نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

تعریف نقدینگی و نقد شوندگی و تاثیر آن بر انتخاب سهام

نقدینگی یا نقد شوندگی به کارایی یا سهولتی اطلاق می شود که یک دارایی یا اوراق بهادار را می توان به وجه نقد آماده تبدیل کرد بدون اینکه بر قیمت بازار آن تأثیر بگذارد. نقدشونده ترین دارایی در واقع همان پول نقد است!

به عبارت دیگر، نقد شوندگی میزان سرعت خرید یا فروش یک دارایی در بازار را با قیمتی که ارزش ذاتی آن را منعکس می کند، توصیف می کند. وجه نقد به طور جهانی نقدشونده ترین دارایی در نظر گرفته می شود زیرا می تواند به سرعت و به آسانی به دارایی های دیگر تبدیل شود. دارایی های مشهود، مانند املاک، هنرهای زیبا و کلکسیونی، همگی نسبتاً غیر نقدی هستند. سایر دارایی‌های مالی، از سهام گرفته تا واحدهای مشارکتی، در مکان‌های مختلفی در طیف نقدینگی قرار دارند.

ذکر یک مثال

به عنوان مثال، اگر شخصی یک یخچال 1000 دلاری بخواهد، پول نقد دارایی است که به راحتی می توان از آن برای تهیه آن استفاده کرد. اگر آن شخص پول نقد نداشته باشد اما یک مجموعه کتاب کمیاب داشته باشد که 1000 دلار ارزیابی شده است، بعید است کسی را پیدا کند که بخواهد یخچال را با مجموعه اش عوض کند. در عوض، او باید مجموعه را بفروشد و از پول نقد برای خرید یخچال استفاده کند. اگر فرد بتواند ماه ها یا سال ها برای خرید صبر کند، ممکن است خوب باشد؛ اما اگر فرد فقط چند روز فرصت داشته باشد، ممکن است باعث ایجاد مشکل شود. او ممکن است مجبور شود کتاب ها را با تخفیف بفروشد، به جای اینکه منتظر خریداری باشد که مایل به پرداخت تمام ارزش باشد. در این مثال کتاب های کمیاب نمونه ای از یک دارایی غیر نقد شونده یا سخت نقد شونده می باشد.

دو واحد اصلی نقدینگی وجود دارد: نقدینگی بازار و نقدینگی حسابداری:

نقدینگی بازار

نقدینگی بازار به میزانی اشاره دارد که یک بازار، مانند بازار سهام یک کشور یا بازار املاک و مستغلات یک شهر، امکان خرید و فروش دارایی ها را با قیمت های ثابت و شفاف فراهم می کند. در مثال بالا، بازار یخچال در ازای کتاب‌های کمیاب، تقریبا درجه ی نقد شوندگی برابر با صفر دارد.

از سوی دیگر، بازار سهام با نقدینگی بازار بالاتر شناخته می شود. اگر حجم معاملات بالا باشد، قیمتی که خریدار به ازای هر سهم ارائه می دهد و قیمتی که فروشنده مایل به پذیرش آن است، نسبتاً نزدیک به یکدیگر خواهند بود. بنابراین، سرمایه گذاران مجبور نخواهند بود از سودهای تحقق نیافته برای فروش سریع چشم پوشی کنند. زمانی که اختلاف بین قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی رشد می‌کند، درجه ی نقد شوندگی بازار کم می‌شود. بازارهای املاک و مستغلات معمولاً نقدشوندگی بسیار کمتری نسبت به بازارهای سهام دارند. نقدشوندگی بازار برای سایر دارایی‌ها، مانند مشتقات، قراردادها، ارزها یا کالاها، اغلب به اندازه آنها و تعداد اماکنی که این دارایی ها در آن معامله می شوند، بستگی دارد.

نقدینگی حسابداری

نقدینگی حسابداری سهولتی را که یک فرد یا شرکت می‌تواند تعهدات مالی خود را با دارایی‌های نقدی در دسترس خود انجام دهد ویا به عبارتی توانایی پرداخت بدهی‌ها در زمان سررسید را اندازه‌گیری می‌کند. در مثال بالا، دارایی‌های مجموعه‌دار کتاب های کمیاب نسبتاً غیر نقدی هستند و احتمالا اگر فرد در تنگنا قرار گیرد، ارزش 1000 دلاری آنها کاهش می یابد. از نظر سرمایه گذاری، ارزیابی نقدینگی حسابداری به معنای مقایسه دارایی های نقدی با بدهی های جاری یا تعهدات مالی است که ظرف یک سال سررسید می شوند. این موارد معمولا در ترازنامه ی شرکت ثبت می شوند.

تعدادی از نسبت‌ها وجود دارند که نقدینگی حسابداری را اندازه‌گیری می‌کنند که در تعریف دقیق «دارایی‌های نقد» متفاوت هستند. تحلیلگران و سرمایه گذاران از این موارد برای شناسایی شرکت هایی با نقدینگی قوی استفاده می کنند.

اندازه گیری نقدینگی

تحلیلگران مالی به توانایی یک شرکت در استفاده از دارایی های نقدی برای پوشش تعهدات کوتاه مدت خود نگاه می کنند. به طور کلی، هنگام استفاده از این فرمول ها، مقدار بیشتر از 1 مطلوب است.

Current Ratio

Current Ratio یا "نسبت جاری" ساده ترین نسبت است که دارایی های جاری ( آنهایی که می توانند به طور منطقی در یک سال به پول نقد تبدیل شوند) را در برابر بدهی های جاری اندازه گیری می کند. فرمول آن مطابق زیر است:

نسبت جاری = دارایی های جاری/بدهی های جاری

Quick Ratio

Quick Ratio یا "نسبت سریع" کمی سخت‌تر است و موجودی‌ها و سایر دارایی‌های جاری را که به اندازه پول نقد و معادل‌های آن، حساب‌های دریافتنی و سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت نقد شوندگی ندارند، شامل نمی‌شود. بنابراین فرمول آن مطابق زیر است:

نسبت سریع = (پول نقد و معادل های آن + حساب های دریافتنی + سرمایه گذاری های کوتاه مدت)/بدهی های جاری

Cash Ratio

Cash Ratio یا نسبت پول نقد دقیق ترین نسبت نقدینگی است و با حذف حساب‌های دریافتنی و همچنین موجودی‌ها و سایر دارایی‌های جاری، دارایی‌های نقدی را دقیقاً به عنوان وجه نقد یا معادل آن تعریف می‌کند.

بیش از نسبت جاری یا نسبت سریع، نسبت پول نقد توانایی یک واحد تجاری را برای پرداخت قرض ها در مواقع اضطراری - بدترین سناریو - بر این اساس ارزیابی می کند که حتی شرکت های بسیار سودآور نیز در صورت نداشتن نقدینگی لازم برای واکنش به رویدادهای پیش بینی نشده ممکن است با مشکل مواجه شوند. فرمول آن، به این شکل است:

نسبت پول نقد = پول نقد + معادل های پول نقد/بدهی های جاری

مثال نقد شوندگی

از نظر سرمایه گذاری، سهام جزو نقدشونده ترین دارایی ها هستند. اما همه سهام نقد شوندگی یکسانی ندارند. برخی از سهام در بورس اوراق بهادار فعال تر از بقیه معامله می شوند، به این معنی که بازار بیشتری برای آنها وجود دارد. به عبارت دیگر، آنها علاقه بیشتر و ثابت تری را از سوی معامله گران و سرمایه گذاران جذب می کنند. این سهام معمولاً با حجم روزانه قابل شناسایی هستند که مقدار آن می تواند به اندازه ی میلیون ها یا حتی صدها میلیون سهم باشد.

به عنوان مثال، در 26 آوریل 2019، 8.4 میلیون سهم Amazon.com (AMZN) در نزدک معامله شد. اگرچه این مقدار ممکن است نقدینگی خوبی به نظر برسد، اما هنوز نقدینگی بسیار کمتری نسبت به مثلاً اینتل (INTC) دارد که در آن روز نزدک را با حجم 72 میلیون سهم رهبری کرد - یا فورد موتور (F) که رهبری بورس نیویورک (NYSE) را با حجم 156 میلیون سهم به عهده داشت و عنوان نقدشونده ترین سهام ایالات متحده در آن روز را به خود اختصاص داد.

چرا نقد شوندگی اهمیت دارد؟

اگر بازارها نقدشونده نباشند، فروش یا تبدیل دارایی ها یا اوراق بهادار به پول نقد دشوار می شود. به عنوان مثال، شما ممکن است یک میراث خانوادگی بسیار کمیاب و ارزشمند داشته باشید که ارزش آن 150000 دلار ارزیابی می شود. با این حال، اگر بازاری برای کالای شما وجود نداشته باشد، ارزش بالای آن بی‌اهمیت است، زیرا در زمانی زود، هیچ کس قیمتی نزدیک به ارزش تخمینی آن را پرداخت نمی‌کند و پیدا کردن چنین خریداری بسیار زمان می برد. حتی ممکن است نیاز به استخدام یک خانه ی حراج باشد تا به عنوان یک دلال عمل کند و افراد بالقوه ذینفع را ردیابی کند که زمان زیادی می برد و هزینه هایی را به همراه خواهد داشت.

با این حال، دارایی های نقد شونده را می توان به راحتی و به سرعت با ارزش کامل و با هزینه کم فروخت. شرکت‌ها همچنین باید دارایی‌های نقدی کافی برای پوشش تعهدات کوتاه‌مدت خود مانند صورت‌حساب یا حقوق و دستمزد داشته باشند، در غیر این صورت با بحران نقدینگی مواجه می‌شوند که می‌تواند منجر به ورشکستگی شود.

نقد شونده ترین دارایی ها

پول نقد نقدشونده‌ترین دارایی است و پس از آن معادل‌های نقدی، که چیزهایی مانند چک یا سپرده‌های مدت‌دار هستند، قرار می‌گیرند. اوراق بهادار قابل فروش مانند سهام و اوراق قرضه فهرست شده در بورس اغلب بسیار نقد شونده هستند و می توانند به سرعت از طریق یک کارگزار فروخته شوند. سکه‌های طلا و یا برخی مجموعه‌های خاص نیز ممکن است به راحتی به صورت نقدی فروخته شوند.

دارایی های با نقد شوندگی پایین

برخی از کالاها در یک زمان خاص ممکن است از نقد شوندگی بسیار پایینی برخودار باشند. همینطور دارایی هایی مثل خانه و خودرو نیز تا حدی نقدشونده نیستند، زیرا ممکن است چندین هفته تا ماه ها طول بکشد تا خریداری برای آنها پیدا شود و چندین هفته دیگر نیز برای نهایی کردن معامله و دریافت پول طول بکشد. علاوه بر این، هزینه های دلال خودرو یا مشاور املاک نیز می تواند بسیار بالا باشد.

چرا برخی سهام از سایرین نقد شونده تر هستند؟

نقدشونده ترین سهام، سهامی هستند که عموم مردم به آنها علاقه داشته و نام آنها را زیاد شنیده اند. این سهام حجم معاملات روزانه زیادی دارند و همچنین تعداد بیشتری از بازارسازان را جذب می کنند که بازار دو طرفه فشرده تری را حفظ می کنند. در سهام غیر نقدشونده، اختلاف بین قیمت درخواستی وقیمت پیشنهادی زیاد است و در نتیجه این سهام عمق بازار کمتری دارند. نام این سهام کمتر شناخته شده هستند و حجم معاملات کمتری دارند و اغلب دارای ارزش بازار کمتری می باشند. بنابراین، به عنوان مثال در بورس ایران، سهام شرکتی مانند ایران خودرو یا فولاد مبارکه که شرکت هایی معروف در میان عموم مردم و با ارزش بازار بالا هستند، از شرکت های کوچک تری مثل محصولات کاغذی لطیف یا حمل و نقل توکا نقد شوندگی بسیار بیشتری دارند.

جمع بندی

در این مطلب با مفهوم نقدینگی و نقد شوندگی آشنا شدیم و دانستیم که نقد شوندگی یک دارایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و اگر یک دارایی نقد شوندگی پایینی داشته باشد، حتی اگر ارزشی که به آن نسبت داده می شود، بالا باشد، عملا بی فایده خواهد بود چرا که عده بسیار کمی حاضر به پرداخت مبلغی نزدیک به آن ارزش هستند. همچنین با مفهوم نقدینگی در حسابداری و نسبت های مهم آن آشنا شدیم. در واقع در نقدینگی حسابداری هدف این است که دارایی های نقدی یک شرکت به حدی باشد که شرکت در مواقع اضطراری بتواند کلیه ی بدهی های جاری خود را صاف کند و اگر نقدینگی شرکت پایین باشد، شرکت ها در چنین مواردی ممکن است در معرض حتی ورشکستگی نیز قرار گیرند.

نقدشوندگی در بورس چیست؟

نقدشوندگی (Liquidity )به این نکته اشاره دارد که یک دارایی را در سریع ترین زمان ممکن و به سهولت تبدیل به پول نقد نمود یا به عبارتی شرایط خرید یا فروش آن دارایی به راحتی ممکن باشد.

در مباحث سرمایه گذاری باید ابتدا به نقدشوندگی آن توجه شود که اگر به هر دلیلی سرمایه گذار تصمیم بگیرد آن دارایی را به پول نقد تبدیل کند در سریعترین زمان ممکن امکان آن فراهم باشد. دارایی هایی نظیر: ارز، طلا، سهام شرکت های بورسی، اوراق مشارکت نقدشوندگی بهتری نسبت به ملک و زمین نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ دارند.

www.tadbirhome.com

املاک و مستغلات در بازه های زمانی متفاوت، جریان نقدینگی آن افزایش یا کاهش خواهد داشت.مخصوصاً در دوران رکود بازار ملک، برای نقد کردن ملک خود نیاز به زمان بیشتر و حتی مجبور شوید قیمتی بسیار پایین تر از نرخ بازار در نظر بگیرید یا به اصطلاح آتش به دارایی خود بزنید.

بورس اوراق بهادار جزء بازارهای نقدشونده محسوب می شود، اما در همین بازار که شرکت های متعددی فعالیت می کنند باید از میان آن ها سهام های نقدشونده را انتخاب کنیم.

در بورس اوراق بهادار به دلیل وجود دامنه نوسان قیمت در هنگام افزایش تقاضا و رشد قیمت سهام ممکن است سهام شرکت در وضعیت صف خرید قرار گیرد، یا در زمان افزایش عرضه نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ و کاهش شدید قیمت سهام شرکت در وضعیت صف فروش قرار گیرد که اینجا مفهوم نقدشوندگی بسیار اهمیت پیدا می کند، زیرا در هنگام خرید و فروش حتی اگر سهام شرکت در صف خرید یا فروش قرار گرفت بتوانید سهام مورد نظر معامله کنید.

میزان جابه جایی پول وضعیت نقدشوندگی سهام یک شرکت را مشخص می کند، شما با بررسی میزان ارزش معاملات یک شرکت در دوره های زمانی مختلف، اعم از کوتاه مدت و بلند مدت می توانید نقدشوندگی سهام شرکت ها را مشخص کنید.

نتیجه گیری: یک از گام های اولیه برای سرمایه گذاری در بازار بورس اوراق بهادار انتخاب سهام نقدشونده است که سهامداران باید به آن توجه نمایند تا کمتر درگیر صف خرید یا فروش شوند، و نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ زمانی که بازار ریزشی شدید را تجربه می کند و حد ضرر سهامدار فعال می شود بتواند در سریعترین زمان ممکن فروش انجام شود.

نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟

یکی از مواردی که دانستن آن در سرمایه گذاری در بورس الزامی است، نقدینگی یا نقدشوندگی می باشد. به زبان ساده تر زمانی که می خواهید در کمترین زمان سهام یا ارز خود را نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ به پول تبدیل کنید، باید از نقدینگی استفاده کنید.

اگر می خواهید اطلاعات بیشتری درباره نقدشوندگی در بورس و محاسبه نقدینگی به دست آورید، توصیه می کنیم چند دقیقه از وقت خود را به خواندن این مطلب از سایت باشگاه سرمایه گذاری رزسا اختصاص دهید و با افزایش مهارت حجم معاملات و پول نقد خود را گسترش دهید.

تعریف نقدینگی چیست؟

نقدینگی در فارسی همان اصطلاح نقدشوندگی است که منجر به خرید و فروش با قیمت ثابت و افزایش سرعت می شود. اگر بخواهید این عبارت را به زبان انگلیسی جست و جو کنید، بهتر است به سراغ عبارت Market liquidity بروید. این عبارت به شما تعداد خریداران و فروشندگان را نشان می دهد و به شما ثابت می کند که آیا می توانید معاملات را بدون مشکل انجام دهید یا خیر؟

اما سوال اینجاست که میزان نقدینگی آیا قابل افزایش است و یا خیر؟ زمانی که شما فعالیت های تجاری تان در حد قابل توجهی افزایش می یابد و میزان عرضه و تقاضا بر اساس مقدار دارایی محاسبه می شود، می توان سطح بالای نقدشوندگی را در بازار مشاهده کرد.

تنها دلیل استفاده از Market liquidity پیدا کردن خریدار و فروشنده است که متقاضی سهام یا کالای مشخص شده است و هر چه تعداد معاملات بیشتر باشد، میزان نقدینگی افزایش خواهد یافت. این در حالی است که اگر این میزان کم شود و خرید و فروش به مراتب کاهش یابد، تعداد کمی از معاملات مشاهده خواهد شد و پول به مقدار کمتری رد و بدل می شود. در اصل می توان گفت، نقدشوندگی رابطه سرعت فروش با قیمت است. به این معنی که یک سهامدار با چه سرعتی می تواند سهام را در بازار به پول تبدیل کند.

یکی از مزیت های مهم نقدشوندگی این است که سهامداران دیگر نگران نقد شدن سهام یا کالای خریداری شده نیستند و می توانند در زمان مناسب آن ها بفروش برسانند. این در حالی است که کسانی که مشغول سرمایه گذاری در مسکن هستند، نمی توانند در زودترین زمان ممکن ملک را به پول تبدیل کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سرمایه گذاری در مسکن، مطلب مورد نظر را مطالعه کنید.

ریسک نقدشوندگی به چه معناست؟

حال که به مفهوم نقدینگی رسیدید، ممکن است با واژه ریسک آن نیز برخورد کرده باشید. ریسک نقد شوندگی به این معنی است که شما در مورد فروش و تبدیل کردن سهام به پول دچار تردید شده باشید و بخواهید برای تبدیل سهم به قیمت مورد نظر ریسک کنید. این عبارت در زبان انگلیسی با نام risk liquidity شناخته شده است.

ریسک نقدینگی یک ریسک بر پایه سرمایه و اقدامات مالی است که برای مدت معینی از دارایی، اوراق بهادار یا کالا معین نمی تواند به سرعت در بازار بدون تأثیر بر قیمت بازار معامله شود. به طور کلی دو نوع از نقدینگی وجود دارد که شامل بودجه و بازار می شوند. اگر سرمایه گذاری در بازار و بودجه دچار نوسان شود، آن زمان است که ریسک نقدینگی پدید می آید. به عنوان مثال اگر روزی نتوانید کالا یا سهام خود را به قیمتی که واقعی یا مد نظر شما است بفروشید، آنگاه باید نگران ریسک نقدینگی باشید.

آشنایی با ابزارهای مالی نقدینگی

برای آشنایی بیشتر با نقدینگی و اصطلاح نقد شوندگی باید ابزارهای مالی آن را بشناسید. می توان گفت در یک بازار سرمایه گذاری، امکان نقدشوندگی همه انواع دارایی در کوتاه ترین زمان ممکن وجود دارد. برای اینکه یک سهامدار بتواند سهم را به پول نقد تبدیل کند، باید ابزارهای مالی همچون صرافی ها یا Specialist companies، معاملات اعتباری یا همان Margin trading که در حاشیه بازار انجام می شوند و معاملات دوطرفه یا Two side transactions را بکار گیرد.

محاسبه نقدینگی به چه صورت است؟

برای محاسبه نقدینگی اولین چیزی که نیاز دارید، یک ترازنامه است که در آن بدهی های جاری و دارایی های جاری مطرح شده باشد. بدهی های جاری شامل پرداخت های تجاری یا غیر تجاری می شود که باید به افراد، بنگاه‌ها و سازمان‌ هایی که شرکت به آن‌ها بدهکار است پرداخت شود.

گزینه بعدی به تسهیلات مالی بر می گردد که شامل وام های کوتاه مدت از بانک ها می شود. این وام ها وسیله ای هستند که برای جبران کمبود سرمایه در گردش مورد استفاده قرار می گیرند. حواستان باشد که اگر از بانکی به این منظور وام گرفتید، باید آن را در عرض 6 ماه تسویه کنید یا اگر در حساب پول دارید در زودترین زمان ممکنه آن را تسویه کنید تا به نام فردی خوش حساب شناخته شوید.

مورد دوم که در محاسبه نقدینگی مورد استفاده قرار می گیرد، دارایی جاری است که شامل وجوهی بوده که اشخاص حقیقی یا سازمان‌هایی مختلف به شرکت بدهکار هستند. نکته جالب این است که این گروه از افراد باید در سال مالی و در حدود 30 روز کاری بدهی خود را پرداخت کنند. در صورت لزوم می ‌توان بدهی‌ها را به سرعت به پول نقد تبدیل کرد و از قدرت نقدینگی در بازار بهره گرفت.

اگر به اطلاعات بیشتری درباره سال مالی نیاز دارید، مطلب مورد نظر را بخوانید.

سخن پایانی

از آنجایی که اقتصاد هر کشور به میزان کیفیت نقدینگی آن بستگی دارد و به طور کلی سیاست گذاری بازار مالی اثر زیادی بر نقد کردن پول می گذارد. نکته حایز اهمیت آن است که منظور از نقدینگی بازار این است که تا چه حدی یک بازار، می تواند سهام یک کشور یا بازار املاک و مستغلات یک شهر را در قیمت مورد نظر و واقعی و در زود ترین زمان ممکن بفروش برساند، به همین دلیل می توان گفت وقتی فاصله بین قیمت پیشنهادی و درخواست افزایش یابد، بازار نقدشوندگی بیشتری پیدا می کند.

به این صورت که هر چه تعداد خریدار و فروشنده بیشتر شود و میزان عرضه و تقاضا بر اساس مقدار دارایی محاسبه گردد، محاسبه نقدینگی ساده تر خواهد بود. البته این کار یکی از اقدامات سنگین حوزه سرمایه گذاری است و برای انجام آن باید با کارشناسان و متخصصان تیم سرمایه گذاری رزسا مشورت کرد.

نقدینگی یا شناوری بازار فارکس چقدر است؟

وجود یک بازار نقد در دنیای معامله گری یکی از مهم ترین عناصر در جهت سودآوری میباشد، که بازار فارکس یکی از بهترین گزینه ها برای نقدینگی بالا است، و با توجه به حجم عظیم معاملات در بازار فارکس نقدینگی این بازار قابل مقایسه با هیچ بازار دیگری نمیباشد، و این مزیت در جفت ارز های اصلی فارکس بیشتر قابل مشاهده میباشد.

به صورت کلی هر چه میزان نقد شوندگی بیشتر باشد، جریان معاملات ساده و قیمت ها رقابتی ترمیباشد که اشخاص میتوانند خرید یا فروش های خود را در یک قیمت پایدار و بدون تاخیر انجام دهند.

میزان نقد شوندگی در بازار فارکس بیشتر توسط آن هایی صورت میگیرد که نقش بازار گردان (Market Maker) را در بازار دارند، اما جدا از این ها بازیگران دیگری در بازار وجود دارند که میزان نقد شوندگی بازار را از طریق افزایش دادن حجم معاملات انجام میدهند.

نقد شوندگی یا (Liquidity) چیست؟

نقد شوندگی یا Liquidity یا میزان شناوری در بازار، به معنای میزان ارز یا دارایی میباشد که به سرعت و بدون تاخیر و با مقدار مشخص قیمت پایدار بتوان خرید یا فروش کرد، به صورت کلی تعریف نقد شوندگی در بازار مالی یعنی سرعت تبدیل شدن سرمایه گزاری به وجه نقد میباشد.

همانطور که قبل تر گفته شد در بازار فارکس نقدینگی بالایی وجود دارد که روزانه بالای 6 تریلیون دلار میباشد و همین امر باعث میشود که اغلب معاملات به خصوص در جفت ارز های اصلی در لحظه انجام شود، این میزان نقدینگی باعث شده که سفارشات معاملاتی با اسپرد کم (تفاوت میان خرید و فروش) و میزان حجم بالا بدون آن که در قیمت تاثیری داشته باشد انجام شود، اما اگر حجم معاملات کاهش پیدا کند تفاوت بین قیمت خرید و فروش نیز زیاد میشود.

تامین کنندگان نقدینگی در بازار

حجم بالای معاملات توسط انواع معامله گران بزرگ در بازار فارکس، نقد شوندگی را به وجود می آورد.

و در بازار فارکسی که در طول روز میلیارد ها دلار حجم معاملات روزانه آن میباشد، بیشتر این نقدینگی ها توسط سازمان های بزرگ مالی، بانک های تجاری و مالی، مدیران سرمایه گزاری خارجی، شرکت های چند ملیتی، هج فاند ها و . میباشد.

همچنین میتوان به ارائه دهندگان نقدینگی نظیر: بروکر ها و بانک های مرکزی اشاره کرد، که میزان زیادی از دارایی خود را در غالب ارز های مختلف ذخیره میکنند، تا در زمان لازم برای پر کردن معاملات خود از آن ها استفاده کنند.

نقدینگی توسط بروکر ها

همانطور که قبل تر گفته شد تامین نقدینگی توسط بروکر ها، شرکت های مالی، بانک ها و . انجام میشود، اما ممکن است این حجم نقدینگی در مواقعی برای درخواست مشتری کافی نباشد.

برای مثال در مواقعی که تعداد خریداران یا فروشندگان یک ارز پایه بیشتر باشد، تعادل بازار از بین میرود، در این مواقع واسطه ها به میان می آیند و ارز مورد نظر را از ارائه دهنده نقدینگی که معمولا بانک های بزرگ هستند خریداری میکنند.

چون معمولا بانک های بزرگ امکان تضمین انجام درخواست ها برای تعداد زیادی از ارز ها را دارا هستند.

سیستم نقدینگی در بازار فارکس را میتوان به چند سطح طبقه بندی کرد.

در پایین ترین سطح معامله گران خرد و عادی وجود دارند که معاملات خود را توسط بروکر ها و شرکت ها با حجم های متنوع ثبت میکنند.

در سطح بعدی بروکر های بزرگ هستند که معمولا شامل بانک های بزرگ و شرکت های مالی میباشند، که سفارشات مشتریان خصوصی و بروکر های کوچک تر را عملیاتی میکنند.

اما از آن جا که حداقل میزان حجم معاملات برای ورد به بازارهای بین بانکی 5 میلیون دلار است، بنابراین این موسسات همیشه فرصت برای وارد شدن به بازار بین بانکی را ندارند.

پس در این میان شرکت هایی وظیفه جمع آوری نقدینگی را بر عهده میگیرند و نقش واسطه را بین بانک های بزرگ و سایر موسسات مالی ایفا میکنند و تعداد زیادی از مشتریان را برای ورود به بازار بین بانکی متحد میکنند، چند مورد از بزرگترین جمع کنند گان نقدینگی جهان عبارتند از:

• Currenex
• Integral
• CFH Clearing
• KCG Hotspot

و در نهایت بالاترین سطح از تامین کنند گان میزان نقدینگی بازار فارکس میتوان به غول های جهانی صنعت بانکی زیر اشاره کرد:

• British Barclays
• Royal Bank of Scotland
• German Deutsche Bank
• American Bank of America
• Swiss bank UBS
• JPMorgani Citigroup

تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار

در مواقعی که بازار نقدینگی بالایی دارد، در هر لحظه قیمت های اعلامی تغییرات زیادی دارد و از طرفی قیمت ها روند حرکتی آرامی را نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ در پیش میگیرند.

اما در زمانی که بازار نقدینگی کمی دارد، ممکن است بر اثر خبر های اقتصادی مختلف، حرکات قیمتی شدیدی در بازار رخ دهد و همچنین پیش بینی حرکت قیمت ها دشوار میشود، در این مواقع معمولا اعلام قیمت در بازه های زمانی مشخصی صورت میگیرد.

میزان حجم معامله شده در بازار میتواند یکی از عوامل نشان دهنده نقدینگی در بازار باشد، که هر چه میزان حجم در بازار افزایش یابد، اختلاف قیمت بین عرضه و تقاضا کمتر میشود، و از آن جا که دلار آمریکا بیشترین حجم در معاملات را دارد، میزان حجم بالا معاملات در جفت ارز هایی که یک طرف آن دلار آمریکا میباشد بیشتر دیده میشود.

یکی دیگر از عواملی که میتواند در نقدینگی بازار تاثیر داشته باشد، زمان باز شدن بازار های مختلف در جهان است که با توجه به تعداد معاملاتی که در ساعات مختلف در بازار رخ میدهد قاعدتا تاثیر بر روند بازار گذاشته میشود.

از آن جا که بازار فارکس به صورت 24 ساعته میباشد، و به دلیل تفاوت مناطق زمانی مختلف همگی نمیتوانند همزمان کار کنند این نقدینگی در ساعات مختلف شبانه روز کم و زیاد میشود.

اوج نقدینگی و فعالیت در بازار را میتوان در زمان باز شدن بازار لندن و اروپا وهمپوشانی آن با بازار نیویورک مشاهده کرد، و با بسته شدن این بازار ها نقدینگی در بازار کم میشود.

مشاهده بیشتر: دوره آموزش جامع فارکس

نقد ترین جفت ارز ها

بهتر است برای موفقیت بیشتر در بازار فارکس به نقدینگی جفت ارز های مختلف بیشتر توجه شود، و معمولا معامله گران موفق بیشتر تمرکز خود را روی جفت ارزهایی که نقدینگی بالایی دارند میگذارند.

نقد شوندگی بالای یک جفت ارز در میزان اسپرد آن مشخص میشود که هر چه این اسپرد پایین تر باشد نشان از میزان نقدینگی بالا در آن جفت ارز است.

اولین جفت ارزی که میزان نقدینگی در آن بسیار بالا میباشد EUR USD است که با توجه به عمق بازار و تعداد معامله گران اسپرد این جفت ارز حدود 0.5 تا 2 پیپ در حال نوسان است، بعد از آن بیشترین حجم معاملات و نقدینگی در جفت ارز USD JPY است که اسپرد آن معمولا حدود 0.5 تا 2.5 است.

سومین جفت ارز که اسپرد آن معمولا بین 2.5 تا 5 پیپ است GBP USD نام دارد و معمولا دارای نوسان زیادی است، چهارمین جفت ارز را میتوان به AUD USD اشاره کرد که اسپردی حدود 2 تا 5 پیپ را دارا میباشد .

از دیگر جفت ارز هایی که میزان نقد شوندگی بالایی دارند میتوان به: USD CHF ، NZD USD ، EUR GBP نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ و EUR JPY اشاره کرد.

انجام معامله در جفت ارز هایی که در بالا گفته شد میتواند به دلیل نقدینگی بالا و هزینه های معاملاتی پایین برای سود آوری در بازار گزینه های مناسبی باشد.

جمع بندی

برای موفقیت در بازار و کسب سود، میزان نقدینگی اهمیت زیادی دارد و اگر در معامله ای با نقد شوندگی پایین وارد معامله شوید ممکن است که به دلیل نوسانات ناگهانی که ایجاد میشود دچار ضرر شوید.

میزان نقدینگی یا همان Liquidity توسط سطح های مختلفی در بازار ایجاد میشود مانند: انواع معامله گران، بروکر های بزرگ و غول های بانکی دنیا، که این میزان نقدینگی در روند بازار تاثیر به سزایی دارد، به این صورت که وقتی نقدینگی بالا باشد روند حرکتی بازار آرام میباشد و میزان اسپرد آن کم، ولی در مواقعی که نقدینگی کم میشود موجب نوسانات شدید در بازار و افزایش اسپرد هستیم.

برای به دست آوردن سود بیشتر و افزایش موفقیت در معاملات بهتر است از جفت ارز هایی که میزان نقدینگی بالایی دارند استفاده کنید.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

در ابتدا لازم است بدانید که نقدیندگی یا نقدشوندگی یعنی قابلیت تبدیل شدن به پول نقد در کمترین زمان. متعاقباً ریسک نقدشوندگی نیز ریسکی است در مورد فروش و نقد کردن یک سهم وجود دارد. هر چه این ریسک برای یک سهام کمتر باشد ما می توانیم آن سهام را راحت تر به پول نقد «مطابق با قیمت دلخواهمان» تبدیل کنیم.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی ( risk liquidity )

دنیای بورس هر روز در حال بزرگتر شدن است، طبیعتاً این بزرگ شدن موجب رونق بازار و استقبال بیشتر از آن می شود. طبیعیست که در این بازار بزرگ موفقیت توسط افرادی کسب می شود که آشنایی بیشتری با جزئیات این بازار دارند. در این مطلب قصد داریم تا شما را با ریسک نقدینگی آشنا کنیم که یکی از مفاهیم کاربردی در بورس است و بسیاری از فعالان و معامله گران توجهی به آن نمی کنند، اما دانستن آن کمک زیادی به موفقیت شما در بورس می کند. پس با ما باشید تا در ادامه ی این مطلب شما را بیشتر با ریسک نقدینگی آشنا نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ کنیم .

ریسک نقدشوندگی در چه مواقعی ظاهر می شود؟

برای شروع لازم است بدانید که نقدینگی اصطلاحی است که برای اشاره به چگونگی خرید یا فروش دارایی ها یا اوراق بهادار در بازار استفاده می شود. فاکتور نقدینگی یک دارایی اساساً توضیح می دهد که چقدر سریع می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد. به طور کلی دو نوع نقدینگی یا نقدشوندگی چیست؟ نقدینگی در بازار وجود دارد که اولین مورد نقدینگی مربوط به بودجه و دومین مورد نقدینگی مربوط به بازار است .

نوسان نقدی در اثر فاکتور های مختلف موجب ایجاد مفهومی به نام ریسک نقدینگی می گردد. در واقع اگر شرایطی پیش بیاید که شما در آن نتوانید سهام خودتان را به ارزش واقعی خودش و در زمانی کوتاه بفروشید، ریسکی به نام ریسک نقدشوندگی را به جان خریده اید. این ریسک اشاره به این دارد که شما برای فروش سهم خودتان به قیمت واقعی اش چقدر زمان لازم دارید. اگر دارایی یا سهام شما برای فروش با قیمت مورد نظرتان به زمان بسیار زیادی احتیاج دارد، ریسک نقدشوندگی یا نقدینگی دارایی شما بالاست.

در طرف مقابل هم اگر شما بتوانید راحت و سریع سهام یا دارایی خودتان را به قیمت واقعی اش بفروشید، ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی سهام شما بسیار پایین خواهد بود .

افزایش این ریسک سهام را تحت تاثیر قرار می دهد چرا که سرمایه گذاران تلاش خواهند کرد تا هر چه سریعتر سهام خودشان را بفروشند. به همین میزان عرضه به شدت بالا می رود که این اتفاق موجب می شود تا شکاف قیمت خرید فروش به وجود بیاید. در این شرایط هر کسی قصد دارد تا به هر قیمتی که شده سهامش رو بفروشد، به همین دلیل قیمت سهام به شدت کاهش می یابد .

پس می توان اینگونه گفت که افزایش ریسک نقدشوندگی، افزایش عرضه و کاهش شدید قیمت ها را به دنبال دارد؛ در سمت مقابل کاهش ریسک نقدشوندگی موجب بالا رفتن تقاضا و متعاقباً بالا رفتن قیمت ها می شود .

توجه داشته باشید که شکاف قیمت خرید و فروش و زمان لازم برای فروش، فاکتورهای اساسی در میزان ریسک نقدشوندگی به حساب می آیند. (1)

انواع مختلف ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدینگی در بودجه

این ریسک به عوامل مختلفی از جمله اندازه شرکت بستگی دارد، چرا که هرچقدر اندازه شرکت بزرگتر باشد، توان جبران بدهی ها نیز بیشتر خواهد شد و در نتیجه ریسک نقدینگی پایین خواهد آمد . (2)

ریسک نقدینگی در بازار

مسلماً در این شرایط آتش به مالتان خواهید زد! شما در این شرایط ملک خودتان را زیر ۱۰ هزار دلار خواهید فروخت، در شرایطی که ارزش واقعی آن ۱۰ هزار دلار است اما به سبب عجله شما برای فروش و کاهش تقاضا برای خرید، ریسک نقد شوندگی به وجود می آید و شما قادر نخواهید بود ملکتان را به قیمت واقعی خودش بفروشید. در نتیجه ی این اتفاقات شما برای فروش و نقد کردن دارایی خودتان دچار ضرر و زیان خواهید شد . (2)

دلایل و عوامل موثر بر ریسک نقدینگی

برای شروع لازم است بدانید که شکاف قیمت خرید و فروش وقتی اتفاق می افتد که یک سهام قیمتی درخواستی پایین تر و یا بالاتری نسبت به قیمت پیشنهادی فروشنده دارد. شکاف قیمت خرید و فروش در واقع اختلاف بین «بالاترین قیمت پیشنهادی یک خریدار برای پرداخت بابت یک سهم» و «پایین ترین قیمت پیشنهادی یک فروشنده برای یک سهم» است.

در این بین بدیهی است که خریدار به دنبال پرداخت قیمت پیشنهادی و خودش و فروشنده نیز به دنبال دریافت قیمت پیشنهادی خودش باشد. حال اگر شکاف قیمت خرید و فروش کم باشد و فاصله ی بین دو مولفه تعیین کننده میزان شکاف نزدیک باشد«یعنی قیمت پیشنهادی خریدار بالاتر از فروشنده باشد»، این برداشت برای فروشنده به وجود می آید که سهام در آینده ای نزدیک دچار افزایش قیمت خواهد شد و او برای سهم خودش مبلغ بالاتری را درخواست خواهد کرد که این موضوع نشانگر کاهش ریسک نقدینگی آن سهم است؛ یا به طور ساده می توان گفت که آن سهم توانایی بالایی برای تبدیل به پول نقد دارد . (3)

علاوه بر شکاف قیمت خرید و فروش، عمق بازار نیز یکی از فاکتورهای موثر بر ریسک نقدینگی است. در واقع عمق بازار به توانایی بازار برای جذب میزان غیر منتظره ای از فروش یا خروج یک سرمایه گذار از بازار سهامداری اشاره می کند. برای مثال وقتی یک سهامدار کوچک کمپانی اپل اقدام به فروش سهام می کند اتفاق خاصی برای قیمت آن سهم نمی افتد، اما در طرف مقابل وقتی که یک سرمایه دار بزرگ اقدام به فروش تمامی های خودش می کند روند عرضه و تقاضا را به هم می زند، طبیعتاً با این کار او میزان عرضه بالا می رود و این اتفاق موجب افزایش ریسک نقدینگی می گردد .

اندازه یک شرکت مهم در میزان ریسک نقدینگی تأثیرگذار است، چرا که شرکت های بسیار بزرگ در اثر فروش بخشی از سهام شان کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند.

البته باید این موضوع را در نظر داشته باشید که این قیمت ها موقتی خواهند بود و پس از مدتی به حالت عادی باز می گردند. در این بین باید آگاه باشید که به توانایی بازار در بازگشت از قیمت های موقت نادرست انعطاف پذیری می گویند. انعطاف پذیری نیز ارتباط تنگاتنگی با اندازه شرکت دارد.

افق زمانی فروشنده هم تاثیر بسیار زیادی روی جابجایی ریسک نقدینگی دارد، چرا که اگر فروشنده ای برای فروش سهام خودش از نظر زمانی عجله داشته باشد به طرز فزاینده ای خطر کاهش نقدینگی را افزایش می دهد، در حالی که اگر فروشنده یا فروشندگان یک سهم زمانی صبور باشند خطر کاهش نقدینگی آن ها را تهدید نمی کند . (4)

در کنار تمام معیارهایی که بیان کردیم، حجم معاملات نیز یکی از معیارهای پرکاربرد برای محاسبه ریسک نقدینگی است اما در حال حاضر این فاکتور یک شخص ناقص به حساب می آید به طور کلی می توان گفت که حجم بالای خرید یا فروش در یک تجارت لزوماً به معنی بالا یا پایین رفتن ریسک نقدینگی نیست .

نحوه محاسبه ریسک نقدینگی

در این مورد می توان به جرات گفت که محاسبه خطر نقدینگی یک هنر است. پس از محاسبه ی فاکتر VaR ، باید آن را در محاسبات و پیش بینی های خودمان قرار دهیم. برای این کار معمولاً از یک روش افزودنی VaR استفاده می شود. این فرآیندها Var یا داده های در خطر را بعد از در نظر گرفتن عوامل نقدینگی تنظیم می کنند . در اثر این فرآیند، پارامترهای مختلف ما اصلاح می شوند.

باید بدانید که گاهی اوقات این فرآیند، اصلاح پارامترهای مدل VaR مانند سطح اطمینان، میزان دوره والبته حساسیت ورودی ها را شامل می شود. از طرفی محققان نیز تمایل دارند تا رویکردهای مختلفی را در یک مدل اقتصادی امتحان کنند تا برایشان اطمینان حاصل شود که میزان ریسک نقدینگی با دقت اندازه گیری می شود . اما در این بین همه ی کارشناسان معتقدند که ریسک نقدینگی بیش از هر چیزی به شکاف قیمت بستگی دارد. (5)

تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام

جالب است بدانید که قبل از بحران مالی جهانی خطر نقدینگی از طرف بسیاری از سهامداران و معامله گران، فاکتوری با اهمیت به شمار نمی رفت. اما پس از بحران بزرگ مالی در جهان همه متوجه تاثیر فاکتور نقد شوندگی روی پروژه های مالی کوتاه مدت و سیستم های بانکی و سهام شدند و همین موضوع باعث شد تا بسیاری از اقتصاددان ها دست به اصلاح مدل های مالی بزنند؛ چرا که آن ها بعد از بحران بزرگ مالی جهان دریافتند که همه موسسات کوچک و بزرگ مالی و حتی دولت ها به طور جدی می توانند تحت تاثیر ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی قرار بگیرند .

از نظر علمی، فقدان نقد شوندگی برای سهام، ریسک نقدشوندگی را بالا می برد؛ چرا که دارندگان یک سهم خاص با فهمیدن این موضوع که ممکن است در صورت تاخیر در فروش درگیر زیان های بزرگ شوند، سریعاً اقدام به فروش سهام می کنند. همین موضوع میزان عرضه برای یک سهام به شدت بالا برده و میزان تقاضا را نزدیک به صفر می کند، این موضوع منجر به افت شدید قیمت سهام می شود.

نباید فراموش کرد که این اتفاقات در کشورهایی که در حال توسعه هستند باشدت بیشتری رخ می دهد، چراکه معامله کنندگان در این کشورها پتانسیل تصمیمات احساسی بسیار بالایی دارند و ممکن است با ایجاد صف فروش در یک سهم موجب شکسته شدن قیمت آن بشوند . (6)

نتیجه گیری و جمع بندی

آگاهی نسبت به نکات ریز و تاثیرگذار می تواند سرنوشت ما در بازار بورس را تغییر دهد. اهمیت ریسک های مختلف در بازار بورس معمولاً دست کم گرفته می شود و ذهن سرمایه گذاران و علاقه مندان در بازار بورس صرفاً روی مفهوم ریسک معمولی متمرکز می شود. این در حالی است که مفاهیمی مانند ریسک نقدینگی و ریسک قانونی نیز دارای اهمیت بالایی هستند.

همانطور که در این مطلب اشاره کردیم، ریسک نقدینگی را می توان به دو بخش ریسک نقدینگی بودجه و ریسک نقدینگی بازار تفکیک نمود. مطمئناً با دانستن مفهوم ریسک نقدینگی و تأثیر آن روی جریان بازار سهام، درک بهتری از روند بازار خواهیم داشت و این درک صحیح موجب تصمیم گیری های خوب می گردد.

نتیجه این فرایند نیز سود کردن در بازار بورس است که این روزها همه به دنبال آن هستیم. در انتها امیدواریم که از این مطلب اطلاعات مفیدی را دریافت کرده باشید تا با آگاهی بیشتر، قدم های مهمی را برای رسیدن به موفقیت بردارید.