت ها در بورس

براساس اين مصوبه حداکثر ارزش حجم مبنا ده ميليارد ريال و حداقل آن 500 ميليون ريال است که تعداد آن بر اساس قيمت پاياني سهم در آخرين روز معاملاتي هر هفته محاسبه و از اولين روز معاملاتي هفته بعد اعمال مي شود ‎ . ‎

در اين رابطه سازمان بورس توضيح مي دهد که " شرکت ها به لحاظ حجم مبنا داراي طبقات مختلفي بودند که ضريب محاسبه حجم مبناي برخي از اين شرکت ها 8 در ده هزار و برخي ديگر 3 در ده هزار بود که با توجه به اين مصوبه، تمام ضرايب حجم مبنا، يکنواخت و همگي در مضرب 4 در ده هزار شد و به صورت متوسط، ضريب حجم مبناي اکثر شرکت ها کاهش پيدا کرد ‎ . ‎ ‏"‏

براساس اين گزارش ضرايب حجم مبناي شرکت هاي دسته 5 و 8 در ده هزار با اين مصوبه، با کاهش حجم مبنا رو به رو مي شوند و از طرف ديگر ارزش حجم مبناي شرکت ها در سقف يک ميليارد تومان تعيين شده که باعث مي شود شرکت هايي که هم اکنون ارزش حجم مبنايي بيش از يک ميليارد تومان دارند به اين رقم کاهش پيدا کنند ‎ . ‎ ‏ به عبارت ديگر سقف تعيين شده متناسب است با ارزش حجم مبنا و اگر شرکت هاي بزرگ به اندازه يک ميليارد تومان در روز گردش معاملاتي داشته باشند، حجم مبنا را کامل خواهند کرد و ديگر نيازي نيست که به ارقام بالاتر معامله کنند که اين امر موجب روان شدن سهام شرکت هاي بزرگ در بازار خواهد شد ‎ . ‎ ‏ گفتني است ، کف تعيين شده حجم مبنا نيز به ميزان 50 ميليون تومان اعلام شده است که باعث مي شود يک حداقل معقولي از ارزش معاملاتي براي شرکت هاي کوچک در نظر گرفته شود ‎ . ‎ ‏ به اين ترتيب با اين مصوبه نزديک به 200 شرکت با کاهش حجم مبنا در بورس رو به رو خواهند شد ‎ . ‎

دراين باره يک کارشناس بازار سرمايه در گفتگو با "جهان اقتصاد" تعديل حجم مبنا و تلاش براي حذف تدريجي آن در بازار سهام را يکي از بزرگترين تصميم هاي متولي بازار سرمايه عنوان کرد و افزود: از حدود 11 سال قبل حجم مبنا همزمان با تضعيف عرضه سهام شرکت ها از سوي دبير کل وقت بورس تهران در دستور کار قرار گرفت. جعفر عزيزي با بيان اينکه در آن زمان شاخص کل بورس تهران از 5 هزار واحد فراتر نمي رفت ، عنوان کرد: از ابتداي رابطه حجم معامله و حجم مبنا سال 1382 تا اوايل پاييز همان سال شاخص قيمت بورس به يکباره با رشد 100 درصدي مواجه شد . بروز اين اتفاق ، دبير کل وقت بورس تهران را به تکاپو انداخت تا براي جلوگيري از درج قيمت هاي کاذب در تابلوي بورس و در عين حال تحقق روند منطقي رشد ارزش بازاري سهام شرکت ها به دنبال تبيين و تدوين قوانين جديد از جمله دامنه نوسان قيمت سهم و حجم مبنا باشد .‏

وي افزود: در آن دوره سازمان خصوصي سازي به عنوان مجري سياست هاي اصل 44 قانون اساسي عزمي براي واگذاري شرکت هاي بزرگ دولتي در بورس نداشت و از سويي ديگر شرکت هاي سرمايه گذاري بزرگ با وجود ميانگين نسبت قيمت بر درآمدي حدود 15 مرتبه اي کل بازار سهام علاقه اي براي عرضه برگه سهام در بازار نداشتند. در آن برهه صنعت سيمان به عنوان يکي از پيشرو ترين صنايع بورسي کشور با نسبت قيمت بر درآمدي 20 مرتبه اي مواجه بود و اين در حالي بود که در کل بازار بازار کمتر شرکتي پيدا مي شد که نسبت ‏ P/E ‏ کمتر از 20 مرتبه را شاهد باشد. اين رويه باعث شده بود که بطور مثال قيمت هر سهم ايران خودرو با سود برآوردي 65 توماني در بودجه به بيش از رابطه حجم معامله و حجم مبنا 1000 تومان در تابستان سال 1382افزايش يابد.‏

به گفته عزيزي در آن دروان تورم واقعي در اقتصاد ايران به 10 درصد رسيده بود و حال آنکه به دليل کمبود عرضه سهام نسبت قيمت بر درآمدي کل بورس به شدت افزايش يافته بود. از اينرو با ايجاد و راه اندازي حجم مبنا براي سهام شرکت ها تلاش شد تا روند روان معاملات سهام در بازار به جريان بيافتد. اين فعال با سابقه بازار سرمايه حذف تدريجي حجم مبنا در شرايط فعلي را ضروري دانست و گفت: همزمان با کاهش حجم مبنا و روان سازي روند معاملات سهام بويژه در نماد معاملاتي شرکت هاي بزرگ بايد افزايش سهام شناور شرکت ها و ناشران بورسي در دستور کار جدي متوليان بازار سرمايه قرار گيرد. افزايش سهام شناوري در بازار سرمايه ايران يعني در درمان بيماري و بايد همزمان با کنار زدن قوانين و دستورالعمل هاي سليقه ايي و معضل ساز همچون دامنه نوسان و حجم مبنا محقق شود.‏

معرفی و دانلود کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس

برای دانلود قانونی کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس و دسترسی به هزاران کتاب و کتاب صوتی دیگر، اپلیکیشن کتابراه را رایگان نصب کنید.

برای دانلود قانونی کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس و دسترسی به هزاران کتاب و کتاب صوتی دیگر، اپلیکیشن کتابراه را رایگان نصب کنید.

دانلود کتاب از اپلیکیشن کتابراه

معرفی کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس

کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس به قلم سیاوش قنبرنژاد مغانلو، که بر اساس کتاب master the market تام ویلیامز به رشته تحریر درآمده است، به شما نشان می‌دهد که برای کسب سود مناسب در بورس، علاوه بر انتخاب سهم مناسب، چه مواردی دخیل هستند و سپس به شرح کاملی از آن‌ها می‌پردازد.

اهمیت آموزش بورس برای یک معامله‌گر حیاتی است چرا که اگر فعالیت یک معامله‌گر را مانند فعالیت یک شرکت تجاری که خرید و فروش می‌کند در نظر بگیرید وی همزمان باید هم مدیر عامل باشد (از حیث صدور دستور خرید و فروش) هم رئیس هیات مدیره (از حیث تصویب استراتژی‌های معاملات و کنترل روند فعالیت)، هم مسئول حسابداری (از حیث کنترل قیمت‌های خرید و فروش و سوددهی)، هم مسئول بازاریابی (از حیث تبلیغات سهم خریداری شده درکانال‌های مختلف بازاریابی)، هم مسئول تحقیق و توسعه (از حیث آموزش دیدن) و . خلاصه باید به اصطلاح همه فن حریف باشد و با در نظر داشتن اینکه بسیار از این وظایف با یکدیگر تشابه چندانی ندارند وی باید از طریق آموزش خود را مجهز به اطلاعات کاربردی نماید.

معمولاً دو روش بنیادی و تکنیکال برای بررسی سهام استفاده می‌شود. روش‌های تحلیل تکنیکال برای مبنای بررسی آماری قیمت سهام استوار هستند و روش‌های تحلیل بنیادی بر اساس بررسی وضعیت خود سهم از لحاظ آمارهای حسابداری و میزان سودآوری.

روش مورد استفاده در کتاب در حوزه تحلیل تکنیکال قرار می‌گیرد و حوزه مخاطبان آن نیز افرادی است که آشنایی متوسط با مفاهیم بازار بورس دارند.

برخی از سوالاتی که قرار است در این کتاب به آنها پاسخ داده شود به شرح زیر است:

- چرا بعضاً بازار روندی خیلی قوی دارد؟
- چرا بازارها صعودی و یا نزولی می‌شوند.
- چرا بعضاً بازار به حاشیه میرود (راکد می‌شود)؟
- چطور می‌توانم از همه این تغییرات کسب سود کنم؟

در بخشی از کتاب تحلیل حجم - قیمت در معاملات، کلید مخفی موفقیت در بورس می‌خوانیم:

جمع آوری سهام مانند هر کسب و کار دیگری یک فرایند است. جمع کردن سهام به آرامی بدون اینکه قیمت سهم بالا برود. این فرایند نیازمند برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری، تلاش، تمرکز، مهارت معاملاتی و سرمایه‌گذاری است. وقتی شاخص در حال ریزش است اکثر سهم‌ها تمایلی به صعود ندارند چرا که پول حرفه‌ای در حال خریداری سهام و نه فروش آن است. در مرحله جمع آوری سهام، معمولاً حجم معاملات پایین است.

در برخی از روزها شاهد حجم بالا و افزایش قیمت هستیم. در چنین وضعیتی ناگهان عرضه سهام وارد می‌شود که قیمت را مجدداً پایین می‌آورد و از آغاز رالی قیمتی جلوگیری می‌کند که نتیجتاً موجب جمع آوری سهام بیشتری می‌شود. این یک نشانه کلاسیک از مرحله جمع آوری است. شما احیاناً شاهد انجام تست، و یا از ترس بیرون کردن سهامداران به ویژه با انتشار اخبار بد دقیقاً قبل از آغاز روند قوی صعودی قیمت خواهید بود.

روش دیگری نیز برای جمع آوری رابطه حجم معامله و حجم مبنا بخشی از سهام شرکت مورد استفاده قرار میگیرد که کمی گرانتر ولی سریعتر است و به آن روش «حمله ناغافل» می‌گویند. در این روش تعدادی از سهامداران وابسته به بازیگر به صورت سریع شروع به خرید سهام می‌کنند که طبعاً قیمت سهام نیز سریع‌تر افزایش می‌یابد ولی هر کسی توانایی انجام چنین اقدامی را ندارد. روش جمع آوری سنتی، آرامتر و با صبر و حوصله بیشتر و صعود سهم نیز پردوام تر است.

اخبار خوب در این روش برای زمان توزیع (فروش) سهام نگهداری می‌شوند. بسیاری از افراد برای معاملات روزمره شان نیز از این روش استفاده می‌کنند. به عنوان مثال خریدار خانه به دنبال معایب (معادل اخبار بد) از آن خانه است تا آن را با قیمت پایین‌تری بخرد و فروشنده نیز با تمرکز بر نقاط قوت (اخبار خوب) سعی در گران‌تر فروختن خانه دارد.

فهرست مطالب کتاب

سخن مولف
پیشگفتار
مقدمه
بخش اول: اصول بازار
آیا رفتار بازار تصادفی است؟
بازار چیست؟
حرفه ای‌های بازار
حجم معاملات-کلید رسیدن به واقعیت
توضیح تکمیلی از حجم معاملات
حجم در روند صعودی و نزولی چگونه است؟
تجمیع و توزیع
سهامداران قوی و ضعیف
مقاومت و رفتار جمعی
عرضه و تقاضا
اصول تحلیل بازار
چگونه تشخیص دهیم بازار قوی است یا ضعیف؟
چگونه جو خرید یا فروش را تشخیص دهیم؟
چگونه نبودِ تقاضا را تشخیص دهیم؟
آزمایش بازار
نفوذ در عرضه
حجم بالا در سقف بازار
نتیجه در برابر تلاش
مسیر مقاومت کمتر
ممکن است بازار صعودی یا نزولی نشان داده شود.
افزایش حجم در بازارهای مرتبط
بازی‌های بازیگردان
بخش دوم: روندها و تحلیل حجم - قیمت
آشنایی با روندها
مینیمم‌ها و ماکسیمم ها
خطوط روند چگونه عمل می‌کنند؟
بررسی حجم در نزدیکی خطوط روند
نفوذ به عرضه/خطوط حمایتی
حجم جمع آوری شده و خطوط روند پایینی
بخش سوم: کالبد شکافی بازار صعودی و نزولی
چه چیزی موجب آغاز بازار صعودی می‌شود؟
فشار عرضه و تقاضا موجب حرکت بازار می‌شود.
همه چیز از یک کمپین شروع می‌شود.
چگونه سقف بازار را تشخیص دهیم؟
چگونه پایان یک رالی قیمتی را تشخیص دهیم؟
نفوذ قیمتی به سمت بالا با جزئیات بیشتر
اشباع فروش و حمایت حرفه ای-اشباع خرید و فروش حرفه ای
چگونه کف بازار را تشخیص دهیم؟
حمایت حرفه ای
با ترس بیرون رابطه حجم معامله و حجم مبنا انداختن
حجم متوقف کننده
بخش چهارم: خلاصه کتاب و نکات پایانی

حجم مبنا چیست ؟-چه کاربردی دارد ؟-دلایل استفاده از حجم مبنا

که کاربرد اصلی آن جلوگیری از نوسان کاذب قیمت سهام می‌باشد.حال به توضیح حجم مبنا می‌پردازیم.

حجم مبنا:

حجم مبنا در واقع آن تعدادی از سهام شرکت است که باید طی یک روز معاملاتی معامله بشود تا

قیمت پایانی سهم برابر میانگین موزون قیمت های معامله شده آن سهم بشود در حقیقت حجم مبنا

اهرمی است که برای کنترل معاملات سهام شرکتها و جلوگیری از نوسانات کاذب و افت و رشد بی رویه

قیمتها استفاده می شود. در تعیین میزان حجم مبنا معامله گران به هیچ وجه دخالت نداشته و

اندازه گیری آن به‌ طور خودکار توسط سامانه معاملات انجام می‌شود.

این قانون از سال ۱۳۸۲ در بورس ایران مورد استفاده قرار می گیرد. حجم مبنا باعث می شود که

قیمت سهام شرکتها به صورت بی رویه افت یا رشد نکند و اگر قیمت سهام بخواهد به اندازه حد

مجاز هر روز افزایش یا کاهش پیدا کند باید حداقل به اندازه تعداد سهامی که آن تعداد برابر

حجم مبنا هست معامله شود حالا ببینیم که این حجم مبنا چطوری محاسبه می شود.

محاسبه حجم مبنا:

طبق قوانین جدید، برای تمامی شرکت های بورسی و فرابورسی حجم مبنای هر شرکت برابر

است با ۰.۰۰۰۴ (۴ده هزارم) تعداد سهام شرکت یا به عبارتی تعداد کل سهام شرکت ضربدر

۴ و تقسیم بر ده هزار.

حداقل و حداکثر ارزش حجم مبنا:

برای این حجم مبنا یک حداقل و حداکثر هم سازمان بورس و اوراق بهادار در نظر گرفته است که براساس قانون جدید، مطابق جدول زیر می‌باشد:

بطور مثال برای نماد ذوب برای تاریخ ۱۳خرداد ۹۹ می‌خواهیم حجم مبنا را محاسبه کنیم. تعداد سهم این شرکت برابر ۶۱.۵۰۴میلیارد می‌باشد. ۴در ۱۰هزارم تعداد سهام این شرکت برابر ۲۴۶۰۱۶۰۰ می شود. اگر این عدد را در قیمت پایانی روز ۱۳خرداد ۹۹ یعنی ۵۹۴۲ریال ضرب نماییم، برابر ۱۴۶ میلیارد ریال می‌شود که مطابق جدول فوق و چون ذوب بازار دوم فرابورس می‌باشد، حداکثر ارزش حجم مبنا نبایستی از ۱۲۰میلیارد ریال بیشتر شود. چون بزرگتر شده عدد حداکثر ارزش حجم مبنا یعنی ۱۲۰میلیارد را بر قیمت روز ۱۳خرداد ماه ۹۹( یعنی عدد ۵۹۴۲ریال) تقسیم کرده حجم مبنا نماد ذوب برای هفته بعد بدست می‌آید که برابر۲۰.۱۹۵میلیارد سهم می‌شود. این حجم مبنا پایان هر هفته برای هفته بعد آن توسط سیستم به صورت اتوماتیک محاسبه می‌گردد.

مشاهده حجم مبنای هر نماد:

برای اینکه حجم مبنای مربوط به هر نماد بورسی را مشاهده کنیم، باید در سایت شرکت

مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com) به جستجوی نماد موردنظر بپردازیم.

به طور خلاصه اگر حجم معاملات یک روز یک نماد برابر یا بیشتر از حجم مبنا آن نماد باشد، قیمت پایانی

معاملات آن روز برابر با میانگین وزنی تمامی معاملات در آن روز خواهد بود. اما اگر میزان

معاملات انجام شده در یک روز کمتر از حجم مبنا باشد دیگر نمی‌توانیم قیمت پایانی

را تنها با گرفتن میانگین وزنی از همه معاملات آن روز به دست بیاوریم.

بطور مثال اگر شرکتی قیمت آن در مثبت ۵ در حال معامله است، اگر حجم معاملات آن سهم

در آن روز کمتر از حجم مبنا آن سهم باشد، مثلا نصف حجم مبنا، در اینصورت قیمت پایانی نصف

۵ درصد یعنی ۲.۵درصد افزایش خواهد یافت.

قیمت آخرین معامله

آخرین قیمتی که یک سهم روی تابلو بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود، قیمت آخرین

معامله است. حتی اگر یک سهم مورد معامله قرار بگیرد قیمت معامله تغییر خواهد کرد و

حجم معاملات در قیمت معامله تأثیری نخواهد داشت.

قیمت اصلی/پایانی

قیمت اصلی یا پایانی یک سهم به میانگین قیمت‌های مورد معامله سهام در یک روز گفته می‌شود.

از همین رو به قیمت پایانی، میانگین وزنی هم گفته می‌شود و حجم معاملات در قیمت پایانی کاملاً تأثیر دارد.

مزایا و معایب حجم مبنا

مهم‌ترین مزیت حجم مبنا، جلوگیری از نوسان غیرعادی قیمت‌ها است. اما نکته قابل‌توجه این است

که در مواقعی مانند تشکیل صف خرید و فروش، باعث بلوکه شدن مقدار زیادی از پول می‌گردد و

نوسان قیمت در هر دو روند نزولی و صعودی کند می‌شود. هنگامی ‌که میزان حجم معاملات بسیار

پایین می‌آید، سرمایه‌گذاران در بورس در این شرایط می‌گویند سهم خشک شده است و نوسان

با حذف حجم مبنا تعداد نماها به ۴۶ نماد رسید

در تاریخ دهم بهمن‌ماه سال گذشته، برای نخستین‌بار اعمال‌نشدنِ حجم مبنا برای ۲۰ نماد فرابورسی در بازارهای اول و دوم اعلام شد. با حذف حجم مبنا در ۱۷ نماد دیگر، تعداد نمادها به عدد ۴۶ رسیده است.

به گزارش ایمنا و به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، «سروش خواجه‌حق‌وردی» با اشاره به پیشینه اعمال‌نشدنِ حجم مبنا برای برخی نمادهای دارای بازارگردان در بازارهای اول و دوم فرابورس ایران اظهار کرد: از مهرماه سال گذشته، دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران ابلاغ شد. تا قبل از این تاریخ، رابطه حجم معامله و حجم مبنا دستورالعمل‌های مربوط به بازارگردانی در بورس و فرابورس مجزا بود؛ اما در ادامه دستورالعمل واحدی برای هر دو بورس تصویب شد.

وی با اشاره به اینکه براساس دستورالعمل مذکور، اعمال یا عدم اعمال حجم مبنا به تعیین ضوابط توسط هیئت مدیره بورس منوط شد، اظهار داشت: پس از انجام بررسی‌ها و محاسبات لازم «ضوابط مربوط به ماده ۲۲ دستورالعمل فعالیت بازارگردانی در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران» پس از تصویب در هیئت مدیره فرابورس ایران، در تاریخ نهم بهمن سال گذشته در سایت فرابورس ایران ابلاغ شد.

معاون نظارت بازار فرابورس ایران با تاکید بر اینکه ضوابط چگونگی اعمال‌نشدنِ حجم مبنا در نمادهای دارای بازارگردان در این اطلاعیه عنوان شده خاطرنشان کرد: سه ماهه منتهی به انتشار اطلاعیه مبنای انجام محاسبات قرار می‌گیرد و سهم‌ها براساس دو حالت ارزیابی می‌شود. حالت نخست اینکه سهم طی سه ماه اخیر دارای میانگین حجم معاملاتی بیش از دو برابر حجم مبنا باشد؛ حالت دوم نیز سهم‌هایی را شامل می‌شود که مجموع حداقل تعهد معاملات روزانه بازارگردان‌های فعال در آن نماد، حداقل دو برابر حجم مبنا باشد.

حق وردی گفت: در تاریخ دهم بهمن ماه سال گذشته، برای نخستین بار عدم اعمال حجم مبنا برای ۲۰ نماد فرابورسی در بازارهای اول و دوم اعلام شد. این روند ادامه یافت و در انتهای بهمن‌ماه نیز سه نماد مشمول حذف حجم مبنا شدند. در نهایت با اضافه شدن شش نماد دیگر در انتهای اسفندماه، تعداد نمادهای فرابورسی بدون حجم مبنا به ۲۹ نماد رسید.

وی با اشاره به اینکه از میان این ۲۹ نماد، ۱۹ نماد در بازار اول و ۱۰ نماد در بازار دوم قرار دارند، عنوان کرد: براساس الزام بررسی ماهانه طبق ضوابط، در انتهای فروردین بررسی و محاسبات مجدد صورت گرفته و تعداد این نمادها در حال حاضر به ۴۶ نماد افزایش یافت.

معاون نظارت بازار فرابورس ایران، شرط حذف حجم مبنا برای نمادهای شامل دستورالعمل را معامله شدن نماد در بیش از نیمی از روزهای معاملاتی عنوان کرد و گفت: اعمال‌نشدنِ حجم مبنا در بازه‌های صعودی یا نزولی، می‌تواند کمک مهمی به تعدیل قیمت‌ها و تنظیم عرضه و تقاضا کند.

حق‌وردی خاطرنشان کرد: اگر نمادی مشمول ماده یک ضابطه عدم اعمال حجم مبنا نباشد و بازارگردان نماد خواهان تغییر تعهداتش به میزان حداقل دو برابر حجم مبنا باشد، فرابورس می‌تواند برای نماد مذکور حجم مبنا اعمال نکند.

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله چیست؟

در بازار بورس ایران دو قیمت برای یک سهم وجود دارد که یکی قیمت پایانی سهم است و دیگری قیمت آخرین معامله ولی آیا می دانید تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله چیست؟ تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله بسیار ساده است؛ به زبان ساده قیمت آخرین معامله، قیمتی است که آخرین معامله سهم انجام شده است ولی قیمت پایانی، متوسط قیمت خرید و فروش در طول روز را نشان میدهد و مبنای بازگشایی قیمت سهم فردای آن روز، همین قیمت پایانی می باشد. البته که تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله بسیار ساده است و به صورت مختصر آن را بررسی کردیم، ولی دقیق تر آن را می توانید در مطلب زیر به صورت رایگان یاد بگیرید.

تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله

به صورت معمول تمامی افراد پس از رابطه حجم معامله و حجم مبنا این که برای دریافت کد بورسی خود اقدام کردند و دسترسی آن ها به سامانه معاملاتی فراهم شد، مشتاقند هر چه سریع تر معاملات خود را شروع کنند، ولی در همان قدم اول می فهمند که معامله آنقدری که فکر می کردند هم ساده نیست! در مسیر شروع فرآیند معامله گری ما به مواردی بر خواهیم خورد که معنی آن ها را نمی دانیم و اگر معنی آن ها را به صورت تئوری یاد بگیریم، بازهم در عمل شاید کارکرد آن ها را درک نکنیم. قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله نیز از همین دسته از موارد است.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

البته شاید در نگاه نخست کمی عجیب به نظر برسد که چرا دو قیمت برای یک سهم وجود دارد که بعضی مواقع برابر یکدیگر است و بعضی مواقع با یک دیگر اختلاف دارند! در ادامه اگر این دو مورد را یاد بگیرید و مفهوم حجم مبنا در بورس را بلد نباشید، بازهم متوجه نخواهید شد که نحوه محاسبه این دو عدد چگونه است، بنابراین اگر می خواهید فرق آخرین معامله با قیمت پایانی را درک کنید، ابتدا باید بدانید قیمت پایانی سهم، قیمت آخرین معامله و حجم مبنا چیست و چطور این اعداد قابل محاسبه اند تا در ادامه به این بپردازیم که از اختلاف قیمت های سهم چه برداشت هایی می توان کرد.

قیمت پایانی سهام چیست؟

قیمت پایانی سهام متغیری است که با در نظر گرفتن معیارهای گوناگونی قابل محاسبه است و همان قیمتی است که معاملات بورس در ساعات ابتدایی روز بعد با آن شروع خواهد شد. این قیمت در سایت‌ های مرجعی که قیمت سهام شرکت‌ های عرضه شده در بورس را به نمایش در می آورند نیز دیده می شود و به صورت پیوسته در طول روز کاری بورس بروز می شود.

از همین روی تعداد زیادی از سهامداران و خریداران، پیش از تصمیم برای خرید یک سهام در بازار بورس همیشه در این سایت‌ ها قیمت پایانی سهام را بررسی می کنند تا از قیمت سهام در روزهای آینده اطلاع پیدا کنند. در بخش بعدی قیمت آخرین معامله و حجم مبنا را به همراه تاثیراتش در قیمت سهم مورد بررسی قرار داده ایم تا دیدتان در این خصوص بهبود پیدا کند.

قیمت آخرین معامله سهام چیست؟

قیمت آخرین معامله سهام یک شرکت عرضه شده در بورس، آخرین قیمتی است که سهام آن شرکت در بازار بورس خرید و فروش شده است و از همین روی همچین لقبی را به خود اختصاص داه است. این قیمت روزانه در نوسان است و در ساعات ابتدایی و پایانی کار بورس می‌ تواند تغییرات چندین درصدی و حتی بیشتر را به خود ببیند. نکته حائز اهمیتی که در این خصوص باید مد نظر قرار دهید این است که چنانچه شما قصد خرید سهام یک شرکت خاص را داشته باشید، اطلاع از قیمت آخرین معامله سهام آن شرکت می تواند برای شما بسیار حائز اهمیت باشد.

چرا که با آگاهی از قیمت آخرین معامله این توانایی را خواهید داشت که قیمت سفارش خود را معادل و یا حتی کمی بالاتر از آن انتخاب نمایید تا در سفارش شما با احتمال بسیار بالایی تکمیل شود. حال که شما با قیمت پایانی سهام و قیمت آخرین معامله آشنا شدید، در بخش بعدی حجم مبنا و تاثیرات آن بر قیمت پایانی سهم را مورد بررسی قرار داده ایم؛

حجم مبنا و تاثیر آن بر روی قیمت پایانی سهام

حجم مبنای سهام هر شرکت بعد از تصویب در اوایل دهه ۸۰ برای هر شرکت با توجه به تعداد کل سهام آن شرکت قابل ارزیابی است. از همین روی هر شرکتی که در در بازار بورس فعالیت دارد، از حجم مبنای متفاوتی برخوردار است و هر چقدر تعداد کل سهام یک شرکت بیشتر باشد، حجم مبنای آن شرکت هم به مراتب بالاتر خواهد بود. برای مثال برای شرکتی که کل سهام آن ۱۰۰ میلیون برگ سهم باشد، حجم مبنا برابر با ۸۰ هزار سهم خواهد داشت و رابطه حجم معامله و حجم مبنا چنانچه سهم شرکتی دو برابر شود، حجم مبنای آن نیز به همان ترتیب دو برابر خواهد شد.

جالب است بدانید که حجم مبنا بر نوسانات قیمت سهام و قیمت پایانی سهام تاثیر زیادی دارد، به این خاطر که قیمت پایانی سهام هر شرکت با استفاده از فرمولی قابل محاسبه است که یکی از متغیرهای آن حجم مبنا است. نکته مهمی که در این خصوص باید در خاطر داشته باشید اینجاست که حجم مبنا برای شرکت‌ هایی که در فرابورس عرضه شده‌ اند برابر با ۱ است و همچنین نمادها در روز بازگشایی با حجم مبنای یک فعالیت خود را آغاز خواهند کرد. اما نکته مهمتر اینجاست که به هر اندازه ای که حجم مبنای سهم در طول یک روز کار پر شود، قیمت پایانی اجازه نزدیک شدن به قیمت آخرین معامله را خواهد داشت و این موضوعی است که باید درک کنید.

فرق قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله

همان طور که گفتیم قیمت آخرین معامله به آخرین قیمتی می گویند که در طول یک دوره زمانی به عنوان مثال یک روز کاری خرید و فروش شده است. نام دیگر قیمت آخرین معامله، قیمت بسته شدن است اما قیمت پایانی میانگینی از قیمت های معامله شده سهم در ساعات معاملاتی و در یک روز معاملاتی بر اساس حجم معاملات است. این را در خاطر داشته باشید که حتما نباید قیمت پایانی با قیمت آخرین معامله برابر باشد.

اگر قیمت اخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی بود چه کنیم؟

به این دلیل که قیمت آخرین معامله نوسانات بسیاری دارد و بیشتر بالا و پایین می شود، برای اشاره به قیمت یک سهام، از قیمت پایانی استفاده می گردد و همان طور که گفتیم قیمت پایانی سهم میانگین قیمت کل معاملات آن سهم در طول روز کاری بورس است.

زمانی که میانگین پایین تر از قیمت آخرین معامله است، نشان دهنده این است که قیمت معامله سهم پایین بوده و تحت شرایطی قیمت آن در انتهای بازار افزایش پیدا کرده است. در این صورت که قیمت پایانی از قیمت آخرین معامله جا می ماند، الگوی ساعت تشکیل می شود. به جز وقتی که سهم در صف خرید باشد و حجم مبنای سهم تکمیل نشود، قیمت پایانی افزایش پیدا نخواهد کرد و به این حالت الگوی ساعت نخواهیم گفت.

وقتی قیمت پایانی کمتر از آخرین معامله باشد بخریم؟

هنگامی که سهم بیشتر از حجم مبنا مورد معامله قرار گیرد و اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله از دو درصد بیشتر می شود، می گویند که الگوی ساعت را شاهدیم و نشانه خوبی برای پیش بینی صعودی بودن رابطه حجم معامله و حجم مبنا قیمت سهم در روزهای آتی به حساب می آید. این حداقل دو درصد بالاتر بدین معنی خواهد بود که سرمایه گذاران حاضرند حداقل دو درصد مثبت تابلوی فردای آن سهم را خریداری کنند. قیمت پایانی روز پیش مبنای قیمت گذاری روز بعد است و این می تواند در پیش بینی وضعیت رابطه حجم معامله و حجم مبنا سهم در روز آینده بسیار حائز اهمیت باشد. مطابق با تکنیک الگوی ساعت داریم؛

1. اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۱٫۵ درصد بیشتر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا مثبت خواهد بود.
2. اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۲ درصد بیشتر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا صف خرید خواهد بود.
3. اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۱٫۵ درصد کم تر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا منفی خواهد بود.
4. اگر در نیم ساعت پایانی بازار آخرین قیمت سهمی ۲ درصد کم تر از قیمت پایانی آن باشد، سهم احتمالا فردا صف فروش خواهد بود.

شما قادرید به منظور یافتن سهم هایی که بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی سهمی بیش ار ۲ درصد اختلاف وجود داشته باشد و قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی باشد از فیلتری که در ادامه برایتان آورده ایم استفاده کنید، ولی این را در نظر داشته باشید که برای کاهش خطا در انتخاب سهم مناسب، نیاز است که بعد از انتخاب سهام مطابق با این فیلتر، تحلیل جامعی هم از آن سهم داشته باشید تا احتمال خطا کاهش یابد.

فیلتر اختلاف قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی : (plp)-(pcp)>2

تذکر : فیلتر را دقیقا کپی کنید در سایت tsetmc وارد فرمایید تا سهم های مورد نظر برای شما به صورت یکجا نمایش داده شود. این اختلاف درصدی هر عددی می تواند باشد، اما تنها محدوده نوسانی معاملات را شامل خواهد شد. شما می توانید با قرار دادن این فیلتر در بخش فیلترنویسی سایت سازمان بورس سهامی که در روز معاملاتی جاری اختلاف قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی آن ها بیش از ۲ درصد است را ملاحظه فرمایید.

دلیل استفاده از قیمت پایانی برای قیمت پایه روز کاری بعدی چیست؟

شاید بپرسید چرا قیمت پایه سهم در ابتدای روز، همان قیمت آخرین معامله سهم در روز پیش نیست و این که چرا از قیمت پایانی سهم، تحت عنوان قیمت پایه سهم در ابتدای روز مورد استفاده قرار می گیرد؟ در واقع قیمت آخرین معامله سهم معمولا نوسانات زیادی دارد، از همین روی بهتر است که از قیمت پایانی سهم برای قیمت پایه سهم در ابتدای روز معاملاتی بعدی بهره بگیریم.

البته این امر موجب نمی شود که تصور کنیم قیمت آخرین معامله به هیچ عنوان کارایی ندارد. بلکه باید در نظر داشته باشید که قیمت آخرین معامله انجام شده برای سفارش گذاری در بورس بسیار حائز اهمیت است، لذا بهتر است که شخص، قیمت سفارش خود را، نزدیک و یا حتی مساوی با قیمت آخرین معامله انجام شده آن سهم وارد کند. به این ترتیب احتمال کامل شدن سفارش و انجام سریع معامله بیشتر خواهد شد.

‌نکاتی در مورد قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی سهام

قیمت آخرین معامله سهام هر شرکت به طور روزانه در تابلوی بازار بورس قابلبیت تغییر و نمایش را دارد، از همین روی بسیاری هستند که به طور لحظه‌ ای آن را چک می کنند. باید در نظر داشت که این قیمت تابع قانون خاصی نیست و مولفه‌ های بسیار زیادی روی آن تاثیر می گذارند که در این بین می توان به میزان تقاضا برای خرید سهام یک شرکت اشاره کرد که هر چقدر بیشتر باشد، قیمت آخرین معامله سهام نیز بیشتر خواهد بود. قیمت پایانی سهام با توجه به حجم معاملات سهام یک شرکت و حجم مبنا از دو روش به دست می آید که به شرح زیر می باشد:

• چنانچه حجم سهام خرید و فروش شده در بورس از حجم مبنای یک شرکت کم تر باشد، قیمت پایانی سهام با استفاده از یک فرمول خاص قابل محاسبه است که در آن متغیرهای گوناگونی مثل حجم سهام معامله شده، آخرین قیمت معامله سهام، حجم مبنا، قیمت میانگین وزنی موثر خواهد بود. قیمت پایانی سهام در این حالت به وسیله نرم افزارهای کارگزاری‌ ها قابل محاسبه خواهد بود.
• تحت شرایطی که حجم معامله شده از سهام یک شرکت عرضه شده در بورس یا یک نماد، از حجم مبنای آن شرکت یا نماد بیشتر باشد، قیمت میانگین وزنی تعیین کننده قیمت پایانی سهام خواهد بود.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

همان طور که یاد گرفتیم، قیمت آخرین معامله، به آخرین معامله ای که در آن روز انجام شده گفته می شود ولی قیمت پایانی مفهوم متفاوتی دارد که آن را بیان کردیم و در محاسبه آن دو فاکتور موثر هستند؛ اول این که قیمت ها روی چه اعدادی معامله شده اند. به عنوان مثال چنانچه ۹۰ درصد معاملات امروز روی مثبت ۲ درصد انجام شده باشد و تنها ۱۰ درصد قیمت معاملات در پایان روز به مثبت ۵ درصد رسیده اند، آن وقت میانگین وزنی آن ها تعیین کننده قیمت پایانی سهم است.

البته در این مثال قیمت پایانی که محاسبه می کنیم، از قیمت آخرین معامله کم تر خواهد بود. معیار دیگری که در محاسبه قیمت پایانی تاثیرگذار است را حجم مبنا نامیده اند. چنانچه سهامی حداقل به اندازه حجم مبنایش خرید و فروش شده باشد، فرمول بالا صدق خواهد کرد وگرنه، به نسبتی که امروز خرید و فروش شده، قیمت را تعدیل می کنند. در مثال بالا قیمت پایانی ۲٫۳ درصد به نسبت اول روز رشد کرده ولی به این خاطر که حجم معاملات فقط نصف حجم مبنا بوده، لذا قیمت پایانی بجای اینکه ۲٫۳ درصد رشد کند تنها ۱٫۱۵ درصد رشد می کند.

بنابراین به صورت خلاصه سهامی که آخر روز روی مثبت ۵ درصد داشت معامله می شد، به این دلیل که اولا بیشتر معاملات خود را روی مثبت ۲ درصد تجربه کرده است و ثانیا حجم مبنای آن تکمیل نشده است، نهایتا قیمت پایانی اش مثبت ۵ درصد نیست بلکه مثبت ۱٫۱۵ درصد بیش از قیمت شروع روز خواهد بود. این قیمت پایانی که محاسبه کردیم، مبنای قیمت گذاری روز بعد است و این بدین معنی است که دامنه نوسان فردا بر اساس قیمت پایانی امروز قابل اندازه گیری است و قیمت آخرین معامله در این موضوع دخالتی ندارد.

همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این تفاوت قیمت پایانی و آخرین معامله را مورد بررسی قرار دادیم.

همچنین اگر دوست دارید نکات مهم در معاملات بورس را یاد بگیرید، این مطلب به بهترین شکل شما را راهنمایی خواهد کرد.

به نظر شما اختلاف قیمت پایانی و آخرین معامله می تواند سیگنال خرید یا فروش باشد؟