چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟

دوره اول آن تا سال 1357 پیش از انقلاب اسلامی، دوره دوم آن پس از انقلاب و همراه با جنگ تحملیلی بوده است. دوره سوم هم از سال 1368 آغاز شده و دوره چهارم از سال 1384 تا به امروز بوده است.

مالی و سرمایه گذاری

کتاب های مدیریت مالی و سرمایه گذاری

سرمایه‌گذاری به معنای تخصیص پول در بازارهای مالی، بورس اوراق بهادار و هر فعالیت اقتصادی دیگر است. فرد یا سازمان سرمایه‌گذار متعهد می‌شود خرید مالی تجهیزات و سایر موارد مورد نیاز بنگاه اقتصادی را بر عهده بگیرد و در مقابل از سود سهام منفعت کسب کند. علم سرمایه‌گذاری را می‌توان علم خرید کالایی دانست که در حال حاضر بازار یا کاربرد ندارد اما آینده‌ی درخشانی پیش روی آن محصول است. در چنین شرایطی سرمایه‌گذاری بر روی این کالا بسیار سودمند خواهد بود. سرمایه‌گذاری می‌تواند از طریق اشخاص حقیقی یا اشخاص حقوقی نظیر بنگاه‌‌های سرمایه‌گذاری، دولت و سایر نهادها انجام گیرد.

هوش مالی چیست؟

مشاهده سیاست‌های پولی و مالی، استراتژی و سرمایه‌گذاری افراد موفق و ثروتمند، یکی از بهترین‌ راه‌های افزایش هوش مالی و درآمد بیشتر است. از نظر بسیاری از افراد ثروتمند نظیر رابرت کیوساکی، هوش مالی یک مهارت اکتسابی است که می‌توان آن را آموخت. هوش مالی یکی از انواع هوش به شمار می‌آید. این هوش شامل توانایی انسان در درک و تحلیل مسائل مالی است که می‌توان آن را از زوایای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار داد. هوش مالی را می‌توان به به 5 بخش تقسیم کرد. کسب درآمد بیشتر، حفظ، بودجه‌بندی پول، اهرم‌سازی پول و به‌روز نمودن اطلاعات مالی. برای افزایش هوش مالی باید گام‌ های آن را به ترتیب آموخت.

بورس یکی از راه‌های سرمایه‌گذاری پرطرفدار در سراسر جهان به شمار می‌آید. نام دیگر بورس در ایران بهابازار است و به بازاری گفته می‌شود که برروی کالا، ارز، قراردادها و اوراق بهادار قیمت و ارزش‌گذاری می‌کند. بورس در ایران به نوعِ بورس اوراق بهادار و بورس کالا دسته‌بندی می‌شود. یکی از معتبرترین بورس‌های جهان، بورس نیویورک است که حجم معاملات و و ارزش شرکت‌های آن بسیار بالا است. اگر به بازار بورش علاقمند هستید بهترین کتاب بورس را می‎توان از فیدیبو خریداری کرد.

نحوه آشنایی با زبان تخصصی مالی

آشنایی با اصطلاحات مالی و مفاهیم مالی کلید موفقیت در این بازار پرخطر و پرریسک است. فیدیبو مرجع کاملی برای عرضه‌ی کتاب‌های مالی و سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید. بهترین کتاب‌های سرمایه‌گذاری نظیر کتاب بازار سرمایه، کتاب اقتصاد مالی، کتاب حسابداری، کتاب ارزیابی مالیات و امور بیمه را می‌توان در فیدیبو مشاهده کرد. بهترین کتاب های مالی نظیر کتاب مدیریت مالی، کتاب حقوق مالی، امور مالی، تامین مالی، حسابداری مالی را نیز بخش دیگر از اثار مربوط به حوزه مالی و سرمایه‌گذاری است. علاوه بر کتاب‌های تحلیلی در این حوزه می‌توان کتابهای آمادگی آزمون و بهترین کتاب بورس را نیز از فیدیبو تهیه کرد.

بورس چیست و چگونه به‌وجود آمد؟

شاید این موضوع که فلسفه بورس چیست و چرا باید به آن توجه کرد، از اولین مطالبی باشد که قبل از سرمایه‌گذاری در بورس باید مطالعه کرد. حدود یک دهه قبل کمتر کسی درباره بورس اطلاعات و دانش کاملی داشت. بیشتر مردم در رسانه‌ها درباره بورس و اصطلاحات مربوط به آن چیزهایی می‌شنیدند و سرمایه‌‌گذاری در بورس مخصوص افراد خاصی از جامعه می‌شد. اما حالا ماجرا تغییر کرده است!

امروز بورس به یک مفهوم آشنا و فراگیر تبدیل شده است، البته هنوز پاسخ برخی سوالات و مفاهیم اولیه‌ای مانند پرسش مقاله حاضر “بورس چیست” در بین خیلی از افراد جامعه گنگ و مبهم است. در یک تعریف ساده می‌توان گفت، بورس یک بازار ساختار یافته است که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اساسی بازار سرمایه شناخته شده و در آن دارایی‌های مختلف معامله می‌شود. از مهم‌ترین مزایای بورس اوراق بهادار می‌توان به ایجاد شفافیت در بازار، مدیریت انتقال ریسک، جمع‌آوری سرمایه و پس‌انداز برای تامین سرمایه فعالیت‌‌های اقتصادی اشاره کرد. در حال حاضر بزرگترین بازار بورس در جهان از نظر ارزش بازاری به بورس نیویورک مربوط می‌شود. اما بورس چیست و از کجا به وجود آمد؟

بورس از کجا به کجا؟

به گفته کارشناسان، مفاهیم بانکداری مدرن و بازارهای سهام در اواخر قرن وسطی در شهرهای شمال ایتالیا شکل گرفت. اولین‌بار نام بورس اوراق بهادار توسط نویسنده‌ای به نام هیرونیموس مونزه، پزشک آلمانی برده شد. او در خاطرات سفر دور دنیای خود در سال 1495 درباره داد و ستد افرادی در شهر بورُوژ (Bruges) نوشت. در خاطرات او آمده است که در شمال غربی بلژیک، مقابل مهمانسرایی در میدانی به نام تِربورس TerBeurze بازرگانان و کسبه شهری دور هم جمع می‌شدند و کالاهای خود را خرید و فروش می‌کردند. گفته می‌شود این مسافرخانه متعلق به بزرگ‌زاده‌ای به نام واندر بورس بوده است و به همین دلیل مکان‌هایی که مردم در آن‌جا معاملات خود را انجام می‌دادند، به بورس معروف شدند.

از عملکرد آن‌ها هیچ سابقه کتبی وجود ندارد و به صورت دقیق مشخص نیست که این معاملات در چه ساعت‌هایی و با چه قوانینی انجام می‌شده است. در قرن شانزدهم آنتورپ اولین کسی بود که سوابق معاملات خود در بورس را مکتوب کرد. به مرور زمان در شهرهای مختلف تالارهایی را مخصوص این کار با نام تالارهای بورس تاسیس شد که بازرگانان برای خرید و فروش کالاهای خود به آن‌جا می‌‌رفتند.

به دنبال رواج پیدا کردن بازارهای بورسی در قرن 15 میلادی، بازرگانان سعی کردند راهی پیدا کنند تا ضرر و زیان‌های احتمالی ناشی از تجارت را کاهش دهند. یکی از راه‌های پیشنهادی آن‌ها برای جلوگیری از زیان‌ها احتمالی، شریک کردن سود و ضررهای احتمالی آن کسب‌وکار با افراد دیگر بود. سرمایه‌گذاران برای پیدا کردن شریک و عرضه سهام‌ شرکت‌های خود، مراکزی را تاسیس کردند که شرکت‌ها با فروش سهام خود در بورس، شرکای بیشتری را برای مشارکت در کسب‌وکار خود پیدا کنند. بعدها این مراکز به نام بورس معروف شد و ماسکوی (Muscovy)، اولین شرکت سهامی بود که با مشارکت تعدادی از تجار در روسیه شکل گرفت.

همچنین اولین بورس اوراق بهادار جهان در اوایل قرن هفدهم میلادی در شهر «آمستردام» هلند تشکیل شد و کمپانی هند شرقی، اولین شرکتی بود که سهام خود را در آن عرضه کرد. با شروع فعالیت بورس در این کشورها به‌تدریج سایر کشورها هم دارای بورس شدند.

پیدایش بورس ایران

اکنون که به سوال بورس چیست پاسخ دادیم، به تاریخچه پیدایش بورس سهام در ایران می‌پردازیم. بورس ایران را می‌توان به 4 دوره زمانی تقسیم کرد.

دوره اول آن تا سال 1357 پیش از انقلاب اسلامی، دوره دوم آن پس از انقلاب و همراه با جنگ تحملیلی بوده است. دوره سوم هم از سال 1368 آغاز شده و دوره چهارم از سال 1384 تا به امروز بوده است.

اولین قدم‌ برای راه‌اندازی بورس در ایران در سال 1315 توسط فردی بلژیکی به نام ران لوترفلد انجام شد. او اساسنامه‌ی داخلی بورس را تهیه و به مسئولان آن زمان ایران ارائه کرد که اجرای آن با وقوع جنگ جهانی دوم، 25 سال به تعویق افتاد. در نهایت در سال 1341، اولین موافقت‌نامه برای تاسیس بورس سهام ایران در وزارت بازرگانی تنظیم شد. گفته می‌شود که در اواخر همان سال، هیاتی از بورس بروکسل برای مشارکت در راه‌اندازی بورس ایران به کشورمان آمدند.

تصویب قانون تشکیل بورس اوراق بهادر در مجلس 4 سال زمان برد و بالاخره در سال 1345 بورس ایران با انجام چند معامله سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی به صورت رسمی فعالیت خود را شروع کرد. در بازه زمانی 1346 تا 1357، تعداد شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران به ۱۴۲ شرکت با بیش از ۳۰۸ میلیارد ریال افزایش یافت. این عدد پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به 56 شرکت کاهش پیدا کرد. یکی از مهم‌ترین علت‌های آن خروج بسیاری از بنگاه‌ها اقتصادی از بورس بخاطر ملی شدن بانک‌ها، بیمه و برخی از صنایع بود.

دوره دوم بورس طی هشت سال جنگ تحمیلی رکود شدیدی را تجربه کرد. اما بورس در دوره سوم خود یعنی از سال 1368 با گسترش بازار سرمایه رشد کرد و تعداد شرکت‌های فعال در آن به 250 عدد رسید. این رشد تا سال 1383 ادامه داشت و حضور پررنگ سهامداران در تالارهای بورس نشانه خوبی برای بازار سرمایه بود. دوره چهارم بورس که مهم‌ترین تحولات بورس ایران در این بازه زمانی رقم خورد از سال 1384 آغاز شد.

اوایل آذر سال 1384، قانون جدیدی به نام قانون بازار اوراق بهادر تدوین شد که بر اساس آن، سازمانی مستقل برای نظارت روی بورس به نام سازمان بورس و اوراق بهادر تشکیل شد که وظیفه آن تاسیس و نظارت بر عملکرد بورس‌های مختلف است. این سازمان زیر نظر شورای عالی بورس فعالیت می‌کند. آمارهای سازمان بورس نشان می‌دهد که تا اردیبهشت ماه سال 1400، 1316 شرکت در بورس و فرابورس ایران پذیرش شده و بیش از 36 میلیون کد سهامداری حقیقی فعال در بازار سرمایه وجود دارد.

در حال حاضر، چهار بورس در ایران فعال هستند که شامل اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالا و بورس انرژی بوده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

• بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خریدوفروش می‌شود.
• فرا بورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.
• بورس کالای ایران که در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و… خریدوفروش می‌شود.
• بورس انرژی که به‌تازگی تأسیس ‌شده و در آن، حامل‌های انرژی با محوریت برق، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی، خرید و فروش شود.

شرکت‌هایی که سهام خود را در بورس خرید و فروش می‌کنند مکلفند تا اطلاعات مالی و عملکردی خود را به صورت مستمر منتشر کنند تا سرمایه‌گذاران بتوانند برای خرید یا فروش سهام آن تصمیم بهتری بگیرند. در واقع همه بورس‌ها مانند بورس سهام یا کالا، زیرساختی را در اختیار شرکت‌ها، دولت‌ها و سایر گروه‌ها قرار می‌دهد تا اوراق بهادار خود را به عموم سرمایه‌گذاران عرضه کنند و فرصتی هم برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند تا سرمایه خود را در این بستر به صورت کوتاه‌مدت یا بلندمدت سرمایه‌گذاری کنند. در برخی از موارد هم سهامداران شرکت‌ها با حضور در شرکت‌ها می‌توانند با توجه به تعداد سهامی که دارد در تصمیم‌گیری‌های آن و نحوه اداره آن دخالت کنند. در حال حاضر بورس هم به صورت فیزیکی وجود دارد که معامله‌گران در تالارهای بورسی یکدیگر را ملاقات می‌کنند و هم به صورت الکترونیکی و در بستر اینترنت انجام می‌شود.

در این مقاله سعی شد، پاسخ یکی از سوالات پرتکرار مخاطبان مدیریت ثروت مانو، یعنی بورس چیست و از کجا به وجود آمده است، ارائه شود. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که برای حضور موفق در این بازار باید متخصص بود و برای گزینش بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری زمان گذاشت.

این یک ذهنیت کاملا اشتباه است که بورس درآمد اول و شغل دوم است. در اکثر کشورهای پیشرفته، مردم برای سرمایه‌گذاری معمولا گزینه‌های غیرمستقیم را انتخاب می‌کنند.

چگونه می‌توان بازار سهام را نجات داد؟

شاید بهترین الگو برای نجات بورس، بازار کریپتوها باشد؛ بازاری غیرمولد که بدون دامنه نوسان، موفق به جذب سرمایه‌های سرگردان شده‌ و ثابت کرده نوسان آزاد قیمت‌ها نه تنها به ضرر بازار و سرمایه‌گذاران نیست، بلکه عامل جذابیت آن است.

این روزها سرمایه‌گذاران، وضعیت فعلی بورس را با طولانی‌‌‌ترین رکود تاریخ این بازار در برش زمانی 92 تا اواخر سال94مقایسه می‌کنند. رکودی که بیش از 700 روز به درازا کشید و حدود 31‌درصد از ارتفاع نماگر اصلی بازار سهام کاسته شد.

حالا نیز 476 روز است که سهامداران روزهای نزولی و راکدی را در تالار شیشه‌‌‌ای سپری می‌کنند و هرچند با نگاه به متغیرهای بنیادی اثرگذار بر بازار، در انتظار چرخش مسیر نماگرهای بورسی نشسته‌‌‌اند، اما نقطه پایانی برای این رکود نمی‌‌‌یابند و به ناچار در حال یافتن مقصدی جذاب برای جبران زیان‌‌‌های ناشی از سرمایه‌گذاری در این نابازار طی 16 ماه اخیر هستند.

پاسخ به این سوال که چرا ابرنوسان قیمت‌‌‌ سهام در بورس تهران چه در دوره‌‌‌های صعودی و چه نزولی به این میزان طولانی و فرسایشی می‌شود، ساده است. «دامنه نوسان» متهم اصلی شکل‌‌‌گیری چنین روندهایی است که طبیعتا به فرار سرمایه از بازاری تبدیل شده که می‌تواند در صورت کارابودن قوانین و ساختارها، نقشی مهم در تولید و بهره‌‌‌وری اقتصاد کشور داشته باشد.

نکته مهم اما این است که با وجود تداوم خروج سرمایه‌‌‌های خرد از گردونه معاملات سهام در دوره فعلی رکود بازار سهام، هستند سرمایه‌گذارانی که هنوز به تغییر روند بازار امید داشته و در انتظار فرصتی برای ورود مجدد هستند. اما آیا این دریچه فرصت تا ابد باز خواهد ماند؟ قطعا پاسخ این سوال منفی است و به نظر می‌رسد سیاستگذار باید به سرعت از فرصتی که در اختیار دارد برای احیای بازار استفاده کند.

شاید بهترین الگو برای نجات بورس، بازار رمزارزها باشد. کریپتوها که طی یکی،دو سال گذشته در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌‌‌اند، بدون دامنه نوسان و البته دخالت‌‌‌های مربوط به رگولاتوری‌‌‌های دولتی، موفق به جذب سرمایه‌‌‌های هنگفتی شده‌‌‌اند. این بازار نشان داد که نوسان آزاد قیمت‌ها نه تنها به ضرر بازار و سرمایه‌گذاران آن نیست بلکه عامل جذابیت و جذب سرمایه است، مزیتی که در ایران آن را به رقیب جدی بورس تهران تبدیل کرده است.

در حالی که بازار سهام ایران می‌تواند از جذابیت‌‌‌های به‌مراتب بیشتر نسبت به بازار ارزهای دیجیتال برخوردار باشد اما با موانعی همچون دامنه نوسان، تصمیم‌گیری‌‌‌های شبانه و دخالت‌‌‌های دولتی مواجه است تا ریسک سرمایه‌گذاری در بورس دوچندان شده و البته چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟ سرمایه‌گذاران شاهد تکرار چرخه‌‌‌های فرسایشی رکود یا رونق‌‌‌های منجر به حباب باشند. اما چگونه می‌توان از بازار کریپتوها برای نجات بورس تهران الگو گرفت؟

مروری بر طولانی‌‌‌ترین رکود تاریخ بورس

هر چند بسیاری از تازه‌‌‌واردهای بورسی به یاد نمی‌‌‌آورند اما برش زمانی 94 - 92 به عنوان تلخ‌‌‌ترین دوره در ذهن فعالان قدیمی این بازار هک شده است. رکود بورس تهران در این دوره 717 روز زمان برد و حدود 31‌درصد از ارتفاع نماگر اصلی تالار شیشه‌‌‌ای کاسته شد. این دوره اصلاحی اما پس از ثبت رشد 276‌درصدی رقم خورد.

دوره‌‌‌ای صعودی که 515 روز کام سهامداران را شیرین کرده بود. داستان از جایی شروع شد که در سال 91 نرخ دلار رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد و قیمت اسکناس آمریکایی در بازار آزاد از سطوح کمتر از 2هزار تومان با رشد دوبرابری به مرز 4هزار تومان رسید.

بورس که همیشه با تاخیر زمانی به نرخ دلار واکنش نشان می‌‌‌داد در اواسط سال 92 شرایط را برای رشد فراهم دید. جهش ارزی در کنار افزایش نرخ تورم و مواجهه با تحریم‌های اقتصادی بهانه‌‌‌های لازم برای ورود سرمایه‌‌‌های سرگردان را به بورس داد. نفت 120 دلاری از دیگر متغیرهایی بود که به جذابیت بازار سهام و شرکت‌های وابسته به طلای سیاه افزوده بود. پس از حدود 24 ماه اما ورق برگشت.

کاهش نرخ دلار و تغییر مسیر انتظارات تورمی با روی کار آمدن دولت روحانی سبب شد تا شاهد آغاز اصلاح قیمت سهام پس از یک دوره صعودی باشیم. در این میان نفت جهانی نیز با افت حدود 80‌درصدی مواجه شد و تا محدوده 27 دلار عقب نشست. خروج سرمایه‌‌‌ها از تالار شیشه‌‌‌ای اما زمانی شدت گرفت که نرخ سود سپرده‌‌‌گذاری در برخی از موسسات اعتباری پا را از 30‌درصد فراتر گذاشت تا سهامدارانی که در یک دوره اصلاحی دست و پا می‌‌‌زدند را به وسوسه بیندازد.

یکی از تلخ‌‌‌ترین روزهای تالار شیشه‌‌‌ای که تاریخی شد در اواخر سال 93 رقم خورد. شرکت‌های پالایشی که به واسطه افزایش نرخ خوراک و البته مسائلی همچون کیفی‌‌‌سازی بین 8 تا 12 ماه با توقف نماد معاملاتی خود مواجه بودند، 26 اسفند سال 93 به گردونه معاملات سهام بازگشتند و چیزی حدود 40 تا 70‌درصد افت قیمت را تجربه کردند.

بازگشایی تلخی که نماگر اصلی تالار شیشه‌‌‌ای را با ریزش تاریخی 5/ 5‌درصدی مواجه کرد. به این ترتیب سهامدارانی که حدود یک سال با حبس سرمایه‌‌‌هایشان در نمادهای متوقف شده پالایشی روبه‌رو بودند، ریزشی سنگین را نیز تجربه کردند. این بازگشایی تلخ اما یک درس برای سیاستگذار بورسی داشت که البته به سادگی از کنار آن عبور کرد.

در روز 26 اسفندماه، سهام پالایشی بدون محدودیت دامنه نوسان به گردونه معاملات سهام بازگشتند و هرچند به سبب عقب ماندن از اصلاح قیمتی که 14 ماه پیش از آن اغاز شده بود، افتی پرمقدار را تجربه کردند اما به واسطه رسیدن به تعادل، در روزهای آتی به محدوده سبز تابلو بازگشتند و با وجود ادامه‌‌‌دار بودن روند نزولی در کلیت بازار، حدود یک ماه روزهای سبزی را پیش‌‌‌کش سهامداران خود کردند. شاید اگر در ادامه دادوستدهای این نمادها و البته کل بازار، دیگر محدودیتی برای نوسان قیمت‌ها وجود نداشت، روزهای رکودی بورس یک سال دیگر به درازا نمی‌‌‌کشید.

16 ماه انتظار فرسایشی

رکود اخیر بورس تهران که از 20 مرداد 99 آغاز شد، امروز 476 روزه می‌شود و حالا فاصله نماگر اصلی بورس تهران تا اوج 2‌میلیون و 78‌هزار واحدی از 34‌درصد فراتر رفته است. این رکود پس از جهش حدود 488‌درصدی شاخص کل بورس تهران رقم خورد. ابرنوسانی که تنها 214 روز زمان برد و استارت آن از اواخر سال 98 زده شد. در آن زمان به خاطر حوادث چهارگانه رخ داده یعنی افزایش نرخ بنزین، قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF، شیوع کرونا و محدودشدن درآمدهای ارزی با تشدید فشار حداکثری تحریم‌ها و رفتن ۱۲ بانک باقی‌‌‌مانده به لیست تحریمی آمریکا، انتظارات تورمی به شدت افزایش یافته بود.

بسیاری با اصرار به احتمال بالاتر رفتن نرخ دلار، انتظارات در بازار سهام برای تطبیق قیمت‌ها با این ارز را افزایش دادند. همزمان شیوع کرونا و تعطیلی گسترده کسب‌وکارها باعث شد سرمایه‌گذاران به دنبال راهی برای کسب درآمد و البته مصون ماندن از گزند تورم و کاهش ارزش ریال بر آیند و بازار سهام گزینه جذاب پیش‌‌‌روی آنها بود.

تقلای صاحبان سرمایه با ورود به بورس در سال 99 شکلی جدی‌‌‌تر به خود رفت. قیمت‌‌‌ سهم‌‌‌ها رو به صعود بودند و همزمان دولت و رسانه‌‌‌ها اقدام به تبلیغات گسترده و تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بازار سهام کردند. این‌‌‌گونه بود که شاهد افزایش صدور کدهای معاملاتی آنلاین و ورود عموم مردم به بازار سهام بودیم.

در ادامه سخن گفتن از بورس در محافل عمومی و سودای کسب سود آسان و تضمین‌‌‌شده از این بازار، صف‌‌‌های صدور کدهای آنلاین را طولانی‌‌‌تر کرد و افزایش محسوس تقاضا برای سهام که حالا در قیمت‌هایی بالاتر از ارزش ذاتی خود در حال دادوستد بودند، رشد قیمت سهام را سرعت داد. «دامنه نوسان» به تجمع خریداران در صفوف تقاضا انجامید تا هیجان صعودی بازار، به روزهای بعدی منتقل شود.

شوق و طمع و بعدها توهم شاخص کل بورس را در مدتی کوتاه به قله تاریخی و البته غیرقابل تصور دو‌میلیون و ۷۸‌هزار واحد رساند. به این ترتیب با گذشت کمتر از پنج ماه از سال 99، میانگین وزنی قیمت سهام رشد ۳۰۰‌درصدی را ثبت کرد و برخی از سهام در همین مدت، سود بیش از ۷۰۰‌درصدی را از آن سهامداران خود کردند.

اما این بازی ادامه پیدا نکرد و در اوج شیدایی و خوش‌بینی مسیر قیمت‌ها ناگهان تغییر کرد و بازار سهام وارد فاز «تخلیه حباب» شد، تخلیه حبابی که به دلیل محدودیت‌های معاملاتی به درازا کشیده است و حالا با وجود اتفاق‌نظر کارشناسان در خصوص ارزنده بودن بازار نیز پایان نمی‌‌‌یابد.

متهم همیشگی

مرور متغیرهای اثرگذار بر بازار در دو دوره رکودی مورد بررسی نشان می‌دهد که متهم اصلی تمامی این موج‌های پرشتاب صعودی و به دنبال آن رکودهای فرسایشی، محدودیتی به نام دامنه نوسان بوده که نه‌تنها در تمامی دوره‌‌‌ها آتش هیجان بورس‌‌‌بازان را شلعه‌‌‌ور‌‌‌تر می‌کند بلکه سهامداران را به بیش‌‌‌واکنشی نسبت به متغیرهای پیرامونی همچون نرخ دلار و تورم وا می‌‌دارد. در کنار دامنه نوسان اما دخالت‌‌‌های سیاستگذار در روند بازار و سیاست‌های نسنجیده دولت از دیگر عواملی بود که روند بازار سهام را دستخوش تغییر کرد.

اصرار نابه‌‌‌جا به قانونی ناصواب

مدت زمانی بسیار طولانی است که بازار سهام با ارائه نسخه‌‌‌ای خطا در خصوص محدود کردن دامنه نوسان، به بازاری غیرکارا تبدیل شده است و با وجود اتفاق نظر فعالان این بازار، از بدنه کارشناسی گرفته تا همین سهامداران زیان‌‌‌دیده در خصوص لزوم حذف این محدودیت، اما سیاستگذار همچنان بر ادامه این رویه ناصواب اصرار می‌‌‌ورزد.

محدودیتی هیجان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ساز که در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صعودی به طولانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ شدن صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خرید برای مدت طولانی و در نتیجه حبابی شدن قیمت‌ها و ابرنوسان صعودی بازار مانند اتفاقی که در ۵ ماه نخست سال ۹۹ واقع شد، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌انجامد و در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نزولی، اصلاح قیمت‌ها را به روندی طولانی و جان‌‌‌‌‌‌‌‌‌فرسا تبدیل می‌کند و نقدشوندگی بازار سهام که مهم‌ترین مزیت آن نسبت به دیگر گزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سرمایه‌گذاری است را به خطر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازد.

به وضوح مشخص است که محدودیت دامنه نوسان که البته به نظر می‌رسد با تفکر دلسوزانه ممانعت از زیان سهامداران خرد تا به این لحظه حفظ شده است، در عمل آسیبی بزرگ‌تر به بازار و سرمایه‌گذار آن زده و نه‌تنها نتوانسته سدی در برابر زیان سرمایه‌گذار باشد بلکه ضمن به تاخیر انداختن یک کشف قیمت واقعی و بر هم زدن تعادل عرضه و تقاضا، با اثر کهربایی و افزایش صف‌‌‌نشینی، به نهادینه شدن حرکت‌‌‌های توده‌‌‌وار و استفاده تقریبا صفر سهامداران از تحلیل برای معامله در این بازار پرریسک منجر شده است. ضمن آنکه نتوانست مانع افزایش زیان سهامداران شود، یعنی همان اصلی که سبب شده دامنه نوسان تا امروز در بازار سهام حفظ شود.

علاوه بر این به گفته کارشناسان و صاحب‌‌‌‌‌‌‌‌‌نظران بورسی، این فرآیند ضمن ناکارآمد کردن بازار می‌تواند به کوچ همیشگی سرمایه از بورس بینجامد. اتفاقی که این روزها بیش از گذشته شاهد آن هستیم. بررسی‌‌‌های آماری نشان می‌دهد از آغاز اصلاح قیمت‌ها در تالار شیشه‌‌‌ای یعنی میانه مرداد سال 99 تا امروز، حدود 120‌هزار میلیارد تومان سرمایه‌‌‌ حقیقی راه خروج از بازار سهام را برگزیده‌‌‌اند.

برخی از این پول‌‌‌های فراری، منتظر فرصتی مناسب برای ورود مجدد هستند و برخی روانه بازاری شده‌‌‌اند که با وجود نبود رگولاتوری سیستمی و عدم‌محدودیت معاملاتی، اما جذابیتی دوچندان برای سرمایه‌گذاری دارد و این روزها نام آن بر سر زبان‌‌‌هاست؛ «بازار ارزهای دیجیتال»، بازاری که شاید در اولین روزها، سرمایه‌گذاران آن را با «بیت‌‌‌کوین» شناختند اما در حال حاضر بر اساس آمار رسمی، بیش از 11‌هزار کوین در این بازار مورد دادوستد قرار می‌‌‌گیرند. دلیل جذابیت رمزارزها برای سرمایه‌گذاران چیست؟

برخی آمارهای تائید نشده موید ورود بخش عمده سرمایه‌‌‌های گریزان از بورس به سمت بازار ارزهای دیجیتال است که طی ماه‌‌‌های گذشته و در پی ناامیدی سهامداران از بازگشت روزهای سبز به تالار شیشه‌‌‌ای شدت بیشتری گرفت. بازاری که محدودیتی برای نوسان ندارد و با وجود بالا بودن دامنه تغییرات روزانه اما از چنان جذابیتی برای سرمایه‌گذاران برخوردار است که می‌تواند با وجود نبود یک چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز مشخص به خوبی رقبای خود را کنار بزند. دلیل این جذابیت چیست؟ پاسخ ساده است.

شاید به جرات بتوان اذعان کرد که جذابیت یک بازار به همین نوسانات است. به عنوان مثال حتی افت قیمت سنگین یک کوین در یک روز معاملاتی سبب فرار دائمی سرمایه‌‌‌ها از این بازار نشده و نتوانسته از جذابیت آن بکاهد. نوساناتی که سبب شده علاوه بر سرمایه‌گذاران با پول‌‌‌های خرد، سفته‌‌‌بازان نیز وارد شوند تا شاهد افزایش ضربان آن بازار باشیم. «سفته‌‌‌بازی» اصطلاح رایجی در بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری است که غالبا از آن به ‌‌‌عنوان عملی فرصت‌‌‌طلبانه و منفی یاد می‌شود.

سفته‌‌‌بازها افرادی هستند که به مطالعه و بررسی دقیق نوسانات قیمت کالا و خدمات پرداخته و برای دستیابی به سودهای بالا، اقدام به معاملات پرریسک می‌کنند. اما حضور سفته‌‌‌بازان مزیت‌‌‌هایی نیز برای بازارهای مالی دارد. سفته‌‌‌بازان نقدینگی بازار را فراهم می‌کنند. فاصله بین قیمت پیشنهادی خرید و فروش را کم می‌کنند.

باعث می‌‌‌شوند تولیدکنندگان ریسک قیمت محصولات خود را پوشش دهند. ریسک مازادی که دیگران نمی‌‌‌خواهند را جذب می‌کنند و در مجموع به افزایش نقدشوندگی یک بازار و جلوگیری از شکل‌‌‌گیری حباب‌‌‌های قیمتی می‌شوند. این مزیت‌‌‌های حضور سفته‌‌‌باز در یک بازار آزاد است. در این بازارها روند عرضه و تقاضاست که شیب قیمتی کالا را تنظیم می‌کند و بازار را بدون نیاز به رگولاتوری سیستمی و دستکاری‌‌‌ در روند، به بازاری جذاب تبدیل می‌کند.

حال فرض کنید بورس تهران از چنین ویژگی‌‌‌هایی برخوردار بود. قطعا نه‌تنها به بازاری همیشگی و نه دوره‌‌‌ای برای سرمایه‌گذاری تبدیل می‌شد بلکه هیچ‌گاه با ابرنوسان‌‌‌های مخرب مواجه نشده و می‌توانست نقشی اسطوره‌‌‌ای برای سامان دادن به وضعیت اقتصادی کشور ایفا کند. الگوی کارآ که می‌توان از آن به عنوان راه نجات بورس تهران یاد کرد.

6 روش سود کردن در بازار نزولی

بازار خرسی یا نزولی قسمتی از ذات بازارهای مالی است. هیچ‌کس نمی‌تواند با قطعیت بگوید که بازار نسبت به سهام یا دارایی خاصی همیشه به صورت صعودی خواهد بود. بیشتر افراد از دیدن بازار خرسی نگران می‌شوند یا احساس می‌کنند از این پس، فقط ضرر خواهند کرد، اما سود کردن در بازار نزولی، غیرممکن نیست. برای دستیابی به این هدف، باید پیش‌نیازهای لازم را داشته باشید. باید بدانید که تحلیل تکنیکال و حد ضرر چیست و اصلاح قیمت با سقوط قیمت چه تفاوتی دارد.

برای اینکه بتوانیم به سود کردن در بازار خرسی برسیم، ابتدا باید کاملاً با این مفهوم آشنا شویم. در این مقاله چگونگی سود از ریزش ارز دیجیتال را آموزش می‌دهیم. با کلینیک سرمایه همراه باشید.

فهرست عناوین مقاله

بازار خرسی چیست؟

بازار نزولی یا خرسی برهه‌ای از بازار است که افت قیمتی طولانی‌مدت را تجربه می‌کند. این اصطلاح معمولاً شرایطی را توصیف می‌کند که در آن، قیمت اوراق بهادار یا دارایی‌های دیجیتال به علت بدبینی گسترده و احساسات منفی سرمایه‌گذاران، 20 درصد یا بیشتر از اوج‌های اخیر خود فاصله می‌گیرد. البته درصد گفته‌شده عددی نسبی چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟ است و احتمال دارد در شرایط خاصی سرمایه‌گذاران 10 یا 15 درصد کاهش قیمت را هم بازار خرسی در نظر بگیرند.

احتمالاً، پدیده بازار خرسی نام خود را از نحوه حمله خرس به شکار خود گرفته است که پنجه‌های خود را به سمت پایین طعمه می‌کشد؛ دقیقاً مانند بازار خرسی، نام‌گذاری بازار گاوی ممکن است به دلیل روشی باشد که گاو با چرخاندن شاخ‌های خود در هوا به هدف حمله می‌کند.

علل به وجود آمدن بازار نزولی اغلب متفاوت است؛ اما به‌طور کلی، اقتصاد ضعیف، ترکیدن حباب‌های بازار، بیماری‌های همه‌گیر مثل کرونا، جنگ‌ها، بحران‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات شدید در اقتصاد مانند تغییر از اقتصاد کاغذی به اقتصاد آنلاین، عواملی هستند که ممکن است سبب ایجاد بازار خرسی شوند. کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران نیز ممکن است نشانه شروع بازار نزولی باشد. این کاهش اعتماد ممکن است به دلایل مختلف، مثل مداخلات دولت‌ها در بازار ایجاد شود؛ مثلاً اگر دولت تصمیم بگیرد نرخ بهره را تغییر دهد، شرایط بازارهای مالی هم به تبعیت از آن دستخوش تغییر می‌شود.

مراحل بازار خرسی

بازارهای خرسی معمولاً چهار فاز مختلف دارند:

فاز اول با قیمت‌های گران و تمایل زیاد سرمایه‌گذاران به بازار شناخته می‌شود. در پایان این مرحله، سرمایه‌گذاران خروج از بازار و کسب سود را شروع می‌کنند.

در فاز دوم، قیمت دارایی، فعالیت‌های تجاری و سود شرکت‌ها شروع به کاهش شدید می‌کند و شاخص‌های اقتصادی که ممکن است زمانی مثبت بوده‌ باشند، کم‌کم از حدود متوسط خود پایین‌تر می‌روند.

فاز سوم نشان می‌دهد که سفته‌بازان شروع به ورود به بازار کرده‌اند و درنتیجه، برخی قیمت‌ها و حجم معاملات را افزایش می‌دهند.

در فاز چهارم و آخر، کاهش قیمت دارایی ادامه دارد، اما این اتفاق به‌کندی رخ می‌دهد. قیمت‌های کم و اخبار خوب دوباره شروع به جذب سرمایه‌گذاران می‌کنند؛ به همین دلیل، بازارهای نزولی در این مرحله دوباره به سمت بازارهای صعودی متمایل می‌شوند.

آماده شدن برای دریافت آموزش سود از ریزش ارز دیجیتال، نیازمند آشنا شدن با این مفهوم است.

اصلاح قیمت در مقابل سقوط قیمت

بازار نزولی را نباید با دوره‌ اصلاح قیمت اشتباه گرفت. اصلاح روند کوتاه‌مدتی است که کمتر از دو ماه طول می‌کشد. این دوره از بازار، زمان خوبی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند تا نقطه ورود مجدد را برای خود پیدا کنند؛ در مقابل، بازارهای نزولی به‌ندرت نقاط ورود مناسبی را ارائه می‌دهند. این مانع به این دلیل است که تعیین کف بازار نزولی تقریباً غیرممکن است.

تلاش برای جبران زیان‌ها ممکن است چالش دشواری باشد، مگر اینکه سرمایه‌گذاران برای کسب سود در این بازارهای در حال سقوط، از معاملات شرت (Short selling) یا استراتژی‌های دیگری استفاده کنند.

بین سال‌های 1900 تا 2018، میانگین شاخص صنعتی داوجونز (DJIA) تقریباً 33 مرتبه با بازار نزولی مواجه شد. این موضوع به‌طور میانگین در هر سه سال، یک‌بار اتفاق ‌افتاد. یکی از شاخص‌ترین بازارهای نزولی در تاریخ، مصادف با بحران مالی جهانی بود که بین اکتبر 2007 و مارس 2009 رخ داد. در طول این مدت، میانگین شاخص صنعتی داوجونز 54 درصد کاهش یافت. همه‌گیری جهانی کووید19 سبب ایجاد جدیدترین بازار نزولی در سال 2020 شد. شاخص نزدک نیز به‌تازگی، در مارس 2022، به‌دلیل ترس از جنگ در اوکراین، تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و تورم بالا وارد بازار نزولی شد.

چگونه در بازار نزولی سود کنیم؟

شرایط بازار خرسی کمی با بازار رنج و بازار صعودی متفاوت است و برای سود کردن در بازار نزولی باید از دستورالعمل‌های خاص خودش پیروی کرد. برخلاف آنچه تصور می‌شود، سود کردن در بازار نزولی محال نیست؛ اما برای این کار به دانش کافی در زمینه مسائل اقتصادی، تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال، مدیریت احساسات در بازار و همچنین تجربه نیاز است. در ادامه، هرکدام از موارد مذکور را به‌تفصیل بررسی خواهیم کرد.

استیکینگ (Staking)

یکی از روش‌های دیگر سود کردن در بازار نزولی، استیکینگ دارایی‌های دیجیتال است. استیکینگ فرایندی است که در آن، کاربر توکن‌ های خود را برای تأمین نقدینگی در یک پروتکل قفل می‌کند و در ازای آن، پاداش می‌گیرد. پروتکل‌های استیکینگ از گواه اثبات سهام (Proof of Stake) به‌عنوان مکانیسم اجماع خود استفاده می‌کنند. کاربران با سپردن دارایی‌های خود به نودهای شبکه، به دنبال فرصتی هستند تا تراکنش‌های شبکه تأیید شود و درنتیجه، با ایجاد یک بلاک جدید، پاداش خود را دریافت کنند. کوکوین (Kucoin) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) ازجمله صرافی‌هایی هستند که امکان استیکینگ ارزهای دیجیتال مختلف را برای کاربران فراهم کرده‌اند.

وام‌دهی (Lending)

یکی دیگر از راه‌های سود کردن در بازارهای خرسی، فرایند وام دادن است. در این فرایند، شخص قسمتی از سرمایه خود را در ازای دریافت پاداش به پلتفرم‌ها قرض می‌دهد. از مشهورترین پروتکل‌های این حوزه می‌توان به آوی (Aave) و کامپوند (Compound) اشاره کرد. برای پروژه‌هایی که امکان استیکینگ را فراهم نمی‌کنند، وام‌دهی روشی از درآمدزایی در هر دو نوع بازار خرسی و گاوی است که ریسک کمتری دارد.

استفاده از کشت سود (Yield Farming)

ییلد فارمینگ روشی از کسب درآمد است که افراد می‌توانند با وام دادن به دیگران یا به اشتراک گذاشتن توکن خود با آن‌ها، در قالب ارزهای دیجیتال سود کسب کنند. پروتکل‌های مربوط به کشت سود افراد را تشویق می‌کند تا با استفاده از استخرهای نقدینگی مبتنی بر قراردادهای هوشمند، دارایی‌های دیجیتال خود را به اشتراک بگذارند.

ETF معکوس

صندوق قابل معامله در بورس (ETF)، برای سودآوری در زمانی طراحی شده است که بدون داشتن اصل یک دارایی، روند آن را معامله می‌کنید. برای سود کردن در بازار نزولی می‌توانید از ETFهای معکوس استفاده کنید.

تصور کنید ETF معکوس بیت‌کوین را خریده‌اید. اگر نمودار بیت‌کوین 1 درصد کاهش قیمت داشته باشد، وارد 1 درصد سود می‌شوید. این روش کسب درآمد مناسب سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت است و معمولاً برای استراژی‌های بلندمدت استفاده نمی‌شود.

به صورت سنتی، ETFهای معکوس جایگزینی برای معاملات شرت در نظر گرفته می‌شوند؛ زیرا حداکثر مقداری که می‌توانید ضرر کنید، همان مقداری از سرمایه است که برای خرید صندوق‌ها خرج کرده‌اید؛ اما اگر در پوزیشن‌های شرت خود ضرر کنید، باید زیان دارایی‌هایی را که از صرافی قرض گرفته‌اید نیز بپردازید. از این روش برای پوشش زیان‌های یک پرتفوی نیز استفاده می‌شود.

کسب درآمد از راه بازی

چگونه در بازار منفی ارز دیجیتال سود کنیم؟ چه راهی بهتر از بازی کردن؟ بازی‌های زیادی وجود دارند که در ازای دستیابی به اهدافی خاص، به شما به صورت توکن پاداش می‌دهند. معروف‌ترین بازی‌های P2E (یا بازی برای کسب درآمد)، اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) و کریزی دیفنس هیروز (Crazy Defense Heroes) هستند. با انجام این بازی‌ها هم می‌توانید به دور از اتفاقات بازار تفریح کنید و هم در بازار نزولی سود کنید.

بیشتر بخوانید: گیم فای چیست

استخراج

یکی دیگر از راه‌های سود کردن در بازار نزولی، استفاده از ریگ‌های ماینینگ است. البته توجه کنید که استخراج دیگر مانند روزهای اول خود کار ساده‌ای نیست و به تجهیزات قوی نیاز دارد؛ اما هنوز هم می‌توان با پیوستن به استخرهای استخراج سود کسب کرد. فقط باید حواستان باشد که برای استخراج چه مقدار هزینه می‌کنید و در قبال آن چه مقدار درآمد کسب می‌کنید.

استفاده از چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟ پوزیشن‌های شرت (Short Positions)

معامله‌گران می‌توانند با استفاده از پوزیشن‌های شرت در بازار نزولی سود کسب کنند. این روش شامل فروش دارایی‌های قرض گرفته‌شده و بازخرید آن‌ها با قیمت‌های کمتر است. این نوعی معامله بسیار پرخطر است و در صورت موفق نشدن، ممکن است ضررهای سنگینی به همراه داشته باشد. سرمایه‌گذار باید قبل از ثبت سفارش خود، دارایی دیجیتال مدنظر را از یک صرافی قرض بگیرد. مبلغ سود و زیان کاربر را تفاوت قیمتی تعیین می‌کند که دارایی در آن فروخته و بازخرید شده است.

برای مثال، یک سرمایه‌گذار ۱۰۰ توکن را به قیمت ۹۴ دلار می‌فروشد. قیمت سقوط می‌کند و توکن به 84 دلار می‌رسد. سرمایه‌گذار به ازای هر توکن خود 10 دلار سود می‌کند. با توجه به اینکه 100 توکن را وارد معامله کرده است، پس با بازخرید آن 100 توکن، سودش به 1000 دلار می‌رسد.

اگر توکن به‌طور غیرمنتظره‌ای در قیمت‌های بالاتر معامله شود، سرمایه‌گذار مجبور می‌شود آن‌ها را در همان قیمت‌ بالاتر بازخرید کند که سبب زیان سنگین می‌شود. به صورت کلی این نوع معاملات در سه دسته‌ معاملات مارجین، معاملات فیوچرز یا آتی و معاملات با استفاده از اهرم یا لوریج قرار می‌گیرند.

در نظر داشته باشید که این استراتژی با هدف کلی بازار که روند صعودی در بلندمدت است، مغایرت دارد و از آن فقط باید به ‌صورت کوتاه‌مدت و در دوره‌های نزولی بازار استفاده کرد.

این را هم در نظر بگیرید که ریسک این روش بسیار زیاد است و افراد تازه‌کاری که به این روش معاملاتی مسلط نیستند، باید از آن پرهیز کنند.

همچنین بخوانید: آموزش فیوچرز کوینکس

بررسی دیگر پروژه‌های موجود

سود کردن در بازار نزولی صرفاً کسب درآمد لحظه‌ای نیست. یکی از مزیت‌های بازار خرسی این است که می‌توانید با خیال راحت به دنبال دیگر پروژه‌های ارزهای دیجیتال باشید؛ شاید در آینده این پروژه‌ها برای شما سودآوری مناسبی داشته باشند. اگر در این زمان پروژه‌های دیگر را بررسی کردید و برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌ای خاص تصمیم گرفتید، از خودتان این چند سؤال را کنید تا دید وسیع‌تری به سرمایه‌گذاری خود داشته باشید: آیا این پروژه کاربردی است؟ آیا این پروژه در مقایسه با رقبای خود برتری دارد؟ آیا ذخایر نقدی برای این پروژه وجود دارد؟

این را هم فراموش نکنید، زمانی که بازار خرسی است، می‌توانید پلتفرم‌های جدید را امتحان کنید. فرض کنید همیشه از شبکه‌ اتریوم برای تراکنش‌های خود استفاده می‌کردید. بازار نزولی این فرصت را فراهم می‌کند تا شبکه هوشمند بایننس (Binance Smart Chain) را هم آزمایش کنید. شاید شبکه جدید با معیارهای شما، ازجمله سرعت بیشتر تأیید تراکنش و هزینه گس کمتر، همسو بود.

مدیریت احساسات در بازارهای نزولی

در زمان مواجهه با بازار خرسی، باید توان کنترل احساسات خود را داشته باشید. در غیر این صورت، اوضاع نابسامان بازار و ازدیاد دریافت بصری رنگ قرمز، ابتکار عمل را از شما می‌گیرد. در این شرایط مهم است که درگیر ترس و استرس نشوید و صبور باشید تا بازار به مسیر اصلی خود بازگردد. هرکسی می‌تواند در شرایطی که بازار خرسی است از بازار خارج شود، اما برای سود کردن در بازار نزولی، باید متفاوت عمل کرد.

سخن پایانی

بازار ارزهای دیجیتال آبستن نوسانات است. تحرکات قیمت، خواه صعودی و خواه نزولی است که یک بازار را می‌سازد. از طرف دیگر ریسک، جزئی جدایی‌ناپذیر از سرمایه‌گذاری است و معامله‌گر قبل از وارد شدن به بازار، این مسئله را با خود حل می‌کند که قرار نیست پیوسته سود یا زیان کند. با کسب دانش و تجربه کافی، می‌توان نحوه سود کردن در بازارهای مالی در شرایط نزولی را هم آموخت. برای دستیابی به این هدف باید با مفاهیمی مثل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال و مباحث پایه‌ای و پیشرفته حوزه ارزهای دیجیتال آشنا باشید، اصطلاحاتی مثل استیکینگ، ETF، استخراج و وام‌دهی را بشناسید و بدانید از هرکدام چطور استفاده می‌شود. در این مقاله، آموختیم که چگونه در بازار منفی ارز دیجیتال سود کنیم، با بازار خرسی و فازهای آن آشنا شدیم و دریافتیم سود کردن در بازار نزولی، غیرممکن نیست.

محاسبه و تعریف نرخ رشد بازار

یک روش کلیدی برای تست دوام و بقا در تجارت شما محاسبه نرخ رشد بازار است. در اینجا نحوه انجام این کار و این که چرا لازم است آن را بدانید را توضیح می دهیم.

آیا تجارت جدید شما موفقیت آمیز است؟ همه ما آرزو می کنیم قبل از شروع به خواندن این مقاله جواب را بدانیم. هر کسب و کاری در ابتدای شروع خود در حد فقط یک آرزو یا یک ایده بوده است

شما نمی توانید آینده را بگویید، اما می توانید برخی از پیش بینی های محکم را محاسبه کنید. یکی از این پیش بینی ها نرخ رشد بازار است. نرخ رشد بازار چقدر است و چگونه می تواند به شما کمک کند؟

نرخ رشد مقداری است که در آن ارزش یک سرمایه گذاری، دارایی، پرتفوی یا کسب و کار در یک دوره خاص افزایش می یابد. نرخ رشد اطلاعات مهمی در مورد ارزش دارایی یا سرمایه گذاری در اختیار شما قرار می دهد، زیرا به شما کمک می کند بفهمید که آن دارایی یا سرمایه گذاری چگونه در طول زمان رشد یا تغییر می کند و یا در شرایط مختلف چه عملکردی از خود نشان می دهد. این اطلاعات می تواند به شما در پیش بینی درآمد آینده یک دارایی یا سرمایه گذاری خاص کمک کند.

ما می توانیم پیش بینی کنیم که نرخ رشد بازار شغل های خدماتی مربوط به نظافت و بسته بندی محصولات پس از همه گیری ویروس کویید 19 سر به فلک کشیده است. یا به طور مثال ما می توانیم پیش بینی کنیم که نرخ رشد بازار در صنعت سیگار کند و تاکنون وجود ندارد. این تعداد مشتری مطمئناً در حال کاهش است. بازارهای عمده و هزینه های مصرف کننده با گذشت زمان تغییر می کند.

وقتی یک معیار قابل قبول یا یک دید وسیع به کسب و کار خود و اتفاقات پیرامون داشته باشید، می توانید درمورد ارزش شغلی خود قضاوت کنید. به عنوان مثال، امروزه ما یک شرکت دخانیات تاسیس نمی کنیم.

این یک اتفاق خوب است که صنعت شما در حال رشد است. اما این مهم هنوز به طور کامل اعتبار کسب و کار شما را به عنوان یک بازیگر بلند مدت تأیید نمی کند.

به عنوان مثال، ممکن است به دلیل شیوع ویروس کرونا، صنعت محصولات تمیز کننده در حال افزایش باشد. بیایید یک محصول خاص را بررسی کنیم، به طور مثال صابون. اکنون هیچ کس نمی خواهد یک صابون جامد به اشتراک بگذارد. دستگاه های توزیع صابون مایع به طور خودکار صابون مایع را در کف دست شما می ریزند. ژل آنتی باکتریال در هر گوشه ای قرار دارد. آیا سهم بازار شما با محصولات صابون فقط به این دلیل است که این صنعت به طور کلی در حال رشد است؟

پاسخ میتواند آری یا خیر باشد. این نمونه ای از چگونگی تأثیر نگرش مصرف کننده بر سهم بازار شماست. به همین دلیل شما برای ساخت مدل های دقیق تجاری باید سهم بازار را محاسبه کنید.

رشد بازار مهم است زیرا شما می خواهید مطمئن شوید خدمات یا محصول شما دارای پایه ایی قابل قبول باشد. در آینده چقدر مفید خواهد بود؟ آیا محصول یا خدمات شما در مدت 5 سال همچنان مورد تقاضا است؟ آیا بیش از هر زمان دیگری مشتری برای خرید در بازار وجود دارد؟

این همان چیزی است که شما به دنبال آن هستید. شما می خواهید وقت و انرژی خود را صرف مشاغلی کنید که دارای طول عمر بالایی است.

اگر به دنبال سرمایه گذاری هستید، نرخ رشد بازار از اهمیت دو چندانی برخوردار است. سرمایه گذاران می خواهند ببینند که شما در مورد مسیر موقعیت صنعت خود فکر کرده اید. چه عواملی می تواند روی آن تأثیر بگذارد؟ آیا ساختن تجارت دیگری در این فضا منطقی است؟

اگر نرخ رشد بازار خود را به عنوان یک تجارت مستقر موجود محاسبه می کنید، بازهم مفید است. شما می دانید که آیا کسب و کار شما هنوز می تواند رشد کند و پیشرفت کند. یا وقت آن رسیده است که محوری شود؟

به عنوان مثال شرکت های دخانیات می توانند به دنبال تغییر مسیر صنعت خود به سمت سیگار های الکترونیکی و. باشند.

نرخ رشد مهم است زیرا به شما می گوید که یک دارایی، سرمایه گذاری، پورتفوی یا کسب و کار در یک دوره خاص چقدر رشد می کند و به شما کمک می کند تا رشد آینده را پیش بینی کنید. از نرخ رشد می توان برای نشان دادن موارد زیر استفاده کرد:

- درصد تغییر چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟ در کل جمعیت از یک سال به سال دیگر

- عملکرد یک کسب و کار و رشد مورد انتظار آن در آینده

- رشد آتی مورد انتظار سایر دارایی ها و سرمایه گذاری ها

ابتدا باید مدت زمانی را که اندازه گیری می کنید تعریف کنید. شما می خواهید محاسبه کنید که بازار شما در یک زمان مشخص چقدر رشد کرده است. این می تواند 1 سال، 3 سال یا 5 سال باشد. اگر می خواهید یک تغییر چشمگیر را ببینید، حتی 10 سال کار می کند.

اگرچه سرمایه گذاران مایل به دیدن شواهدی از رشد سریع هستند. بنابراین هرچه دوره زمانی کوچکتر باشد، بهتر است.

((اندازه بازار فعلی - اندازه اصلی بازار در ابتدای دوره زمانی مشخص شده) / (اندازه اصلی بازار))* 100 = نرخ رشد بازار

اکثر بازارها دارای رشد سالانه آهسته و ثابت هستند. به ندرت با نرخ ثابت. برخی از صنایع از سایر صنایع متغیر هستند. کسب و کارتان ارزش این را دارد که چندین بار محاسبات مختلف انجام چگونه می توان در بازار سهام موفق شد؟ دهید تا میانگین نرخ رشد صنعت خود را در طول سال مقایسه کنید. در حالت ایده آل می خواهید یک خط روند رو به بالا، حتی اگر اندک باشد، ببینید.

نرخ رشد بازار برای صنعت شما می تواند به شما کمک کند تا آینده کسب و کار خود را پیش بینی کنید. شما می توانید اهداف و نقاط عطفی واقع بینانه تعیین کنید. می توانید اعتبار یک ایده جدید تجاری را تأیید کنید. شما همچنین می توانید سرمایه گذاران را متقاعد کنید که صنعت شما فقط در حال صعود و افزایش است.

هنگام معامله با سرمایه گذار ها یا افراد صاحب دارایی که علاقه مند به صرف دارایی خود در یک تجارت را دارند اعداد متعددی وجود دارد که به شما کمک می کند ارزش دارایی یا سرمایه گذاری خود را درک کنید. نرخ رشد که معمولاً به آن "درصد تغییر" نیز گفته می شود، یکی از محاسباتی است که باید در نظر گرفته شود. درک نحوه محاسبه نرخ رشد می تواند به شما کمک کند تغییرات را در طول زمان اندازه گیری کنید و آن تغییر را به صورت درصد نشان دهید.

در این مقاله ما سعی کرده ایم که چندین روش برای محاسبه نرخ رشد را با مثال به شما آموزش دهیم امیدواریم که برای شما مفید واقع شود.

روش های محاسبه نرخ رشد

سه نوع فرمول وجود دارد که می توانید برای محاسبه نرخ رشد بسته به موقعیت خود استفاده کنید:

1) روش تغییر درصد خط مستقیم

2) روش نقطه میانی

3) محاسبه میانگین نرخ رشد در طول زمان

1) روش تغییر درصد خط مستقیم

روش درصد تغییر خط مستقیم رایج ترین فرمولی است که برای محاسبه نرخ های رشد پایه و ساده استفاده می شود. این روش محاسبه نرخ رشد هنگام محاسبه نرخ های رشد ساده که نیازی به مقایسه با نتایج دیگر ندارید، بهترین کارایی را دارد. با این حال، مهم است که بدانید این فرمول ممکن است نتایج یکنواختی برای تغییرات منفی در رشد ایجاد نکند. این محدودیت روش درصد تغییر خط مستقیم به عنوان مسئله نقطه پایانی شناخته می شود.

2) روش نقطه میانی

روش نقطه میانی فرمولی است که برای محاسبه نرخ رشد در زمانی که نیاز به استفاده از اطلاعات برای مقایسه دارید استفاده می شود. مزیت استفاده از روش نقطه میانی این است که نتایج یکنواختی را بدون توجه به جهت تغییر ارائه می دهد و از مشکل نقطه پایانی که هنگام استفاده از روش درصد تغییر خط مستقیم وجود دارد اجتناب می کند. روش نقطه میانی با استفاده از میانگین مقادیر اصلی و پایانی به عنوان مخرج بر این چالش غلبه می کند.

3) محاسبه میانگین نرخ رشد در طول زمان

روش محاسبه درصد تغییر خط مستقیم و روش محاسبه نقطه میانی زمانی که تغییر رشد را بین دو سال مقایسه می‌کنید، به خوبی کار می‌کنند. با این حال، زمانی که تغییرات رشد را برای چندین سال مقایسه می کنید، بهتر است از این روش محاسبه برای یافتن میانگین نرخ رشد در سال استفاده کنید.
نحوه محاسبه نرخ رشد با استفاده از روش درصد تغییر خط مستقیم

برای محاسبه نرخ رشد با استفاده از روش درصد تغییر خط مستقیم مراحل زیر را دنبال کنید:

1. فرمول را بنویسید

2. تغییر مطلق را پیدا کنید

3. تغییر مطلق را بر مقدار اصلی تقسیم کنید

4. تبدیل به درصد

1. فرمول را بنویسید

اولین قدم نوشتن فرمول درصد تغییر خط مستقیم است. فرمول به عنوان پایه ای برای محاسبه شما عمل می کند. برای این فرمول، باید مقدار اصلی و مقدار جدید را بدانید. فرمول استفاده شده برای روش درصد تغییر خط مستقیم، تقسیم تغییر مطلق بر مقدار اصلی است.

(نرخ رشد = تغییر مطلق / مقدار اصلی)

2. تغییر مطلق را پیدا کنید

اولین محاسبه ای که باید هنگام استفاده از روش درصد تغییر خط مستقیم پیدا کنید، تغییر مطلق بین مقدار جدید و مقدار اصلی است. شما می توانید تغییر مطلق را به سادگی با کم کردن مقدار اصلی از مقدار جدید محاسبه کنید. تفاوت حاصل تغییر مطلق است.

(تغییر مطلق = مقدار جدید - مقدار اصلی)

3. تغییر مطلق را بر مقدار اصلی تقسیم کنید

سپس، تغییر مطلق را بر مقدار اصلی تقسیم کنید. پاسخ این محاسبه نرخ رشد است.

(نرخ رشد = تغییر مطلق / مقدار اصلی)

4. تبدیل به درصد

در نهایت، باید نرخ رشد را به درصدی تبدیل کنید تا نشان دهنده درصد تغییر باشد. برای تبدیل نرخ رشد به درصد بدیهی و کافی است که نرخ رشد را در 100 ضرب کنید.

(درصد تغییر = نرخ رشد × 100)

نحوه محاسبه نرخ رشد با استفاده از روش نقطه میانی

برای محاسبه نرخ رشد با استفاده از روش نقطه میانی مراحل زیر را دنبال کنید:

فرمول را بنویسید

تغییر مطلق را پیدا کنید

مقدار متوسط ​​را پیدا کنید

تغییر مطلق را بر مقدار متوسط ​​تقسیم کنید

1. فرمول را بنویسید

اولین قدم نوشتن فرمول نقطه میانی است. فرمول به عنوان پایه ای برای محاسبه شما عمل می کند. برای فرمول نقطه میانی، باید مقدار اصلی، مقدار جدید و میانگین دو مقدار را بدانید. فرمول استفاده شده برای روش نقطه میانی تقسیم تغییر مطلق بر مقدار میانگین است.

(نرخ رشد = تغییر مطلق / مقدار متوسط)

2. تغییر مطلق را پیدا کنید

اولین محاسبه ای که باید هنگام استفاده از روش نقطه میانی پیدا کنید، تغییر مطلق بین مقدار جدید و مقدار اصلی است. شما می توانید تغییر مطلق را به سادگی با کم کردن مقدار اصلی از مقدار جدید محاسبه کنید. تفاوت حاصل تغییر مطلق است.

(تغییر مطلق = ارزش جدید - ارزش اصلی)

3. مقدار متوسط ​​را پیدا کنید

در مرحله بعد، باید میانگین مقدار اصلی و مقدار جدید را محاسبه کنید. شما می توانید مقدار میانگین را با جمع کردن دو مقدار با هم و تقسیم بر دو محاسبه کنید.

(مقدار متوسط ​​= مجموع مقادیر / 2)

4. تغییر مطلق را بر مقدار متوسط ​​تقسیم کنید

بعد، تغییر مطلق را بر مقدار متوسط ​​تقسیم کنید. پاسخ این محاسبه نرخ رشد است.

(نرخ رشد = تغییر مطلق / مقدار متوسط)

5. تبدیل به درصد

در نهایت، باید نرخ رشد را به درصدی تبدیل کنید تا نشان دهنده درصد تغییر باشد. برای تبدیل نرخ رشد به درصد کافی است نرخ رشد را در 100 ضرب کنید.

(درصد تغییر = نرخ رشد × 100)

نحوه محاسبه میانگین نرخ رشد در طول زمان

برای محاسبه میانگین نرخ رشد مداوم سالانه مراحل زیر را دنبال کنید:

فرمول را بنویسید

تفاوت بین ارزش حال و گذشته را پیدا کنید

اختلاف را در توان 1/Nام ضرب کنید

1. فرمول را بنویسید

اولین قدم نوشتن فرمول میانگین نرخ رشد در طول زمان است. فرمول به عنوان پایه ای برای محاسبه شما عمل می کند. برای فرمول میانگین نرخ رشد در طول زمان، باید مقادیر هر سال و تعداد سال هایی را که مقایسه می کنید بدانید. فرمول مورد استفاده برای روش میانگین نرخ رشد در طول زمان، تقسیم مقدار فعلی بر مقدار گذشته، ضرب در توان 1/N و سپس تفریق یک است. "N" در این فرمول تعداد سال ها را نشان می دهد.

[نرخ رشد = (مقدار فعلی / ارزش گذشته) 1/N - 1]

2. تفاوت بین ارزش حال و گذشته را بیابید

اولین محاسبه ای که باید هنگام استفاده از روش محاسبه میانگین نرخ رشد در طول زمان پیدا کنید، تفاوت بین ارزش فعلی و ارزش گذشته است. شما می توانید این مقدار را به سادگی با کم کردن مقدار گذشته از مقدار فعلی پیدا کنید.

(مقدار فعلی - ارزش گذشته)

3. اختلاف را در توان 1/N ضرب کنید

در مرحله بعد، باید اختلاف حاصل را از مرحله دو در توان 1/N ضرب کنید، جایی که N نشان دهنده تعداد سال ها است.

4. یک را کم کنید

در مرحله بعد، یکی از پاسخ به دست آمده را از مرحله سه کم کنید.

(نرخ رشد = پاسخ مرحله 3 - 1)

5. تبدیل به درصد

در نهایت، باید پاسخ خود را به درصدی تبدیل کنید تا نشان دهنده میانگین نرخ رشد سالانه در سال باشد. برای تبدیل نرخ رشد به درصد کافی است نرخ رشد را در 100 ضرب کنید.