دوازده درصد نقدینگی کشور را پول کثیف تشکیل میدهد!
اقتصادنیوز: آمارهای غیررسمی حجم پول کثیف در اقتصاد ایران را نزدیک به ۱۲ درصد حجم نقدینگی کشور نشان میدهند. این خبری است که متخصصان دادهکاوی و الگوهای پولشویی در نشست مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری ارائه کردند.
نگاه نو-بررسیها از این ارائه حاکی از آن است که با توجه به بسته شدن شریانهای مالی کشور، بهبود وضعیت در FATF میتواند ما را از وضعیت خودتحریمی خارج کند.
به گزارش اقتصادنیوز، همچنین متخصصان با ابهامزدایی از همکاریهای بینالمللی تاکید کردند که تصویر روشنی از همکاری برای مبارزه با پولشویی در نظام مالی بینالملل وجود دارد.حجم پول کثیف در اقتصاد ایران
روز گذشته سخنگوی شورای نگهبان از ۳ ایراد در لوایح مبارزه با پولشویی و ارجاع آن به مجلس خبر داد. شاید این اولین واکنش عملی ایران به مهلت دوباره FATF باشد که در بیانیه دو هفته پیش این گروه اعلام شده بود. شاید این سوال پیش بیاید که در شرایط فعلی تصویب قوانین مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و بهبود وضعیت در FATF تا چه حد دارای اولویت است؟ آمارهای غیررسمی حجم پول کثیف در چرخه اقتصاد کشور را معادل ۸/ ۱۱ درصد از نقدینگی برآورد میکنند که عدد هولناکی محسوب میشود. مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری در آخرین نشست از سلسله نشستهای گفتوگوهای راهبردی به بررسی موضوع مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم و تفهیم اهمیت آن پرداخت و برای این امر به سراغ یک متخصص فنی رفت. سیدجواد کاظمیتبار، دکترای مهندسی برق و کامپیوتر از دانشگاه کالیفرنیای آمریکا و متخصص در دادهکاوی و الگوهای پولشویی در شبکههای بانکی مهمان این مرکز شد تا مفاهیم پایهای پولشویی، فلسفه وجودی گروه ویژه اقدام مالی و وضعیت ایران در نظام مالی بینالملل را ارائه دهد. او در وهله اول اطلاعات عمومیتری را به مخاطب داد و در وهله بعدی اهمیت این موضوع در شرایط فعلی کشور را به تصویر کشید. سخنرانی ایناستاددانشگاه میتواند منبع خوبی باشد تا عموم جامعه به سطح قابلقبولی از آشنایی با مفاهیم پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم و نهادهای متولی آن در دنیا برسند.شاخ و برگ پولشویی
مفهوم پولشویی: وقتی یک شخص خلافکار درآمد کارهای خلاف خود را وارد سیستم بانکی کند، این پول پس از یک چرخش با منابع دیگر مخلوط میشود. هنگامی که پول از منبع کثیف با پولهای دیگر مخلوط شود، اصطلاحا پول شسته میشود و عمل پولشویی اتفاق میافتد. در نتیجه باید در هنگام ورود پول به بانک، به آن شک کرد و مانع شسته شدن آن در چرخه بانکی شد. فرد پولشو عواید حاصل از عملیات مجرمانه را با هدف پنهان کردن منشا مجرمانه آن تغییر چهره داده و طوری وانمود میکند که پول بهدست آمده از راه قانونی حاصل شده است. با این تعریف پولشویی بهدنبال جرم اصلی میآید از اینرو یک جرم ثانویه محسوب میشود. اهداف و منابع: پولشویان برای فرار از تعقیب و مجازات بهدنبال این کار هستند. آنها با این کار میتوانند هم از مالیات و هم از مصادره اموال فرار کنند. منابع پول کثیف نیز میتواند از قاچاق انسان، مواد مخدر، اسلحه، فساد، اختلاس، سرقت و… تامین شود. یکی از شاخصههای پولشویی در دنیا این است که حجم پول نقد آنها بسیار بالاست؛ چراکه ورود این پولها به شبکه بانکی میتواند آنها را دچار مشکل کند.کاظمیتبار معتقد است که پولشویی بهطور مستقیم اقتصاد را دچار ضرر میکند. به گفته او، معمولا خلافکاران حرفهای یک شغل تمیز را بهعنوان شغل ظاهری خود انتخاب میکنند تا از پشت پرده بتوانند به اقدامات خلافکارانه خود بپردازند، این شغل تمیز میتواند به سادگی داشتن یک سوپرمارکت باشد. در این هنگام شخصی که بهدنبال تمیز کردن پول خود است باید برای توجیه بانک، فروش محصولات خود را افزایش دهد. در این هنگام شخص خلافکار برای فروش بیشتر، محصولات خود در شغل تمیز را به قیمت کمتر از بازار میفروشد. این عمل در واقع توازن قیمتها در بازار را تا حدودی تحتالشعاع قرار میدهد. اقدامات اینچنینی میتواند نظارت دولت بر اقتصاد را نیز تضعیف کند. در کنار اینها افزایش خطرپذیری سرمایهگذاری خارجی از تبعات دیگر پولشویی محسوب میشود.
مراحل پولشویی: براساس توضیحات کاظمیتبار، پولشویی دارای ۳ مرحله مشخص است. مرحله اول ورود پول کثیف به بانک است. مرحله بعدی لایهگذاری و ایجاد شبکههای پولی پیچیده است، به این معنی نقدینگی بی همتا و نقد شوندگی سریع که شخص خلافکار تمامی درآمد خود را به شکل متمرکز به بانک وارد نمیکند و در قالب حسابهای مختلف با اشخاص حقیقی گوناگون وارد بانک میکند. مرحله سوم و پایانی پولشویی، ادغام تمامی حسابها و برگشت مجدد پول در دستان افراد خلافکار و پولشو است. آماری از پول کثیف: براساس آمار اعلام شده، حجم پول کثیف موجود در دنیا بین ۵۰۰ تا ۱۸۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود. این عدد معادل ۲ تا ۵ درصد تولید ناخالص جهان است. همچنین از این حجم، ۴۷ درصد در آمریکا، ۳۰ درصد در اروپا و مابقی در سایر نقاط جهان جریان دارد. به گفته کاظمیتبار، براساس یک مدل بررسی شده و آمارهای غیررسمی ارائه شده در یک تحقیق، حجم پولهای کثیف در ایران نزدیک به ۱۲ درصد حجم نقدینگی برآورد شده است. این محاسبات مربوط به فاصله سالهای ۵۲ تا ۸۰ است.
تاریخچه مبارزه با پولشویی در ایران
آیا بانکها بهطور خودکار به مبارزه با پولشویی میپردازند؟ از نظر کاظمیتبار پاسخ این سوال منفی است. در واقع هیچ بانکی حاضر نمیشود مشتری خود را برنجاند و او را در پیچ و تاب قوانین نظارتی گوناگون قرار دهد و بخشی از منابع ورودی خود را قطع کند. از اینرو باید یک اهرم فشار به نام قانون برای ملزم شدن بانکها وجود داشته باشد. همین الزام موجب شد تا پیگیریهای تصویب یک قانون در ایران آغاز شود. در نهایت در بهمن ماه سال ۱۳۸۶ برای اولینبار قانون مبارزه با پولشویی در مجلس به تصویب رسید، هر چند دستورالعمل اجرایی این قانون توسط دولت در اردیبهشت ۱۳۹۰ به بانکها ابلاغ و لازمالاجرا شد.به گفته این متخصص دادهکاوی، قانون مذکور دارای ۱۱ قاعده برای شناسایی پولشویی بوده است. در آن زمان نرمافزارهای مبارزه با پولشویی نیز براساس همین قواعد نگاشته شد. هرگاه یکی از این قواعد در تراکنشی رخ دهد، نرمافزار گزارشی را تولید میکند که حاوی این اطلاع است که تراکنش مذکور مشکوک به جرم پولشویی است. گزارشهای تولیدی و نرمافزارهای نصب شده در بانکها هر سال توسط هیاتی متشکل از نمایندگان وزارت اطلاعات، بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی بازبینی و بررسی میشوند. به گفته کاظمیتبار، اگر برای یک کد ملی چندین گزارش مشکوک موجود باشد، به فرد موردنظر مظنون میشوند. اداره مبارزه با پولشویی نیز با تجمیع گزارشهای بانکهای مختلف موارد مشکوک پولشویی را کشف میکند. بخشی از این قواعد و موارد شناسایی پولشویی عبارتند از: تراکنش مالی با مبلغ بالا در مناطق آزاد تجاری-صنعتی، تراکنش مالی با مبلغ بالا در مناطق پرخطر(مرزی)و تراکنش مالی با مبلغ بالا برای حسابهای تازه افتتاحشده. این تعابیر کیفی در نرمافزارهای نصبشده بهصورت کمی آمده است. هسته و مرکز سازمانها و نهادهای مرتبط به مبارزه با پولشویی در ایران، شورای عالی مبارزه با پولشویی است. مراجع ناظر قانون شامل بانک مرکزی، بیمه مرکزی، سازمان بورس، سازمان ثبت اسناد و املاک میشود. بانکها، بیمهها، بورسها، گمرک، سازمان مالیاتی و شرکتها وظیفه اجرای قانون را دارند، این نهادها باید مشتریان مشکوک را شناسایی و گزارشهای مستند را به شورا تحویل دهند. وظیفه اعمال قانون و مجازات نیز بر عهده قوهقضائیه است.
رویکرد ارزیابی و نهاد مرجع
پایه و اساس مبارزه با پولشویی رویکرد ریسکمحور است. یعنی براساس متغیرها و مولفههای از پیش تعریفشده، ریسک هر مشتری تعیین میشود و سازوکارهای شناسایی نیز منطبق با شدت ریسک، تعیین میشوند. برای اندازهگیری ریسکهای پولشویی ریسک کشور، ریسک مشتری و ریسک خدمات را در نظر میگیرند. ریسک کشور: ریسک کشور به کل اشخاص حقیقی و حقوقی یک کشور اطلاق میشود. مجامع بینالمللی به جامعه جهانی اعلام میکند که در یک کشور خاص، ظن پولشویی شدید است و در تبادلات مالی با آن باید احتیاط ویژه کرد. به گفته کاظمیتبار، تقریبا مسوول و متولی اصلی این بحث در دنیا، FATF یا گروه ویژه اقدام مالی است. البته تنها ملاک و سنجه ریسک کشور FATF نیست؛ مثلا کشورهای مشمول تحریم از سوی سازمان ملل نیز دارای ریسک بالایی هستند، اما قدرت هیچ مولفهای به اندازه اعلانهای عمومی FATF نیست.گروه ویژه اقدام مالی: FATF یا گروه ویژه اقدام مالی در سال ۱۹۸۹ ذیل نشست گروه ۷ برای مبارزه با پولشویی تاسیس شد. در واقع از ابتدا مبارزه با تامین مالی تروریسم جزو رسالتهای این گروه نبوده است. اما واقعه ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱ موجب شد تا مبارزه با تامین مالی تروریسم نیز ذیل اهداف این گروه قرار گیرد. بنای کار این مجموعه بهصورت داوری همتا و ارزیابی متقابل است؛ یعنی عملکرد کشورها توسط یکدیگر مورد داوری قرار میگیرد. تا سال ۲۰۱۶ این گروه شامل ۳۷ عضو بوده است. اما FATF شامل گروههای معادل در مناطق مختلف جغرافیایی است، مثلا در منطقه آسیا و اقیانوسیه APG بهعنوان گروه مشابه FATF قرار دارد که معادل گروه ویژه اقدام مالی عمل میکند. از این رو بسیاری از کشورها عضو گروههای متحد هستند و نه لزوما عضو FATF.
توصیههای گروه ویژه: این گروه ۴۰ توصیه در خصوص مبارزه با پولشویی و ۹ توصیه درباره مبارزه با تامین مالی تروریسم دارد. از توصیههای اساسی این گروه این است که تمامی کشورها باید کنوانسیونهای بینالمللی مربوطه را بپذیرند و در کشورشان پیاده کنند. در گام بعدی باید قانونی وضع شود تا پولشویی بهعنوان جرم شناخته شود. در کنار اینها باید سیستم ارزیابی و تحقیق در مورد مشتریان وجود داشته باشد تا گزارش تراکنشهای مشکوک را برای موسسات مالی پیاده کند. در واقع این سیستم سطح تراکنشهای مشکوک را در نظام مبارزه با پولشویی در آن کشور خاص تعیین میکند. توصیه مهم چهارم هم این است که واحد اطلاعات مالی را برای دریافت گزارش تراکنشهای مشکوک تاسیس کند. لیست تحریمی: در لیستهای تحریمی FATF، قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد بسیار جدی گرفته میشود. این لیستها عمدتا شامل افرادی از القاعده، طالبان و کرهشمالی میشود. FATF به اعضای خود و تمامی کشورها تاکید میکند که به لیستهای تحریمی هیچگونه خدماتی ارائه نشود. در این بین قطعنامههایی نیز وجود داشت که شامل اشخاص ایرانی میشد؛ اما پس از برجام از فهرست FATF حذف شدند.
لیست سیاه: لیست سیاه یا blacklist گروه ویژه اقدام مالی برای اولین بار در سال ۲۰۰۰ پدید آمد. هر کشوری که با این گروه مشارکت نکند، جزو این لیست خواهد آمد. اینطور نیست هر کشوری که عضو گروه نباشد به لیست سیاه افزوده شود. شرط خروج از لیست سیاه نیز همکاری لازم با این گروه و پیادهسازی توصیهها است. در اولین فهرست لیست سیاه، نام رژیم اشغالگر قدس، روسیه و لبنان وجود داشت؛ درحالیکه نامی از کشور ما نبوده است. کاظمیتبار اولین فهرست لیست سیاه FATF را مثال نقضی برای این ادعا میداند که گروه ویژه اقدام مالی به شکل معاندانه با ایران رفتار میکند و انگیزههای سیاسی بر آن چیره است. قرار گرفتن یک کشور در لیست سیاه، بار حقوقی برای آن کشور ندارد؛ اما عملا همانند یک تحریم قوی عمل میکند و بسیاری از کشورها را از تبادل مالی با آن کشور برحذر میدارد. منظور از مشارکت و همکاری با FATF برای فرار از قرارگیری از لیست سیاه، همانند کارهایی است که ادارات پلیس کشورها با یکدیگر انجام میدهند. بهعنوان نمونهای از این همکاریها میتوان به ضبط اموال عاید از پولشویی اشاره کرد. یا مثلا FATF از کشورها انتظار دارد که اگر به دلیل ملیت شخص مجرم، امکان استرداد وجود ندارد، حداقل پرونده مجرم به اشتراک گذاشته شود.
وضعیت ایران: در حال حاضر در سایت گروه ویژه اقدام مالی، کشورهای ایران و کره شمالی بهعنوان تنها کشورهای پرریسک جهان شناسایی شدهاند. هرچند اندکی پس از برجام، ایران از فهرست اقدام متقابل FATF خارج شد. اقدام متقابل در ادبیات FATF به معنی قطع ارتباطات مالی بهطور کامل است. در سال ۲۰۱۶ وضعیت ایران از اقدام متقابل به ارزیابی دقیق تعدیل پیدا کرد. وضعیت «ارزیابی دقیق» این پیام را به جهان میدهد که در پذیرش مشتری ایرانی باید عمیقتر تحقیق کند و مثلا مشخص کند که مشتری از اقوام تروریستها نیست یا از نزدیکان افراد سیاسی نباشد. هدف اداره مبارزه با پولشویی در کشور این است که ریسک ایران به موقعیت ارزیابی معقول برسد. به نظر میآید در وهله اول تنها تصویب قوانین مورد تاکید FATF بتواند ایران را بهطور کامل از لیست سیاه و اقدام متقابل دور کند. تاکنون چندین بار به ایران مهلت داده شده تا این دغدغهها برطرف شود و پس از مهلت، دوباره تمدید شده است. اما قابلتصور است که در صورت تحقق نیافتن خواستههای FATF ایران بار دیگر به وضعیت اقدام متقابل و لیست سیاه بازگردد، بازگشتی که خروج از آن بسیار سخت خواهد بود.
خودتحریمی ایران
توضیحات کاظمیتبار نشان میدهد که همکاری و مشارکت با FATF برای برقراری کانال تبادلات مالی داخلی و خارجی ضروری است. اگر کشوری در لیست سیاه این گروه قرار گیرد یا جزو کشورهای غیرهمکار تلقی شود مترادف با این است که مبادله مالی با این کشور از ریسک بالایی برخوردار است و در نتیجه کشورها را از انجام آن دور میکند. همچنین قرارگیری در لیست سیاه میتواند این بهانه را به دشمنان نیز دهد تا با خیال راحت تبادل مالی با کشور را بایکوت کنند. با قرارگیری در لیست سیاه نمیتوان از کشورهای دوست و متحد نیز انتظار نادیده گرفتن اعلانهای FATF را داشت؛ چراکه اینکار به معنی عدم همکاری آن کشورها با FATF تلقی میشود و منافع آنها را به خطر میاندازد. در نتیجه برای فرار از این وضعیت و تبادل احتمالی نفت با کالا، باید به وضعیت مطلوبی در FATF رسید. نشانههای زیادی وجود دارد که دشمن در حال تلاش برای بازگشت ایران به وضعیت اقدام متقابل است. نامههای مکرر سناتورهای آمریکایی خطاب به وزارت خزانهداری این کشور جهت تلاش در بازگشت ایران به لیست سیاه نمونهای از این نشانهها است. در نشستهای رسمی FATF نیز مجموعه اسرائیل، عربستان و آمریکا تلاش بسیاری برای بازگشت ایران به وضعیت اقدام متقابل انجام دادهاند. اما نگرانی اصلی در داخل کشور که مانع به اجماع رسیدن بر سر این موضوع میشود، کجاست؟ شاید اصلیترین نگرانی این باشد که در صورت اضافه شدن گروههای مقاومت به لیست تروریستی FATF، همکاری با این گروه در تضاد با سیاستهای کلی کشور قرار گیرد. اما FATF تنها لیست تروریستی سازمان ملل را به رسمیت میشناسد و نه لیست تروریستی آمریکا. در لیست تروریستی سازمان ملل نیز تنها داعش، القاعده، طالبان و جبههالنصره تروریسم محسوب میشوند. در واقع از نظر جامعه بینالمللی گروههای مقاومت هیچ گاه جزو گروههای تروریستی نبودهاند. سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان اخیرا در این باره توضیح داد: «از ترس اینکه نکند در آینده غربیها، حزبالله را تروریسم حساب کنند، نباید به خودمان فشار بیاوریم. امروز ما فشارهایی را به خومان تحمیل میکنیم و کشورهای دیگر میگویند ایران حامی تروریسم است؛ چراکه به یک کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم نپیوسته است. ما فشارها و تحریمهای مختلف را به خودمان تحمیل میکنیم از ترس اینکه مبادا در آینده بگویند حزبالله گروه تروریستی است، اگر آنان در آینده چنین کاری را انجام دهند، همان موقع برخورد میکنیم. هر گاه احساس کنیم چند کشور منافع گروههای مقاومت را در خطر قرار دادند، به راحتی از کنوانسیون مربوطه خارج میشویم.» صحبتهای این مسوول سیاست خارجه کشور حاکی از این است که نگرانی در مورد گروههای مقاومت چندان محلی از اعراب ندارد. چراکه اولا این گروهها در حال حاضر نزد مجامع بینالمللی تروریستی محسوبنمیشوند و ثانیا هرگاه چنین برداشتی در جامعه جهانی ایجاد شود، کشور نیز ابزارهای لازم را برای واکنش دارد. در حالی که اکنون با این تصور فشار زیادی به بحث تبادلات مالی وارد شده و یک نوع خودتحریمی بر اقتصاد ایران تحمیل شده است.
بهترین صرافی های غیر متمرکز:
دراینجا تعدادی از مطرحترین DEX هارابه شمامعرفی می کنیم چنانچه قصد دارید از این صرافیها برای معاملات ارز دیجیتال خود استفاده کنید، میتوانید یکی از این پلتفرمها را انتخاب کنید.
_صرافی Binance DEX:
صرافی غیرمتمرکز binance صرافی مشهور بایننس در فوریه ۲۰۱۹، سیستم غیرمتمرکز خود را نیز راهاندازی کرد. Binance DEX، از هستهی پردازش صرافی بایننس یا همان زنجیره بایننس (Binance Chain) برای نقدینگی بی همتا و نقد شوندگی سریع انجام معاملات استفاده میکند؛ بنابراین سرعت و قدرت انجام تراکنشها تفاوتی با صرافی متمرکز بایننس ندارد. کارمزدها در بستر این پلتفرم معقول و مناسب است (کارمزد بایننس ۰.۱ درصد است).
در صورتی که از توکن اختصاصی بلاکچین بایننس یا همان بایننس کوین (BNB) برای تبادل رمزارزها استفاده شود، میزان کارمزد کمتر خواهد شد. صرافی غیرمتمرکز بایننس از بیشتر کیف پولهای سختافزاری و نرمافزاری پشتیبانی میکند. امنیت بالا و رابط کاربری ساده از دیگر ویژگیهای Binance DEX است.
توجه داشته باشید که این صرافی بهطور رسمی اعلام کرده است کشورهایی که در لیست سیاه بایننس قرار دارند، از سیستم غیرمتمرکز این مجموعه نیز نمیتوانند استفاده کنند. بنابراین استفاده از این پلتفرم با آیپی ایران ممکن نیست و برای دسترسی به آن باید تغییر آیپی دهید و از vpn کشورهای مجاز استفاده کنید.
-صرافی Uniswap:
صرافی غیرمتمرکز uniswapصرافی غیرمتمرکز یونیسواپ در نوامبر سال ۲۰۱۸ بر پایهی بلاکچین اتریوم (Ethereum) شروع به فعالیت کرد. کارمزد تراکنشها در این پلتفرم ۰.۳ درصد است که از طریق توکنهای مبتنی بر اتریوم مانند ERC20 قابل پرداخت است. کارمزد این صرافی در مقایسه با رقبا پایینتر است. حجم معاملات در بستر Uniswap، بهطور مداوم در حال افزایش است و در حال حاضر از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز برای ارز دیجیتال بهشمار میرود. در بستر این سیستم علاوه بر مبادلهی کوینها میتوان از امکان سرمایه گذاری در استخر نقدینگی نیز برای کسب درآمد استفاده کرد.
-صرافی Pancake Swap:
صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ یک پلتفرم مبادله غیر متمرکز برای مبادله توکنهای BEP-20 در بلاکچین اسمارت چین بایننس است. صرافی غیر متمرکز پنکیک سواپ از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده میکند که در آن کاربران از طریق استخرهای نقدینگی ترید میکنند. این استخرها با دارایی کاربران پر میشوند. کاربران توکنهای BEP-20 خود را به استخر نقدینگی واریز میکنند و در ازای آن، توکنهای ارائهدهنده نقدینگی ((LP یا FLIP)) دریافت میکنند. کاربران در شبکه پنکیک سواپ میتوانند از این توکنها برای پرداخت بخشی از هزینههای معاملاتی استفاده کنند.
-صرافی IDEX:
صرافی غیرمتمرکز بعدی، IDEX است که بر پایهی بلاکچین اتریوم بنا شده و یکی از جدیدترین صرافیهای DEX بهشمار میرود. میتوان گفت این سیستم محلی برای انجام تراکنشهای همتا به همتای (P2P) توکنهای ERC20 است. شاید به همین دلیل باشد که به آن صرافی داراییهای غیرمتمرکز اتریوم میگویند. IDEX شباهت بسیاری به صرافیهای متمرکز رمزارز دارد و از معدود پلتفرمهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال است که قابلیت ذخیرهی دارایی داخل سیستم را برای کاربران خود فراهم کرده است. همچنین امکان لغو سفارشهای خرید و فروش و مبادله قبل از تکمیل فرایند، از دیگر مواردی است که این سیستم را به اکسچنجهای متمرکز شبیه کرده است.
رابط کاربری ساده، امکان معاملات همزمان (ثبت همزمان چند سفارش)، کارمزدهای پایین، دسترسی به ابزارهای تحلیل، رمزنگاری کلیدهای خصوصی و سیستم پشتیبانی از دیگر ویژگیهای این پلتفرم غیرمتمرکز است.
-صرافی Kyberswap :
صرافی غیرمتمرکز keberswapصرافی غیرمتمرکز کایبرسواپ نیز بر روی بلاکچین اتریوم کدنویسی شده است. این صرافی توسط یک تیم توسعه دهندهی سنگاپوری در دو نسخهی وب و موبایل راهاندازی شده است و در حال حاضر از بهترین و محبوبترین DEXها برای ارزهای دیجیتال بهشمار میرود. Kyberswap یک توکن اختصاصی با نام KNC نیز دارد.
این پلتفرم علاوه بر ویژگی استخر نقدینگی به کاربران امکان استفاده از قابلیت ذخیرهی پویا یا دخیرهی دینامیک را نیز میدهد. این ویژگی برای کاربران سیستم این امکان را فراهم میکند که با ذخیره و سپردهگذاری دارایی رمزارز خود در بستر این DEX از تمامی امکانات و خدمات آن با هزینهای بسیار پایینتر بهره ببرند. اما اصلیترین ویژگی این اکسچنج، تایید آنی تراکنشهای ارز دیجیتال است.
-صرافی Waves:
صرافی غیرمتمرکز Wavesویوز یک بلاکچین است که میتوان برای ایجاد توکنهای جدید از آن استفاده کرد. این شبکه در سال ۲۰۱۶ شروع به کار کرده است و یک رمزارز با همین نام نیز دارد که میتوان برای تراکنشهای درون شبکهای از آن استفاده کرد (Waves). همچنین این سیستم ویژگی توکنیزه کردن تمامی داراییها را در اختیار کاربران قرار میدهد. به این معنا که در این پلتفرم امکان مبادلهی هر نوع دارایی به شکل توکن امکانپذیر است.
در کنار این ویژگیها Waves یک صرافی DEX را نیز راهاندازی کرده است. کارمزد تراکنشهای خرید و فروش و مبادله در این پلتفرم حدوداً ۰.۰۱ دلار آمریکاست. پشتیبانی از درگاههای بیت کوین، اتریوم و چندین ارز دیجیتال دیگر و همچنین درگاه ارزهای فیات دلار و یورو از دیگر ویژگیهای Waves DEX است. اما باید توجه داشته باشید که برای استفاده از درگاه ارزهای فیات این سیستم نیاز به به انجام عملیات شناسایی مشتری (KYC) و ضدپولشویی (AML) است.
-صرافی ۱inch :
وان اینچ را میتوان بهترین پلتفرم جمع کنندهی DEX دانست. این سیستم از چندین صرافی تشکیل شده است و امکان ثبت سفارش نامحدود را به کاربران خود میدهد. این سفارشها در بستر صرافیهایی که در inch 1 تجمیع شدهاند، منتشر و با بهترین قیمت تکمیل میشوند. نحوهی محاسبهی کارمزد در این پلتفرم بستگی به آن صرافی دارد که سفارش در بستر آن تکمیل شده است. میزان تنوع کوینها نیز برای کاربران این صرافی تا به امروز رضایت بخش بوده است.
صرافی غیرمتمرکز inch ۱ علاوهبر امکان کسب سود از طریق ترید رمزارزها، امکان شرکت در فرایندهای وامدهی و شرکت در استخرهای نقدینگی جهت کسب سود و درآمد بیشتر را برای کاربران فراهم کرده است. این صرافی رمزارز یک توکن بومی به نام ۱inch دارد.
-صرافی Sushiswap:
برای ترید و معامله در این پلتفرم یا حتی فارمینگ نقدینگی نیاز به اتصال کیف پول اتریومی وجود دارد. بنابراین اولین نکته مهم، داشتن یک کیف پول اتریومی و سپس اتصال آن به این پلتفرم است. در حال حاضر این پلتفرم از کیف پولهای متامسک و Walletconnection پشتیبانی میکند. به محض اتصال کیف پول به پلتفرم، امکان ترید و تبادل برای شما فراهم میشود.
صرافی سوشی سواپ یک فورک (زیرمجموعه) از صرافی یونی سوپ است که هدف آن غیرمتمرکزسازی بیشتر و دادن اختیارات به کاربران است.
-صرافی dYdX:
صرافی دی وای دی ایکس یک صرافی غیرمتمرکز است که با هدف انجام مبادلات به صورت کاملا شفاف و امن تاسیس شده است. این صرافی برای تبادل توکن های شبکه اتریوم راه اندازی شده و تقریبا شما را از استفاده از صرافی های غیرمتمرکز بی نیاز می کند.
از مزایای این صرافی می توان به امنیت، شفافیت و سرعت انجام مبادلات اشاره کرد.
صرافی dYdX با بهره گیری از پروتکل لایه ۲، هزینه گس (GAS fee) رابه صفر رسانده که این موضوع باعث کاهش چشمگیر کارمزد مبادلات در آن شده است. حداقل مقدار مبادله به مقدار چشمگیری کاهش یافته است. در این صرافی امکاناتی مانند معامله با اهرم وجود دارد
– صرافی Bancor:
این صرافی توسط یک تیم ۴ نفرهی سوئیسی و مبتنی بر شبکهی اتریوم کدنویسی شده است که هدف اصلی آن افزایش دسترسی به توکنهایی است که در حال حاضر دارای ارزش بازار بالایی نیستند. این توکنها قدرت نقدشوندگی دارند؛ اما به دلیل آنکه توکنهای کوچک طرفداران خاص و حجم معاملات پایینی در صرافیهای بزرگ دارند، عموماً با کارمزد بالا و قیمتهای غیر واقعی میتوان آنها را خرید و فروش یا مبادله کرد. Bancor نقدینگی بی همتا و نقد شوندگنقدینگی بی همتا و نقد شوندگی سریع ی سریع توانسته سیستمی مخصوص رمزارزهای کوچک ایجاد کند تا در زمانی سریع و با کارمزدی مناسب بتوان این توکنها را مبادله کرد.
صرافی غیرمتمرکز بنکور دارای یک توکن اختصاصی با نام BNT است که در وایت پیپر آن که در تاریخ ۱۸ مارس ۲۰۱۸ منتشر شد، آمده است: «Bancor تعیین قیمت بهصورت خودکار و یک مکانیزم نقدینگی مستقل برای توکنها در بلاکچینهای دارای قرارداد هوشمند را امکانپذیر میکند.»
-صرافی Balancer:
پروژهی صرافی غیرمتمرکز Balancer در ماه مارس سال ۲۰۲۰ و بر روی بلاکچین اتریوم آغاز به کار کرده است. این اکسچنج دارای یک توکن بومی به نام BAL است که برای کنترل تورم آن در نهایت ۱۰۰ میلیون از این توکن توزیع خواهد شد. یکی از ویژگیهای خاص Balancer DEX، قابلیت ایجاد استخر نقدینگی شخصی و همچنین ایجاد استخر با ۲ تا ۸ توکن است. این در حالی است که برای ایجاد استخر نقدینگی در صرافی یونیسواپ باید نسبت ۵۰٪ به ۵۰٪ توکنها حفظ شود.
حجم معاملات در Balancer هنگام نگارش این مقاله حدود ۲۱ میلیون دلار است که در پلتفرمهای غیرمتمرکز مبادله و فروش رمزارز، رقمی قابل قبول محسوب میشود.
-صرافی غیر متمرکز OpenSea:
مبادله اصلی آن، توکنهای NFT است که احتمالاً در سالهای آینده به شدت گسترش خواهد یافت.
برای کسانی که با رمزارزهای اختصاصی و غیرقابل استفاده عمومی (که بیشتر به عنوان NFT شناخته میشوند) آشنا نیستند، باید گفت که اینها توکنهایی هستند که به دلیل داشتن ویژگیهای خاص، از مجموعههای دیگر متمایز میشوند. این توکنها کاربردهای اختصاصی دارند؛ مانند توکنهای داخلی یک بازی .
این صرافی، حالتهای مختلف فروش را ارائه میدهد. این انعطافپذیری، برای مالکان در انتخاب نحوه فروش توکنهایشان، اختیار عمل بیشتری را فراهم میآورد. اما در حال حاضر OpenSea به عنوان یک صرافی غیر متمرکز برای مبادله NFT، پیشرو است.
صحبت پایانی
توجه داشته باشید که ایدهی استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال در کلام بسیار جذاب و فریبنده است، اما مسلماً سیستمهای غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین و قرارداد هوشمند در حال حاضر صدرصد امن و قابل اطمینان نیستند. همانطور که اشاره کردیم، این سیستمهای پروژههای کدنویسی شده توسط برنامهنویسان هستند و بروز کوچکترین خطا در روند کدنویسی، میتواند به یک باگ امنیتی یا عملکردی بزرگ تبدیل شود که گاهی اوقات این باگها مدتها شناسایی نخواهند شد. با توجه به عدم حضور مجموعهی مدیریتی و پشتیبانی متمرکز، ایجاد مشکل بهواسطهی این باگها یا حتی خطاهای شخصی کاربران تحت هیچ شرایطی قابل پیگیری نخواهد بود.
همچنین باید به محدودیتهای آیپیهای ایرانی برای برقراری ارتباط با سرورهای خارج از کشور نیز توجه داشته باشید و هنگام انتخاب صرافی غیرمتمرکز برای انجام معاملات خود بهطور دقیق نحوهی ارتباط IP ایران با سیستم مقصد را بررسی کنید.
معرفی استیبل کوین های برتر بازار در سال 2022
استیبل کوینها سرمایهگذاران را از نوسانات اجتنابناپذیر بازار ارزهای دیجیتال در امان نگه میدارند. ارزش بازار استیبل کوینها 153 میلیارد دلار برآورد شده که نشان میدهد 13.5 درصد از کل ارزش بازار رمزارزها به این داراییها اختصاص دارد.
استیبل کوینها یکی از برترین فناوریهای نوظهور هستند که مزایایی مختلف، شیوههای پیادهسازی گوناگون، ریسکهای مرتبط با نقدینگی و موانعی برای پذیرش گسترده دارند. اما بهعنوان یک سرمایهگذار، فرد باید با استیبل کوین های برتر بازار آشنایی کامل داشته باشد.
استیبل کوین یو اس دی دیجیتال (USD Digital / USDD)
استیبل کوین الگوریتمی USDD در ماه می 2022 (اردیبهشت 1401) توسط کمپانی ترون (Tron / TRX) در بلاک چینهای ترون، بایننس و اتریوم راهاندازی شد. این استیبل کوین با دلار آمریکا برابری یک به یک (1:1) دارد، به این معنی که قیمت USDD همیشه برابر با یک دلار آمریکا خواهد بود.
USDD اولین استیبل کوین با وثیقه بیش از حد (Over-collateralized) است و در پشتوانه خود رمزارزهای شناختهشدهای نظیر ترون (TRX)، بیت کوین (BTC) و تتر (USDT) را دارد. پروتکل USDD در بلاک چین بهعنوان یک سیستم پایدار، غیرمتمرکز، نفوذناپذیر و بدون امکان مسدودیت فعالیت دارد.
این استیبل کوین بین شبکههای ترون، اتریوم، بایننس اسمارت چین (BSC) و دیگر شبکهها از طریق پروتکل بین شبکهای (Cross-Chain) بیت تورنت (BitTorrent / BTT) در گردش است. ارزش بازار فعلی این استیبل کوین 724.75 میلیون دلار برآورد شده است.
استیبل کوین نوترینو (Neutrino USD / USDN)
این استیبل کوین در واقع یک پروتکل تنظیم دارایی بهصورت الگوریتمی است که قابلیت ساخت استیبل کوین و پیوند آنها با داراییهای دنیای واقعی را ایجاد میکند. پروتکل نوترینو مجموعهای از قراردادهای هوشمند به زبان برنامهنویسی راید (Ride) است که در بلاک چین وِیوز (Waves) پیادهسازی شده است. نوترینو در سیستم خود دارای سه توکن اصلی با نامهای WAVES، USDN و NSBT است.
قیمت این استیبل کوین با دلار آمریکا برابری دارد و کاربردهایی نظیر صدور توکن، سپردهگذاری یا اِستیکینگ (Staking)، وثیقه و پرداخت پاداش را ارائه میکند. ناگفته نماند که اجرای این عملکردها با شفافیت کامل همراه بوده و مدیریت این سیستم از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود.
نوترینو بهعنوان یکی از استیبل کوین های برتر، در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز گوناگونی برای پرداختها استفاده شده و در بازارهای زیادی نیز معامله میشود. ارزش بازار استیبل کوین نوترینو 729.83 میلیون دلار محاسبه شده است.
استیبل کوین پکس دلار (Pax Dollar / USDP)
کمپانی پَکسوس (Paxos) در وبسایت رسمی خود استیبل کوین پکس دلار را تحت عنوان «استیبل کوین برتر و قانونی در جهان» معرفی کرده است. استیبل کوین پکس دلار (USDP) در آگوست سال 2021 (شهریور 1400) و با نام “Paxos Standard” (PAX) راهاندازی شد. سپس به منظور شناخت بهتر آن در بازار و ارتباطش با دلار آمریکا به «پکسوس» تغییر نام پیدا کرد.
USDP رتبه ششم بین استیبل کوین های برتر از لحاظ ارزش بازار را دارد و توسط اداره خدمات مالی نیویورک (NYSDFS) تنظیم شده است که از دید سرمایهگذاران یک نقطه قوت محسوب میشود.
به بیان ساده، این مزیت به این معنی است که خطری در رابطه با از دست رفتن داراییها و تبدیل آنها به دلار فیات در این استیبل کوین وجود ندارد. ارزش بازار پکس دلار 946.23 میلیون دلار برآورد شده است.
استیبل کوین ترو یو اس دی (TrueUSD / TUSD)
یکی دیگر از استیبل کوین های برتر بازار که محبوبیت زیادی نیز بین سرمایهگذاران دارد، استیبل کوین ترو یو اس دی است که نخستین استیبل کوین قانونی است و پشتوانه آن تماماً توسط دلار تامین میشود.
TUSD توسط کمپانی تراست توکن (TrustToken) راهاندازی شده است و هدف آن ارائه یک جایگزین بدون نوسان برای بیت کوین و توکنهای شناور است. این استیبل کوین از آغاز کار خود تا کنون، مرتباً مورد حسابرسی قرار گرفته است و به نظر میرسد نسبت به همتاهای خود، در فضای قانونگذاریها از موقعیت بهتری برخوردار باشد.
کارمزد تراکنشهای این استیبل کوین نسبت به ارزهای فیات کمتر است و میتوان آن را در بیش از 70 صرافی، 160 بازار مالی و 20 پلتفرم معاملاتی خارج از بازار (OTC) بین پنج قاره معامله کرد. اولین کاربرد TUSD دریافت آن در قالب سود از سیستم پاداشدهی در مدیریت و سپردهگذاری رمزارز لونا (LUNA) در اکوسیستم ترا (Terra) است و ارزش بازار آن 1.19 میلیارد دلار برآورد شده است.
استیبل کوین دای (Dai / DAI)
دای استیبل کوینی است که برخلاف دیگر نمونهها، توسط سازمان خود مختار غیرمتمرکز مِیکر (MakerDAO) و بدون دخالت هیچ نهاد مرکزی صادر شده و از این رو، در برابر سانسور یا حذف اطلاعات ایمن است.
قیمت دای با دلار آمریکا برابری دارد و از اتریوم (ETH) بهعنوان وثیقه خود استفاده میکند. این استیبل کوین بهدلیل عدم کنترل وثیقه آن توسط یک شرکت خاص، نسبت به دیگر رقبای خود منحصر به فرد است. در عوض، این فرآیند توسط قراردادهای هوشمند تعهد وثیقه (CDP) در میکردائو مدیریت میشود.
یکی از مزایای فراوان دای، قراردادهای DSR است که طبق آنها هولدرهای این استیبل کوین میتوانند با بلوکه کردن موجودی دای خود در یک قرارداد DSR اقدام به کسب بهره کنند. ارزش فعلی این استیبل کوین 7.46 میلیارد دلار است.
بایننس یو اس دی (Binance USD / BUSD)
استیبل کوین بایننس یو اس دی در سال 2019 و با همکاری کمپانی پکسوس راهاندازی شد. این استیبل کوین پشتوانهای مطمئن و قانونی با دلار آمریکا تشکیل داده است و تبدیل به دلار دیجیتال شده است و همیشه 1 واحد BUSD با 1 دلار آمریکا برابری میکند.
یکی از برترین قابلیتهای این استیبل کوین، امکان استفاده از آن در هر عملیات سازگار با شبکه ERC-20 اتریوم است. بهعلاوه، BUSD از سوی اداره خدمات مالی نیویورک (NYSDFS) تنظیم شده و آن را به یک دارایی بسیار قابل اعتماد و امن تبدیل کرده است.
از جایی که توکنهای بایننس یو اس دی تحت شبکه ERC-20 صادر شدهاند، امکان ارسال آن به تمام نقاط دنیا وجود دارد. بنابراین برای معامله کوتاهمدت و یا سرمایهگذاری بلندمدت، این استیبل کوین ابزاری مناسب جهت حفظ ثروت و برقراری ثبات در کارنامه مالی است. سرعت تراکنش بالا و هزینه کم آن از دیگر ویژگیهای این دارایی بوده و ارزش بازار آن در حال حاضر، 17.86 میلیارد دلار محاسبه شده است.
یو اس دی کوین (USD Coin / USDC)
یو اس دی کوین یک استیبل کوین دلاری مورد اعتماد گسترده با سطح نقدشوندگی بسیار بالا است که پشتوانه آن توسط کمپانیهای سِرکِل (Circle) و کوینبیس (Coinbase) تامین میشود. این استیبل کوین در بستر بلاک چین اتریوم ایجاد شده و با اپلیکیشنهای حوزه دیفای (DeFi) سازگاری کامل دارد.
این استیبل کوین بهدلیل سطح کامل ذخیرهسازی آن شناختهشده است، به این معنی که هر دلار دیجیتالی از USDC در اینترنت، بهطور کامل توسط پول نقد و اوراق قرضه کوتاهمدت پشتیبانی میشود و در نتیجه، تبدیل آن بهصورت یک به یک با دلار آمریکا همیشه امکانپذیر است.
ذخایر استیبل کوین USDC تحت حضانت و مدیریت برترین موسسات مالی ایالات متحده یعنی بلکراک (BlackRock) و بی ان وای مِلون (BNY Mellon) است. با استفاده از USDC میتوان به انجام معامله، قرضدهی و وامگیری و سرمایهگذاری در بازارهای بزرگ رمزارزها پرداخت. ارزش بازار این استیبل کوین 54.45 میلیارد دلار محاسبه شده است.
استیبل کوین تتر (Tether / USDT)
تتر با پیدایش خود در سال 2014 بهعنوان یکی از قدیمیترین استیبل کوینها در بازار شناخته میشود. این استیبل کوین با دلار آمریکا برابری دارد که یعنی ارزش هر واحد تتر برابر با یک دلار است. کمپانی تتر مدعی است که برای هر واحد از استیبل کوین خود در بازار ذخایر نقدی کنار گذاشته است.
استیبل کوین تتر تعریفی کامل از انجام معاملات کم ریسک و ضد عملیات مخرب در بازارهای مالی و دنیای ارزهای دیجیتال است و از لحاظ حجم معاملات بین برترین داراییهای بازار قرار دارد.
سرمایهگذاران با خیال راحتی اقدام به خرید تتر و اختصاص سرمایه خود به این دارایی میکنند، چرا که این استیبل کوین کاملاً مطابق با استانداردهای جهانی در رابطه با اقدامات ضد پولشویی (AML)، مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) و قوانین احراز هویت (KYC) است. تتر در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده و ارزش فعلی بازار آن 66.22 میلیارد دلار برآورد شده است.
سخن پایانی
استیبل کوینها داراییهایی هستند که ارزش آنها تماماً با ارزش داراییهایی نظیر ارزهای فیات، فلزات گرانبها و دیگر رمزارزها تنظیم شده و برابری میکند. این ارزهای دیجیتال بهدلیل ثبات قیمتی بسیار زیاد در مقایسه با دیگر همتاهای خود مانند بیت کوین، اتریوم و . . . شناختهشده هستند.
چنانچه شما بهدنبال فضایی امن و پایدار در میان ابهامت و نوسانات بازار ارزهای دیجیتال هستید، استفاده از استیبل کوینها آرامش ذهنی مورد نظر را به شما میدهند.
عنوانهایی که پیشتر در مورد آنها صحبت شد، همگی از استیبل کوین های برتر در بازار رمزارزها هستند و بهصورت گسترده بین سرمایهگذاران مورد پذیرش واقع شدهاند. همچنین با استفاده از این داراییها میتوان از طریق وامدهی و سپردهگذاری در فضای بلاک چین بهصورت غیرفعال به کسب درآمد پرداخت و تراکنشهای همتا به همتا (P2P) را با سرعت بالاتر و هزینه کمتر انجام داد.
ارز فیات چیست؟
پول فیات (Fiat) یک نوع از ارز است که در پشتوانه آن هیچ کالایی مانند طلا یا نقره وجود ندارد و عموماً به دستور دولتها بهعنوان پول رایج و قانونی در یک کشور مورد استفاده قرار میگیرند.
ارز دیجیتال چیست؟
بسیاری از مردم اطلاعاتی در خصوص مفهوم ارز دیجیتال ندارند. شاید گاهی در خبرها اسمی از آن شنیده باشند اما به دلیل ابهاماتی که برایشان وجود دارد وارد این حوزه نشدهاند.
فهرست عناوین
تعریف ارز دیجیتال
هر کشوری واحد پول مختص به خود را دارد. پول رایجی که توسط دولتها چاپ و توزیع میشود مانند ریال، دلار، یورو و .. ارز فیات نام دارد. چند سال است که واحدی به نام ارز دیجیتال(cryptocurrency) در دنیا معرفی شده است. این نوع ارز یک پول الکترونیکی میباشد که جهت انتقال در اینترنت از رمزنگاری استفاده میکنند. رمزنگاری به روشی گفته میشود که با استفاده از یک سری پروتکلها اطلاعات تغییر مییابد به گونهای که توسط انسان قابل خواندن نباشد.
تاریخچه ارز دیجیتال
در سال ۲۰۰۸، مقالهای توسط شخصی به نام “ساتوشی ناکاموتو” در مورد مفهوم ارز دیجیتال منتشر گردید. نام مقاله “بیت کوین: یک سیستم الکترونیکی نقدی همتا به همتا” بود. ساتوشی خود را اهل ژاپن معرفی کرد اما تا به امروز نه کسی او را دیده و نه دولت ژاپن هویت او را تایید کرده است. ادعای اون این بود که توسعهی سیستم را از سال ۲۰۰۷ آغاز کرده است. در ژانویه سال ۲۰۰۹ اولین نرمافزار بیت کوین توسط ساتوشی عرضه شد.
در حال حاضر معروفترین و قدیمیترین ارز دیجیتال، بیت کوین میباشد و پس از آن هر ارزی که در دنیا عرضه شد از نوع آلت کوین (Altcoin) معرفی میگردد. نمونه ای از معروفترین آنها اتریوم، ریپل، تتر، لایت کوین و .. میباشد. سیستم همتا به همتا سیستمی است که معامله بین دو نفر به صورت مستقیم و بیواسطه انجام میگردد.
هدف ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال به هدف امنیت بیشتر، حذف واسطهها و قابلیت ناشناس بودن طرفین معامله ایجاد شدهاند. یکی دیگر از ویژگیهای این ارز، غیرمتمرکز بودن آن است. به آن معنا که هیچ نهادی روی آن نظارت ندارد.
محبوبترین ارزهای دیجیتال در دنیا
تا امروز نزدیک به ۱۰۰۰ ارز دیجیتال عرضه شده است، اما طبق آمار ارائه شده در coinmarketcap، مهمترین آنها براساس ارزش بازار به تاریخ نگارش این مقاله به شرح ذیل است:
– بیت کوین: ۱۷۹ میلیارد دلار
– اتریوم: ۲۷ میلیارد دلار
– تتر: ۹ میلیارد دلار
تفاوت ارز دیجیتال با ارز کاغذی
ارز کاغذی پشتوانه دارد، به این معنا که بانک مرکزی میبایست به عنوان پشتوانه شی با ارزشی همچون طلا را معادل آن در اختیار داشته باشد. معمولا ارز دیجیتال هیچ پشتوانهای ندارند. البته استثناهایی وجود دارد. به طور مثال شرکت تتر که نماد هر واحد تتر با USDT نمایش داده شده، اعلام نموده به ازای هر تتر یک دلار پشتوانه برای آن در نظر گرفته است.
ارز کاغذی متمرکز است یعنی یه نهاد مرکزی مثل بانک روی تولید و مبادلهی آن نظارت دارد و توسط یک واسط مبادله مورد نظر انجام میشود. ارز دیجیتال غیرمتمرکز است یعنی یعنی معاملات این ارز توسط نهاد یا حوزه ی خاصی نظارت نمیشود.
یکی دیگر از تفاوتها عدم امکان لغو پرداخت است. در خریدهایی که توسط پول رسمی کشورها انجام میشود با یک سری شرایط از پیش تعریف شده امکان لغو خرید و بازگشت پول وجود دارد. اما در معاملات ارز دیجیتال اینطور نیست و برگشتپذیر نخواهد بود.
فرض کنید میخواهید به کیف پول X وجهی را واریز کنید اما اشتباها به کیف پول Y آن را واریز میکنید، در این مرحله باید با پول واریزی خداحافظی کنید و فکر کنید صدقه دادید چون به هیچ طریقی نمیتوانید پول خود را پس بگیرید!
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین در دنیای کریپتوکارنسی بسیار مهم است. نام های دیگر استیبل کوین، ارز های دیجیتال با ثبات و یا ارز های دیجیتال با قیمت ثابت است. ارزهای دیجیتال با ثبات یکی از فناوری های بسیار جالب در ارز دیجیتال می باشد. این ارز های دیجیتال دارای قیمت ثابت می باشند و در هر صورت تغییر نمی کنند. ولی ارزهای دیجیتال دیگر مدام در حال نوسان هستند و قیمت آنها در شبانه روز تغییر می کند. در این مطلب به صورت کامل به توضیح و بررسی ارزهای دیجیتال با ثبات می پردازم.
استیبل کوین چیست؟
همانطور که گفته شد استیبل کوین ها، ارزهای دیجیتالی هستند که دارای قیمت ثابت می باشند. این ارزهای دیجیتال از روش های مختلف برای ثابت نگه داشتن قیمت خود استفاده می کنند. هدف از طراحی این نوع از ارزهای دیجیتال این است که شاهد قیمت ثابت مانند ارزهای فیات در ارزهای دیجیتال باشیم. البته طوری طراح شده اند که در کنار قیمت ثابتی که دارند، ویژگی هایی همچون امنیت، سرعت بالا و همچنین هزینه اندک تراکنش ها در آنها وجود دارد.
ابتدا این ارزهای دیجیتال برای به حداقل رساندن تاثیر نوسانات قیمتی ارز دیجیتال در معامله ها به وجود آمدند. این ارزهای دیجیتال به عنوان ارتباطی بین موسسات مالی و سرمایه گذاران هستند. اما امروزه این ارزهای دیجیتال در تلاش هستند که وارد حوزه امور مالی دیفای یا به عبارتی غیرمتمرکز شوند و بتوانند بانکداری معمولی باز کنند و هزینه های پرداخت را به میزان قابل توجهی کاهش دهند و همچنین از حجم فشار آنها نیز کم کنند.
استیبل کوین ها چرا قیمت ثابت دارند؟
امروزه با پیشرفت تکنولوژی ده ها استیبل کوین در بازار ارز دیجیتال وجود دارد. که هرکدام از آنها با الگوریتم های گوناگون و روی شبکه های بلاک چین مختلفی پیاده سازی شده اند. ولی به طور کلی استیبل کوین ها برای حفظ ثبات خود از روش های مشخصی استفاده می کنند.
یک اشتباهی که در رابطه با استیبل کوین ها به وجود آمده است، این است که آنها نسبت به همه ی پول های فیات، دارای ارزش ثابتی هستند. اما باید بدانیم این ثبات قیمت یک امر نسبی می باشد و این نوع ارزهای دیجیتال نسبت به ارز یا دارایی خاصی دارای ارزش ثابت هستند. به عنوان مثال ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت که دارای پشتوانه دلاری هستند، فقط نسبت به دلار دارای قیمت ثابت هستند و اگر دلار در برابر ارزها تغییر کرد، آن استیبل کوین هم نسبت به دلار تغییر می کند.
بررسی انواع استیبل کوین
به طور کلی ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت، بر اساس نحوه عملکردشان به 4 دسته تقسیم می شوند.که عبارتند از:
- ارزهای دیجیتال با پشتوانه ارز های فیات
- ارزهای دیجیتال با پشتوانه دارایی ها (به عنوان مثال با پشتوانه طلا)
- استیبل کوین ها با پشتوانه ارز دیجیتال (ارزهای دیجیتالی که پشتوانه آنها ارز دیجیتال دیگری است)
- ارزهای دیجیتالی که از الگوریتمی خاصی برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می کنند.
استیبل کوین با پشتوانه پول ملی
این نوع از ارزهای دیجیتال با پشتوانه فیات هستند و همیشه ارزش آنها معادل ارزش فیات است. این نوع ارزهای دیجیتال به این صورت هستند که به ازای هر کوین جدید در بازار، یک ارز فیات به خزانه این ارز دیجیتال با ثبات اضافه می شود. ارزهای دیجیتال با ثبات با پشتوانه ارزهایی مثل دلار آمریکا، یورو و ین جز اولین ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت هستند که به نسبت یک به یک پشتیبانی می شوند.
این ارزها دیجیتال اولین و ساده ترین استیبل کوین ها می باشند. تا زمانی که ارزش ارز اصلی و پایه آنها ثابت باشد، آن استیبل کوین ارزش خود را حفظ می کند. به طور کلی می توان گفت این ارزهای دیجیتال اعتبار خود را از اعتبار ارز فیات پشتوانه خود وام می گیرند و ارزش آنها توسط بانک مرکزی کشور محافظت می شود. تتر بزرگترین استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات می باشد.
استیبل کوین های زیر به ترتیب بعد از تتر بزرگ ترین ارز دیجیتال با قیمت ثابت می باشند:
- یو اس دی کوین (USDC)
- بایننس یو اس دی (BUSD)
- دای (DAI)
استیبل کوین با پشتوانه دارایی
این نوع از استیبل کوین ها مانند ارزهای دیجیتال با ثبات با پشتوانه فیات می باشند. تفاوتی که بین این دو نوع ارز دیجیتال وجود دارد، این است که پشتوانه این ارزهای دیجیتال با ثبات، دارایی های فیزیکی مثل طلا است. این نوع از استیبل کوین ها، ارز های فیات را با طیف گسترده ای از وثیقه های قابل لمس جایگزین می کنند. در بین این وثیقه های قابل لمس طلا یکی از رایج ترین وثیقه است و جز دارایی های سنتی به شمار می آید.
البته ارزهای دیجیتال با ثبات دیگری وجود دارند که پشتوانه آنها داریی هایی همچون فلزات گرانبها، املاک و…. است. ارزهای دیجیتال باثباتی که در این دسته قرار می گیرند معمولا با مقدار مشخصی از کالا مرتبط هستند و آنها در یک مکان شناخته شده ذخیره می شوند. این استیبل کوین ها تحت حسابرس های بین المللی قرار می گیرند.
یکی از مشهورترین ارزهای دیجیتال با ثبات که پشتوانه آن دارایی می باشد، تتر گلد (XAUT) است. این ارز دیجیتال از سمت شرکت تتر عرضه شده است و هر واحد این ارز دیجیتال معادل با یک اونس طلای لندن است.
ارزهای دیجیتال با ثبات با پشتوانه دارایی دیگری نیز وجود دارند که چند تا از مشهور ترین آنها عبارتند از:
- پکس گلد (Pax Gold)
- دیجیکس گلد (Digix Gold)
استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال
ارزهای دیجیتال با ثبات که پشتوانه آنها ارز دیجیتال دیگری است، از وام هایی که به صورت وثیقه مازاد است برای ثابت نگه داشتن ارزش خود استفاده می کنند. این نوع ارز های دیجیتال با ثبات از یک یا چند ارز دیجیتال پشتیبانی می کنند. همانطور که میدانید ارزهای دیجیتال دارای نوسانات بسیار زیاد هستند یا به عبارتی بی ثبات هستند. در نتیجه این استیبل کوین ها، وام های بسیار زیادی که دارای وثیقه مازاد است ارائه می دهند. در مرحله بعد، از وام گیرنده ها می خواهند که توکن های خود را در قرارداد های هوشمند قفل کنند. در این نوع ارز های دیجیتال با ثبات اگر ارزش وثیقه بسیار کاهش یابد، توکن های وثیقه نقد می شوند تا از ضرر های بزرگتر جلوگیری کنند.
معروفترین استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال
یکی از معروف ترین ارزهای دیجیتال که در این دسته قرار می گیرد، ارز دیجیتال دای (DAI) است که ارزش این ارز دیجیتال یک دلار می باشد. ارز دیجیتال دای متعلق به یک پلتفرم به نام (MakerDAO) است. این ارز دیجیتال غیر متمرکز است و کسی که می خواهد از آن استفاده کند، نیازی نیست که به نهاد خاصی اعتماد کند.
قیمت این ارز دیجیتال با وثیقه گذاری یک ارز دیجیتال ثابت می ماند. به عنوان مثال با وثیقه گذاری اتریوم در یک قرارداد هوشمند که نام آن صندوق سپرده گذاری است، قیمت دای ثابت می ماند. اگر یک کاربر خواسته باشد ارز دیجیتال دای تولید کند باید ارز دیجیتال خود را در یک صندوق سپرده گذاری یا یک والت واریز کند. صندوق سپرده گذاری معمولا Collateralized Debt Position یا به اختصار CDP نام گذاری می شود. ابتدا که این صندوق به وجود آمده بود، برای وثیقه گذاری فقط از اتر استفاده می شد، اما حالا از ارزهای دیجیتال دیگری مانند BAT برای وثیقه گذاری استفاده می شود.
استیبل کوین الگوریتمی
این ارزهای دیجیتال برای ثابت نگه داشتن قیمتشان از الگوریتم ها و قرارداد های هوشمند استفاده می کنند. این نوع ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت از سیاست افزایش یا کاهش عرضه برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می کنند و این کار با استفاده از نیرو های بازار انجام می شود. با توجه به تعریفی که گفته شد می توان نتیجه گرفت که ارزهای دیجیتال با ثبات که دارای پشتوانه ارز دیجیتال دیگری هستند. مانند ارز دیجیتال دای در این دسته نیز قرار می گیرند.
تفاوت استیبل کوین های الگوریتمی با انواع دیگر آنها:
این است که آنها دارای پشتوانه هستند ولی ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت الگوریتمی بدون پشتوانه هستند. در واقع ارزهای دیجیتالی که در این دسته قرار می گیرند بسیار پیچیده هستند که قیمت آنها با استفاده از الگوریتم های ویژه و قرارداد های هوشمند کنترل می شود. اگر قیمت ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت که در این دسته قرار می گیرند در برابر دلار، یورو یا هر ارز دیگری پایین آید. الگوریتمی که برای آنها طراحی شده است که توکن ها را از گردش خارج می کند.
اگر ارزش این نوع استیبل کوین از ارزش ارز فیات بالاتر رود سیستم آن ارز دیجیتال، استیبل کوین های جدید را وارد بازار می کند. این کار ها باعث می شود که تعادل در عرضه و تقاضا وجود داشته باشد و قیمت این نوع استیبل کوین ها به همین صورت ثابت نگه داشته می شوند.
یکی از معروف ترین استیبل کوین های الگوریتمی در بازار ارز دیجیتال ارز ترا (Terra) است.این ارز با استفاده از راهکارهای ویژه خود، تعدادی از استیبل کوین های با پشتوانه پول ملی مانند دلار، یورو، ین ژاپن و وون کره جنوبی را ایجاد کرده است. پروتکل این ارز دیجیتال از توکن بومی خود که لونا (LUNA) نام دارد برای حفظ ارزش استیبل کوین ها استفاده می کند.
کاربرد های ارز دیجیتال با قیمت ثابت
استیبل کوین ها از نظر فناوری، عملکرد و حجم بازار، هنوز فرصت های بسیار زیادی برای پیشرفت دارند ولی در حال حاضر می توان از این ارزهای دیجیتال در دنیای واقعی استفاده کرد. در ادامه به کاربرد های این ارز دیجیتال می پردازیم.
باعث بهبود عملکرد صرافی های ارز دیجیتال می شود
امروزه به دلیل سخت گیری هایی که در زمینه قانون گذاری وجود دارد، صرافی های ارز دیجیتال بسیار کمی وجود دارند که از ارز های فیات پشتیبانی می کنند. زمانی که صرافی ها از ارزهای دیجیتال با ثبات استفاده کنند این مشکل حل می شود و کاربران در صرافی امکان معامله و استفاده از جفت ارزهای کریپتوکارنسی – فیات را دارند. همچنین کار با آنها برای تریدر ها و سرمایه گذاران تازه کار بسیار آسان تر است.
از ارزهای دیجیتال با ثبات می توان در کارهای روزمره استفاده کرد
از این ارزهای دیجیتال می توان در دادوستد های روزانه استفاده کرد. تفاوتی که در استیبل کوین ها با پول های دیگر وجود دارد این است که استیبل کوین ها دارای مزیت های ارزهای دیجیتال هستند. ممکن است در آینده بتوانیم از ارزهای دیجیتال برای پرداخت هزینه هایی مثل شام در رستوران استفاده کرد، به عنوان مثال می توانید با استفاده از تلفن همراه خود و ارز دیجیتال، هزینه شام را پرداخت کنید.
این ارزهای دیجیتال از سرمایه در برابر سقوط ارزش ارز ملی محافظت می کنند
اگر در یک کشور ارزش پول ملی افت بسیار شدید داشته باشد، شهروندان آن کشور می توانند ارز ملی خود را به یک ارز دیجیتال تبدیل کنند. این کار باعث می شود که آنها از ارزش دارایی خود محافظت کنند. اما همانطور که میدانید ارزهای دیجیتال دارای نوسانات بسیار زیادی هستند، در نتیجه بهترین گزینه استیبل کوین ها هستند.
انجام پرداخت های بین المللی
از ارزهای دیجیتال با ثبات به راحتی می توان برای پرداخت های بین المللی استفاده کرد. شما می توانید از آنها برای پرداخت ها استفاده کنید و نیازی نیست که ارزهای دیجیتال را به تعداد دفعات بالا به یک دیگر تبدیل کنید و کارمزد های بسیار زیاد پرداخت کنید. این کار باعث می شود که شرکت ها و استارت آپ های بین المللی به راحتی خرید ها خود را انجام دهند. البته یکی دیگر از مزایای آن این است که میلیون ها کارگر مهاجر که در جهان وجود دارند، می توانند با استفاده از استیبل کوین ها در کمترین زمان و همچنین کمترین هزینه پول خود را برای خانواده خود بفرستند.
پرداخت های همتا به همتا و همچنین قراردادهای هوشمند را آسان کرده است
همانطور که میدانید روز به روز تکنولوژی بیشتر پیشرفت می کند و در دنیای آینده، قرارداد های هوشمند بسیار زیادی وجود دارند. در آینده خدمات سنتی مثل بانکداری، بیمه، وام دهید، اجاره و… به صورت اتوماتیک انجام می شود و دیگر نیازی به تایید شخص مورد اعتماد و ثالث نیست. در این مواقع پرداخت ها معمولا توسط ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت انجام می شود زیرا ارزش آنها تغییر نمی کند.
خطرات و محدودیت های ارزهای دیجیتال با ثبات
با تمام مزایایی که این ارزهای دیجیتال دارند، دارای خطرات و محدودیت هایی نیز می باشند. در ادامه به بررسی محدودیت ها و خطرات ارزهای دیجیتال با ثبات می پردازیم.
استفاده از سیستم متمرکز به جای غیر متمرکز
امروزه پر طرفدار ترین استیبل کوین ها که افراد بسیار زیادی از آنها استفاده می کنند، ارزهای دیجیتال با پشتوانه ارزهای فیات و دارایی ها هستند. این نوع ارزهای دیجیتال همچنان از دنیای بلاکچین فاصله بسیار زیادی دارند. این ارزهای دیجیتال توسط نهاد ها کنترل و عرضه می شوند و به صورت متمرکز می باشند. در نتیجه افراد برای استفاده از آنها باید به نهاد ها اعتماد کنند. تنها راه حل برای این مشکل این است که آنها توسط یک نهاد ثالث حسابرسی شوند که این مورد نیز ضد حذف واسطه ها است.
وجود مشکلات غیرقابل پیش بینی در پروتکل ها
بعضی از ارزهای دیجیتال با قیمت ثابت که بدون پشتوانه هستند و جز دسته استیبل کوین های الگوریتمی قرار می گیرند، دارای مشکلات پیش بینی نشده ای می باشند. این مشکلات به خاطر این است که این ارزهای دیجیتال برای شرایط و احساسات عادی بازار طراحی شده اند.
به عنوان مثال ارز دیجیتال فی که بدون پشتوانه دلاری بود و همچنین پشتوانه ارز دیجیتال نیز نداشت، ارز دیجیتال فی قرار بود با استفاده از استخر نقدینگی جفت ارز فی- اتر، قیمت خود را روی یک دلار نگه دارد، ولی در همان ابتدا تا نیم دلار سقوط کرد.
دارای نقد شوندگی کم در برابر دارایی ها است.
این مشکل فقط در ارزهای دیجیتال که پشتوانه آنها دارایی ها می باشد، وجود دارد. به عنوان مثال شما دارای کوینی هستید که پشتوانه آن طلا است و قصد دارید آن را نقد کنید. نقد کردن آن کوین به چند ماه زمان نیاز دارد. حتی ممکن است شما برای نقد کردن آن کوین، باید به کشوری که صندوق وثیقه گذاری در آن قرار دارد سفر کنید و برای این کار باید هزینه های بسیار زیادی پرداخت کنید.
دارای قانون های سختگیرانه
ارزهای دیجیتال با ثبات بر اساس نحوه استفاده از آنها و اینکه چه کسانی از آنها استفاده می کنند، از لحاظ قانونی بسیار جنجال برانگیز هستند. در صورتی که بانکداری ها و همچنین مقامات قانون گذار از استیبل کوین ها تعریف می کنند و آنها را به عنوان یک ابزار بسیار مفید نام می برند. به عنوان مثال برای این مشکل می توانید نگاهی به پروژه استیبل کوین فیسبوک که نام آن در گذشته لیبرا بوده و هم اکنون نام آن دییم است، بیندازید.
نتیجه گیری
در این مقاله به بررسی استیبل کوین ها و انواع آن پرداخته شد و به صورت جامع به توضیح همه آنها پرداختیم. این نوع ارزهای دیجیتال، ثابت هستند و از نوسانات قیمت در امان هستند. آنها دارای ماهیت نیمه متمرکز می باشند. استیبل کوین ها در دنیای ارز دیجیتال دارای مزایای بسیار زیادی هستند. یکی از اصلی ترین مزیت های این ارزهای دیجیتال با ثبات این بود که باعث شدند امنیت و اطمینان خاطری که در ارزهای فیات وجود داشت، در دنیای ارز دیجیتال نیز به وجود آید.
دیدگاه شما