ریسک پذیری پایین بین سرمایه‌گذاران، چالش کنونی بازار سرمایه
مدیر شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس گفت: چالشهای کنونی بازار، ناشی از ریسک پذیری پایین بین سرمایه گذاران است، بسیاری با اصول اولیه بازار آشنا نبودند و این امر زمینه ساز ضرر و زیان سنگین ٧٠ درصدی این افراد در بازار شد.
به گزارش مجله خبری نگار«محمدهادی سلیمی زاده» عصر سه شنبه در نشست خبری که در محل نمایشگاه کیش اینوکس برگزار شد، اعلام کرد: در سال‌های گذشته فعالیت زیادی در شرکت در راستای بهبود وضعیت آموزش در بازار سرمایه انجام شد، اما شاهد وقفه‌هایی در اجرای این برنامه‌ها بوده ایم.
وی به مأموریت‌های در دستور کار این شرکت اشاره کرد و افزود: در زمینه دوره MBA بازار سرمایه، در حال رفع و رجوع مشکلات هستیم و در تلاشیم که تا ۶ ماه آینده مشکلی باقی نماند و فرآیند‌ها به صورت الکترونیکی انجام شود.
سلیمی زاده به مقوله سواد مالی هم پرداخت و تاکید کرد: این مساله از جمله موضوعاتی است که در بورس دارای بیشترین تکرار و کمترین خروجی بوده است و اکنون در حال دست و پنجه نرم کردن با معضلات حاضر بر سر راه این مساله هستیم.
مدیر شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس به ناآشنایی مردم نسبت به بورس کالا اشاره کرد و اظهار داشت: مردم برای حاشیه سود ۶۰ میلیونی اقدام به خرید خودرو از طریق سایت شرکت خودروسازی می‌کنند، اما برای سود ٢٠٠ میلیونی خودرویی مانند دیگنیتی فقط چند هزار نفر از طریق بورس کالا اقدام به خرید خودرو می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه تمرکز خود را در مدیریت برخی رویداد‌های عملی گذاشته ایم، ادامه داد: به دنبال آن هستیم که تا ٢ سال آینده به برنامه‌ای موثر با شاخص معین دست پیدا کنیم.
سلیمی زاده افزود: بنیه مالی به عنوان یکی از مهمترین مولفه‌ها در حوزه سرمایه گذاری تلقی می‌شود.
مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و آموزش بورس به مقوله‌ای مهم به نام مدیریت ریسک اشاره کرد و اظهار داشت: چالشهای فعلی بازار، ناشی از ریسک پذیری پایین بین سرمایه گذاران است، بسیاری با اصول اولیه بازار آشنا نبودند و این امر زمینه ساز ضرر و زیان سنگین ٧٠ درصدی این افراد در بازار شد.
وی با بیان اینکه در تلاشیم در فضای آموزشی این مسایل را رفع کنیم، افزود: امیدواریم در یک سال آینده به چند محصول دست یافته و بازار و شبکه توزیع آن را پیدا کنیم.
آسیا پاسفیک چه واکنشی به عضویت ایران در پیمان شانگهای نشان داد؟
عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای قطعا با پیامد‌های داخلی و خارجی مثبت و رو به جلو در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای کشور همراه خواهد بود.
به گزارش خبرنگار ایبِنا، اما از سوی دیگر، دیدگاه و چشم‌انداز حاکمیت‌ها و رسانه‌های غربی و خارجی نسبت به این اتفاق مهم نیز حائز اهمیت است؛ لذا ما بر آن شدیم تا با رصد و مانیتورینگ گزارش و تحلیل‌های خروجی از رسانه‌های مطرح بین المللی، واکنش غربی‌ها نسبت به عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای را تبیین کنیم. این مقاله به تبیین و بررسی گزارش تحلیلی مانا خان، تحلیلگر ارشد تایمز، رویترز و آسیا پاسفیک در گزارشی تحت عنوان "عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای چه معنایی برای منطقه دارد؟ " می‌پردازد. این یادداشت تحلیلی، ۲۴ ساعت پس از عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای در رسانه‌ی دیپلمات وابسته به سازمان آسیا پاسفیک منتشر گردید و از اثرات و پیامد‌های عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای از منظر غربی‌ها و چشم اندازه پیش روی کشور پرده برداشته است.
آرایش جدید در منطقه با عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای
ایران جدیدترین عضو سازمان همکاری شانگهای است.
این جمله، تیتر اول بسیاری از رسانه‌ها و نشریات سیاسی و اجتماعی کشور‌های منطقه آسیا، آسیاپاسفیک و خاورمیانه در روز اول پس از عضویت ایران در پیمان شانگهای بوده است؛ هنگامه‌ای که بسیار مهم و حیاتی برای منطقه به شمار می‌رود و حضوری که ایران را در جایگاهی جدید با چشم انداز امید بخش قرار خواهد داد و میتواند موجب توسعه همکاری اقتصادی و تجاری کشور در سطح منطقه و جهان شود. این امر، یک سکه دو رو و جریان دو بخشی خواهد بود:
در روی اول سکه، افزایش پویایی و نشاط اقتصادی که برای حاکمیت داخلی و عموم مردم اهمیت دارد. در روی دوم سکه، ایجاد بستر شکننده و نا امن برای حاکمیت قدرتمند و سلطه طلب غربی که نسبت به توسعه و پیشرفت اقتصادی ایران نگران است و به سبب کاهش سهم وابستگی و استعماری در قبال آنها، خطری قریب الوقوع برای منافع خود در منطقه احساس می‌کنند.
امتداد جریان در هر دو روی این سکه، به نفع منافع ایران در داخل و خارج خواهد بود و نگاه تحلیلی مانا خان، تحلیلگر ارشد تایمز، رویترز و آسیا پاسفیک به این موضوع قابل توجه است:
عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای چه معنایی برای منطقه دارد؟
بیست و دومین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در ۱۶ سپتامبر در شهر سمرقند ازبکستان با موفقیت به پایان رسید؛ جایی که سران ۸ کشور عضو دائم سازمان همکاری شانگهای شامل چین، روسیه، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، تاجیکستان، هند و پاکستان برای بحث در مورد چالشهای منطقه‌ای و جهانی معاصر گرد هم آمدند. این اولین نشست سران سازمان همکاری شانگهای بود که از زمان شیوع کووید-۱۹ به صورت حضوری برگزار می‌شد.
اجلاس امسال عمدتاً به دو دلیل توجه بسیاری از رسانه‌های منطقه‌ای و غربی را به خود جلب کرد:
اول اینکه این نخستین نشست سران کشور‌های سازمان همکاری شانگهای از زمان آغاز درگیری بین روسیه و اوکراین بود. حضور قدرتمند روسیه عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای، توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد. علاوه بر این، در حاشیه این اجلاس، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین اولین دیدار حضوری خود را با پوتین از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین انجام داد.
دوم اینکه، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این اجلاس، الحاق رسمی ایران به عنوان عضو دائم در سازمان همکاری شانگهای بود. ایران در ۱۵ سپتامبر یادداشت تعهدات خود را برای پیوستن به این سازمان امضا کرد و رئیس جمهور ازبکستان به چگونه از ضرر در بورس جلوگیری کنیم؟ عنوان مدیر این دوره در نشست سمرقند رسما عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای را اعلام کرد.
این مسئله، مهمترین رویداد ۵ سال اخیر پیمان شانگهای بوده که مورد توجه کشور‌های عضو و سایر قدرت‌های جهان که نمایندگان و حافظان منافع غیرمستقیم خود را در این سازمان دارند، قرار گرفته است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد:
"با امضای سند عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای، اکنون ایران وارد مرحله جدیدی در همکاری‌های مختلف اقتصادی، تجاری، ترانزیت، حمل و نقل بین الملل و انرژی خواهد شد "
سازمان همکاری شانگهای سال گذشته درخواست ایران را برای عضویت پذیرفته بود و تکمیل تشریفات آن یک سال به طول انجامید. تحلیل اطلاعات ما در آسیا پاسفیک نشان می‌دهد یک روی این مسئله میتواند به دلیل عدم تمایل برخی اعضای سازمان و مخالفت آنها با عضویت ایران بوده باشد که حضور ایران در پیمان شانگهای را به ضرر خود و منافع هم پیمانان قدرتمند غربی خود می‌بینند؛ لذا به نظر می‌رسد مدت زمان طولانی انتظار ایران برای عضویت، دلایلی غیر از تشریفات اداری نیز داشته است.
به احتمال زیاد، قرار است عضویت کامل ایران از آوریل ۲۰۲۳ اجرایی شود. پیش از این، ایران تنها عضو ناظر این پیمان بود، اما از این پس اجازه خواهد داشت در جلسات سازمان، به عنوان اصلی شرکت فعالانه داشته، به بحث و گفتگو بپردازد و در رای گیری‌ها شرکت کند.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران، جمعه در دومین روز اجلاس سران همکاری شانگهای، بر اهمیت حفظ روابط و تعاملات نزدیک با همه کشور‌های منطقه از جمله کشور‌های سازمان همکاری شانگهای تاکید کرد. وی افزود: سیاست خارجی ایران بر حضور موثر و چند جانبه در مناسبات منطقه‌ای و جهانی متمرکز است.
این سخنان رئیس جمهوری ایران نشان می‌دهد که احتمالا عزم این کشور برای شروع یک تحول اقتصادی در سطح بین الملل جدی است. ایران در سال‌های اخیر با وجود تمامی تحریم‌هایی که به صورت رسمی در شورای امنیت سازمان ملل بر ضد عملکرد مخاطره آمیز آنها در حوزه بین الملل تصویب شده است، همچنان در تلاش برای بهبود وضعیت اقتصاد داخلی خود هستند. کاهش میزان فروش نفت به صورت مستقیم، عدم همکاری دولت‌های مختلف در جهان برای مبادلات تجاری با ایران و عدم استقبال از محصولات ایرانی به صورت فراگیر در بازار نشان دهنده‌ی انزوای اقتصادی این کشور در منطقه و جهان در دهه‌های اخیر بوده است. تحلیل‌ها و داده‌های ما نشان می‌دهد که بسیار از این عدم تمایلات برای مراودات اقتصادی و تجاری با ایران در قالب صادرات و واردات، ریشه در ترس و نگرانی این کشور‌ها از قطع حمایت قدرت‌های جهانی مانند آمریکا، اسرائیل، انگیس، فرانسه، چین و روسیه پس از شروع به مبادلات تجاری با ایران دارد؛ نگرانی‌هایی که برخی دولت‌ها به صورت آشکار از آن سخن به زبان آورده اند و حاضر به از دست دادن منافع بلند مدت خود در ازای همکاری کوتاه مدت با ایران نیستند.
به نظر می‌رسد عضویت ایران در پیمان شانگهای برخی از این نگرانی‌ها را کاهش دهد و شاهد شرایط بهتری برای اقتصاد ایران در سال‌های آینده باشیم. البته همه می‌دانیم که ایران راه طولانی، پر خطر، پر چالش و سختی در پیش رو خواهد داشت.
این درست است که حضور ایران در سازمان همکاری شانگهای موجب ارتقا وضعیت اقتصاد داخلی و اقبال تجاری بهتر کشور‌های دیگر با ایران در عرصه بین الملل خواهد شد، اما به همین سادگی نخواهد بود و ممکن است کارشکنی‌ها و سنگ اندازی‌های بیشتری نسبت به قبل را تجربه کنند.
البته باید قبول کرد که سران جمهوری اسلامی خیلی هم نمی‌توانند خوشبین باشند؛ چون رویداد‌های سال‌های گذشته نشان داده که قدرت‌های بزرگ می‌توانند تعهد بدهند، اما به تعهد خود پایبند نباشند، می‌توانند قول دهند و به قول خود عمل نکنند و ایران هم عملا در مقابل این کارشکنی‌ها نتوانسته اقدام موثری انجام دهد و اهرم تاثیرگذار و قابل اتکایی برای فشار بر دولت‌هایی نظیر آمریکا و انگلیس و حتی هم پیمان به ظاهر قابل اعتماد و خوش قول خود یعنی روسیه نداشته است. شاید برای همین است که رئیس جمهور ایران کشور خود را آماده‌ی تعاملات سازنده با جهان اعلام می‌کند. زیرا حاکمیت ایران می‌داند طبق دستورالعمل‌های پیمان شانگهای، از این به بعد کشور‌ها نمی‌توانند ایران در بسیاری از مناسبات تجاری در عرصه بین الملل نادیده بگیرند و این یعنی شروع قدرتمند در منطقه و جهان.
سخن آخر اینکه تغییر رویکرد سازمان همکاری شانگهای برای بسط و گسترش تمامیت اقتصادی خود در جهان مشهود است. تصمیم چگونه از ضرر در بورس جلوگیری کنیم؟ اعضای اصلی در نشست امسال مبنی بر آغاز روند بررسی حضور بحرین، مالدیو، امارات، کویت و میانمار به عنوان شرکای جدید پیمان شانگهای در اجلاس سمرقند، نشان از تمایل این سازمان و اعضای آن برای تشکیل یک ساختار حاکمیت اقتصادی منسجم، قدرتمند و پویا دارد. چنین روندی همزمان با عضویت دائم ایران در پیمان شانگهای، میتواند برای مردم و حکومتش امید بخش و توسعه آفرین باشد.
حال باید منتظر ماند و به تماشای اجرای تفاهم نامه و قراداد‌های تجاری نوشته شده بر روی کاغذ در اجلاس سمرقند نشست.
نظرسنجی از ۴۰ فعال اقتصادی/ کسب‌وکار 97.5 درصد از فعالان اقتصادی ایران از اختلالات اینترنت آسیب دید/ممکن است برخی از کسب‌وکارها به کلی از بین بروند
در یک نظرسنجی ۸سوال از ۴۰فعال اقتصادی پرسیده شده است. ۵/ ۹۷درصد از پاسخدهندگان عنوان کردهاند که کسب‌وکارشان از اختلالات اینترنت آسیب دیده‌است. همچنین نیمی از پاسخدهندگان نیز برآورد کردهاند که خسارات ناشی از این محدودیت بین یک تا ۳۰درصد است.
دنیای‌اقتصاد نوشت: قطع اینترنت چطور میزان تولید را کم می‌کند؟ بررسی نشان می‌دهد که مکانیزم اثر قطع اینترنت بر واحدهای صنعتی بسیار متنوع و پیچیده است و در هر رشته فعالیت یا حتی واحد صنعتی، عمق و دامنه متفاوتی دارد. گفتوگو با صنعتگران، برخی فعالان بخش خصوصی و اعضای اتاق‌بازرگانی ایران حاکی از اثرگذاری قطع اینترنت بر واحدهای تولیدی از سه‌مسیر متفاوت است. در مسیر نخست، قطع اینترنت موجب خواهد شد تا محصول در جریان ساخت و تولید دچار مشکل شود و صنعت را از این ناحیه تحت فشار قرار دهد.
این معضل عمدتا در صنایعی نظیر نساجی که دستگاه‌‌‌های ریسندگی از طرح‌‌‌های خاصی برای تولید پارچه استفاده می‌کنند یا در صنایع لبنیات، به‌ویژه تولید شیر که نیازمند پایش بسیار دقیق است یا در صنایع فولاد که محصول نهایی باید به سطح مشخصی از مقاومت برسد یا بخش دارو که حین تولید، نظارت هوشمند بر محصول نهایی یک مساله حیاتی است، بیشتر دیده می‌شود. در عین حال به گفته برخی از فعالان بخش کشاورزی و آن‌دسته از فعالیتهای تولید محصولات کشاورزی که در آن سمپاشی مزرعه با پهپاد انجام می‌شود یا آن بخش از فعالیت معدنی که سنجش و اکتشاف هوایی در آن پیوسته صورت می‌گیرد، از قطعی اینترنت ضربه دیدهاند.
در مسیر دوم، قطع اینترنت بر تمام فرآیندهای بیرون از کارخانه، اعم از تامین، توزیع، فروش یا دریافت سفارش، ترخیص کالا، قطعات و مواد از گمرک یا مسائل ارزی در بانک‌مرکزی تاثیر می‌‌‌گذارد؛ مواردی که بنا به تاکید عمده فعالان اقتصادی زمینه ناامنی سرمایه‌گذاری به دلیل ناتوانی واحدهای صنعتی برای برنامه‌‌‌ریزی به‌منظور پاسخگویی به سفارش‌ها یا تلاش برای تامین نیازهای تولید را ایجاد کردهاند.
سومین ضربه قطعی اینترنت به تولید که قطعا اثرات مخربی نظیر افزایش بیکاری و کاهش رفاه ملی را در پی دارد، افت تقاضا و کاهش تولید در ماه‌‌‌های آتی است که زمینه کاهش سود و حتی افزایش زیان تولیدکنندگان را فراهم می‌کند؛ موضوعی که همین حالا در صنعت غذا خود را نشان داده است.
به گفته برخی از فعالان صنعت غذا، مهرماه در هر سال موعد رشد تولید به دلیل بازگشایی مدارس است؛ اما امسال به دلیل نوسانات در بازگشایی و برگزاری کلاس‌‌‌های آموزشی در سطح چگونه از ضرر در بورس جلوگیری کنیم؟ مدارس و دانشگاه‌‌‌ها، افت سفارش‌ها کاملا محسوس است و دست‌کم تا این لحظه، میزان تقاضای صنعت غذا حتی از مهرماه سال قبل که کرونا وضعیت سختی را به کشور تحمیل کرده بود، کمتر است یا در همان میزان باقی مانده است.
پاسخدهندگان «دنیای‌اقتصاد» که از صنایعی همچون تولید وسایل سرمایشی و گرمایشی، قطعه و مجموعه‌‌‌های خودرویی، مواد غذایی و نوشیدنی، لوازم‌خانگی، صنعت روغن، ماشین‌آلات صنایع فرش و پارچه و نیز صنعت سیم و کابل هستند، عموما تاکید دارند از آنجا که مشخص نیست چه زمان اینترنت قطع و چه زمان وصل می‌شود، تولیدکننده در بحرانی گرفتار شده است که پیش‌بینی و کنترل آن ممکن است.
تاکید عمده افراد این است که حتی اگر اینترنت به طور کامل قطع بود، زیان آن کمتر بود؛ چرا که دستور تعطیلی خط از هرگونه زیان ورود مواد اولیه به خط جلوگیری می‌کند حال آن که در وضعیت فعلی که صنایع با شرایط نه‌چندان مناسبی روبه‌رو هستند، وزن زیان را در کل فعالیت سالانه شرکت بالا می‌‌‌برد.
درخواست صنعتگران عموما این است که به‌واسطه مسائلی که ارتباط چندانی به صنایع ندارد، اینترنت که مجرای خلاقیت و ارتباط است قطع نشود. جالب اینکه این گفته را به شکل دیگری، معاون مرکز پژوهشهای اتاق بازرگانی ایران هم مطرح کرده است. منیره امیرخانلو، معاون مرکز پژوهشهای اتاق ایران می‌‌‌گوید: اینترنت با قطعی و اختلالاتی مواجه شده و بر کسب‌وکارها تاثیر گذاشته است و گزارش شامخ هم این موضوع را تایید می‌کند.
در شهریور سوالی از کسب‌وکارها پرسیدیم که پیش‌بینی می‌کنید در ماه آینده میزان فعالیت‌هایتان چطور باشد؟ بخش خدمات پیش‌بینی کاهش فعالیت‌ها را داشتند. بازخوردهایی که از شرکت‌های خدماتی داشتیم این بود که به دلیل اختلالاتی که در اینترنت رخ داده، سرعت انجام فعالیت‌ها در ارائه خدمات، کند شده است.
این موضوع در بخش‌های حمل‌ونقل و گردشگری بیشتر بوده است. به گفته امیرخانلو، اگر روند اختلال در اینترنت و فیلترینگ ادامه‌دار شود، در بخش خدمات با کاهش میران فعالیت‌ها مواجه خواهیم بود. او می‌افزاید: در گزارش سازمان‌های دیگر هم این موضوع تایید شده است و گفته می‌شود معیشت حدود ۹میلیون خانوار ایرانی بر اثر اختلال در اینترنت و فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی به خطر افتاده و روزانه ۱۱۰میلیون تومان به آنها خسارت وارد شده است.
معاون مرکز پژوهشهای اتاق ایران عنوان می‌کند: با تداوم این روند بخش‌های خدماتی پیش‌بینی رکود را در فعالیتهای خود دارند. در کنار بخش خدمات نیز نااطمینانی‌ای که دسترسی به اینترنت و سرویس‌های مبتنی بر آن برای کسب‌وکارها و مشتریان ایجاد کرده است میتواند آثار منفی برای سرمایه‌گذاری و به‌خصوص در زمینه آی‌سی‌تی داشته باشد که اثر آن در وضعیت کلان اقتصادی قابل مشاهده است.
یک فعال صنعت لوازم‌خانگی درباره وضعیت تولیدکنندگان در روزهای اخیر می‌‌‌گوید: آنچه این روزها توان‌‌‌فرساست، مشکلی است که در بخش تامین بر صنعت لوازم‌خانگی حاکم شده و موجبات افزایش هزینه ارتباط، اختلال در تامین و مشکلات در سفارش‌‌‌گیری را ایجاد کرده است.
به گفته این فعال صنعتی، خطوط تولید و دستگاه‌‌‌های مونتاژ به دو دلیل مدت‌‌‌هاست به اینترنت داخلی شرکت‌ها و خطوط LAN وصل شدهاند و از این نظر مشکلی وجود ندارد. چون کشور تجربه حمله سایبری را داشته و قبلا نیز مساله قطع اینترنت رخ داده اغلب شرکت‌ها مگر آنها که از بازوهای روباتیک بسیار پیشرفته استفاده می‌کنند، با چالش قطعی اینترنت در خط تولید روبه‌رو نیستند؛ اما تداوم اختلال در بخش تامین، سفارش و فروش میتواند زمینه کاهش درآمد و افت تولید را ایجاد کند.
یکی از تولیدکنندگان باسابقه این بخش هم که شرکت متبوعش بیش از ۶دهه است در بخش سرمایشی و گرمایشی فعالیت دارد، به «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌گوید: تعجب می‌‌‌کنم چرا کسی به وضعیت فعلی رسیدگی نمی‌‌‌کند؟ اینترنت روغن تسهیلگر تمام صنایع است و قطع آن چرخ بخش صنعت را از حرکت بازمی‌دارد. البته واقعا اگر این درک در بین سیاستگذاران وجود ندارد که چه ضربه‌‌‌ای از ناحیه یک‌ماه قطعی اینترنت به اقتصاد وارد شده، همان بهتر که ما نیز حرفی نزنیم؛ چرا که امروز دیگر نمیتوان به عصر تلکس و فکس برگشت.چگونه از ضرر در بورس جلوگیری کنیم؟
امروز تولیدکننده صنعت غذا که در کار ساخت ماکارونی است باید در لحظه قیمت گندم را داشته باشد تا بداند به چه بهایی محصولش را بفروشد. برای سایر صنایع هم قیمت مواد اولیه و کامودیتی‌‌‌ها مهم است. ولی قطعی اینترنت سبب شده است تا شفافیت و دسترسی به اطلاعات در صنایع کمرنگ شود. صریح بگویم امروز هستی مملکت به اینترنت وابسته است و این روالی جهانی است.
کسی که واقعیتی اینچنینی را نمی‌‌‌پذیرد و می‌‌‌خواهد از کنار این موضوع بگذرد، قطعا به گزارش‌‌‌دهی ما نیازی ندارد. مثلی هست که شما می‌‌‌توانید کسی را تا لب آب ببرید اما نمیتوانید به زور او را مجبور به نوشیدن آب کنید. وضعیت ما نیز همین‌‌‌گونه است. این صنعتگر تاکید می‌کند: اگر اینترنت وصل نشود دنیا به آخر نمی‌رسد؛ اما قطعا سرعت به قهقرا رفتن صنایع و کل اقتصاد سریع‌‌‌تر می‌شود.
یک فعال صنعت روغن نیز با اشاره به تاثیر غیرمستقیم قطع‌شدن اینترنت در حوزه فعالیت خود به «دنیای‌اقتصاد» گفت: خطوط تولید ما اثری از قطع اینترنت ندیده‌‌‌اند؛ چون در خطوط ما روبات وجود ندارد اما اینگونه نیست که بر کل فعالیت اقتصادی این صنعت اثر نگذاشته باشد. قطعا برخی از صنایع از جمله صنعت دارو فشار بالایی را از ناحیه قطع اینترنت دریافت کردهاند.
اما کل صنایع به دلیل کندی و قطع اینترنت و تاثیری که بر شبکه داخلی داشته، زیر فشار هستند و از این ناحیه ضربه دیدهاند. در عین حال کاهش سرعت اینترنت زمینه‌‌‌ساز کاهش سرعت انتقال اطلاعات بوده و بر سامانه‌‌‌های گمرکی یا سامانه‌‌‌های رسمی نهادهایی نظیر صمت یا بانک مرکزی که باید در بستر آنها داده جابه‌جا شود، اثر سوء می‌‌‌گذارد. در این خصوص، فعالان صنعت خودرو و قطعات وابسته نیز تاکید دارند با وجود نامشخص بودن اثر قطعی اینترنت بر خطوط تولید در هفته‌‌‌های گذشته، مشکلاتی جدی در زمینه ارتباطات، تامین و ثبت‌سفارش برای سازندگان مجموعه‌‌‌های خودرویی و حتی خودروسازان شکل گرفته است.
البته فعلا گزارشی از بحران در خط تولید مشاهده نشده است؛ اما نمیتوان این ادعا را هم مطرح کرد که خطوط تولید ضربه ندیده‌‌‌اند. بنابراین باید مدتی منتظر اطلاعات تکمیلی ماند. نگاهی به آنچه در طول چهار هفته گذشته بر کسبوکارهای صنعتی و معدنی گذشته است نشان می‌دهد سیاستگذار در صورتی که به پرونده قطع یا تحدید اینترنت رسیدگی نکند، فلج مقطعی برخی اندام‌های اقتصاد ایران به بحرانی تمام‌‌عیار بدل خواهد شد.
در سالیان اخیر اقتصاد کشور با چالشهای بسیار اعم از افول تشکیل سرمایه، قفل شدن نظام بانکی، تحریم، و مساله مداخلات دولتی در تولید و تجارت روبه‌رو بوده و همین مسائل بخش زیادی از بنیه کشور را گرفته‌‌اند. در این شرایط ورود فعالیت اقتصادی به فاز آفلاین میتواند وخامت حال بیمار را دوچندان کرده و شرایط را برای یک رکود تولید بلندمدت مهیا کند. پدیده هم‌‌آیندی بحران‌‌ها در اقتصاد که پیش‌تر در کشورهایی نظیر آرژانتین، ترکیه، شرق آسیا و اروپای شرقی فجایع بسیاری رقم زده، ممکن است به دلیل جیره‌‌بندی اینترنت در ایران نیز تکرار شود.
از آنجا که اینترنت یکی از مسیرهای اصلی تخریب خلاق در اقتصاد است، و اقتصاد ایران طی سالیان اخیر از این مسیر بهره‌‌وری مناسبی را تجربه کرده و اقتصاد اطلاعات یکی از مسیرهای اصلی جذب سرمایه، ایجاد اشتغال و رشد رفاه بوده، تداوم تحدید و مسدودسازی اینترنت چیزی جز گرفتن «خلاقیت» از صنعتگران نیست. در واقع سیاست کنونی سیاستگذار، نه تسهیل مسیر برای «تخریب خلاق» بلکه گام گذاشتن در مسیر تخریب خلاقیت است؛موضوعی که نتیجه نهایی آن چیزی جز نابودی بخش دانش‌‌بنیان اقتصاد ایران نیست.
کسب‌وکارها، زیان قابل توجهی از قطعی اینترنت و ناآرامی در کشور متحمل شدهاند؛ این مساله به حدی جدی است که به جز کسبوکارهای قدیمی‌تر که موفق شدهاند به هر نحو از ابعاد زیان بنگاه اقتصادی خود بکاهند، کسبوکارهای کوچک‌تر و خانگی، به‌طور کلی در حال از بین رفتن هستند.
کارشناسان اقتصادی و فعالان حوزه کسب‌وکار پیش از این و زمانی که زمزمه‌های طرح صیانت جدی شده بود، مراتب نگرانی خود از ملی شدن اینترنت را اعلام کرده بودند. حالا فعالان از سی‌ام شهریور ماه، به ناگهان دچار محدودیت‌های جدی در بخش اینترنت شدهاند. محدودیت‌هایی که به گفته حسین سلاح‌ورزی، نایب رئیس اتاق ایران، هر ساعت قطعی آن موجب ۵/ ۱میلیون دلار ضرر اقتصادی می‌شود.
البته دولت قبل ابزارهای جایگزینی مانند «روبیکا» را معرفی کرده و از مردم می‌خواست به جای استفاده از اینستاگرام و تلگرام از ابزارهای داخلی استفاده کنند. این در حالی است که به گفته رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اتاق تهران، مردم حاضر نیستند به شبکه‌های داخلی کوچ کنند و کسب‌وکارها مجبور به تحمل ضرر زیادی شدهاند.
به گفته فروزان‌فرد، در این مدت، کسب‌وکارهایی که خانگی و متعلق به زنان بودند، بیش از همه آسیب دیدهاند. از سوی دیگر، فضای ناامیدی باعث شده بازارها دچار زیان شوند. «دنیای اقتصاد» به بهانه بررسی قطعی اینترنت، با حسن فروزان‌فرد، رئیس کمیسیون قضایی و مبارزه با فساد اتاق تهران گفتوگو کرده است.
اینترنت در بسیاری از حوزه‌های کسبوکارهای ما مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بخش‌های بازاریابی، ارتباطات درون تیمی، ارتباط با مشتری، تحقیق و توسعه و حتی بخش‌هایی که به نظر نمی‌رسد مانند تولید و تجارت. قطع اینترنت در سطح گسترده آن، موجب می‌شود مشکلات زیادی در تمام بخش‌های کسب‌وکار به وجود بیاید که در نهایت همه این ضربه‌ها به اقتصاد کشور آسیب خواهد زد. محدودیت اینترنت و ملی شدن آن، در نهایت گریبان همه کشور را خواهد گرفت.
*آیا این اختلال ایجاد شده، موجب خسارات مالی هم شده است؟ اگر امکان احتساب خسارات مالی وجود دارد لطفا توضیح دهید این خسارت چه میزان بوده است؟
نمیتوان با قاطعیت کامل اظهار کرد که میزان خسارات وارده در این بازه چقدر بوده است؛ ضرر و زیان در هر یک از بخش‌ها نیاز به بررسی دقیق دارد. تنها می‌دانیم خسارت وارد شده به کسب‌وکارها، رقم قابل توجهی است. این زیان ممکن است آسیب کمتری به کسبوکارهای قدیمی‌تر وارد کرده باشد و این بنگاه‌های اقتصادی به هر طریق که ممکن است راهی برای برقراری ارتباط درون‌سازمانی و برون‌سازمانی در این مدت یافته باشند، اما باید کسبوکارهای کوچک‌تر را هم در نظر بگیریم. به خصوص که کسبوکارهای کوچک، به خصوص آنهایی که تنها مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی بودند، عموما کسبوکارهای خانگی متعلق به قشر فرودست است. صاحبان این کسب‌وکارها عموما زنان خانه‌دار و تک سرپرستی هستند که سال‌ها برای یک صفحه خاص تبلیغاتی انجام داده‌اند و حالا که این تبلیغات به ثمر رسیده، مجبور هستند که این شبکه‌ها را رها کنند، زیرا دسترسی به آنها محدود شده و هیچ راه ارتباطی دیگری نیز با مشتریان خود نداشته‌اند.
*من گریزی به صحبت‌های شما می‌زنم؛ گفتید که امکان بررسی دقیق خسارات وارد شده در حال حاضر وجود ندارد، اما آیا نمیتوانید با توجه به تجربه زیسته کسبوکارهای خود در این بازه زمانی تخمین بزنید که خسارت وارده چه مقدار است؟
نمیتوان یک گزاره مطلق یا یک منطق کلی برای پرسش شما تعیین کرد. همین لحظه که ما با یکدیگر صحبت می‌کنیم، برخی از کسبوکارهای ما کمتر از۳۰ درصد آسیب دیدهاند، برخی از آنها ضرری بین ۳۰ تا ۵۰ درصد متحمل شدهاند و برخی دیگر نیز مجبور به تحمل زیانی بیش از ۵۰ درصد شدهاند. زیان ناشی از قطعی اینترنت به همه کسب‌وکارها متحمل شده است، اما میزان آن بستگی به عوامل گوناگونی دارد که همه این عوامل باید مورد بررسی قرار بگیرد. همان‌طور که پیش از این هم گفتم، در چنین شرایطی صاحبان کسبوکارهای کوچک خانگی بیش از کسبوکارهای بزرگ‌تر آسیب می‌بینند. ما در یکی از این کسب‌وکارها، سرمایه‌گذاری زیادی در بازه زمانی طولانی در یک حساب اینستاگرامی انجام دادیم که این سرمایه‌گذاری به‌طور کل نابود شده است. تا زمانی که کاربران این شبکه اجتماعی به این پلتفرم بازنگردند هم این سرمایه‌گذاری دوباره برنمی‌گردد. ضمن اینکه بخشی از سرمایه‌گذاران اعتماد خود را به‌طور کلی از دست داده‌اند و دیگر حاضر نیستند دوباره به اقدامات نوآورانه در بازار دست بزنند.
*وقتی می‌گویید برخی از سرمایه‌گذاران اعتماد خود را از دست داده‌اند و حاضر نیستند دوباره اقدامات نوآورانه انجام دهند منظورتان چیست؟ قطعی اینترنت عملی خلق‌الساعه نبوده است.
قطعی اینترنت به دلیل ناآرامی‌های اخیر رخ داده که به تنهایی باعث گسترش ناامیدی در کشور شد. وقتی فضای جامعه این‌چنین ناآرام است و از سوی دیگر اینترنت نیز قطع شده و ما با خطرهای جدی‌تری از قطعی اینترنت هم همزمان مواجه شده‌ایم که رسیدگی به آنها و التهاب‌زدایی از فضای جامعه بسیار مهم است.
این احتمال برای کسبوکارهای کوچک خیلی دور از انتظار نیست. این افراد تنها در همین شبکه‌های اجتماعی به تبلیغ و عرضه کالاهای عموما خانگی خود می‌پرداختند که حالا این بستر به‌طور کلی از بین رفته است. از سوی دیگر حتی اگر به شبکه‌های مجاز داخلی مانند روبیکا روی آورند نیز فایده چندانی ندارد، زیرا مردم حاضر به نصب این برنامه نیستند و تولیدکنندگان، در عمل بدون مشتری می‌مانند.
دیدگاه شما