گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI

سیگنال های خرید و فروش اندیکاتور استوکاستیک

اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) — آموزش کاربردی و به زبان ساده

در ادامه آموزش مباحث بازار سهام، این‌بار به معرفی نوعی دیگر از اندیکاتور‌ها پرداخته‌ایم. اندیکاتور استوکاستیک یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال است. در این نوشتار به بررسی مفاهیم پیرامون اندیکاتور استوکاستیک، فرمول محاسبه و سیگنال‌های بوجود آمده توسط آن می‌پردازیم.

اندیکاتور استوکاستیک چیست ؟

«اندیکاتور استوکاستیک» (Stochastic Indicator) رابطه بین قیمت بسته شدن سهم و بازه قیمتی آن‌ را در طی دوره زمانی می‌سنجد. تا به امروز، این اندیکاتور‌ها از محبوب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال بوده‌اند. این اندیکاتور‌ها قابل فهم هستند و در نشان دادن زمان خرید یا فروش یک سهم، دقت بالایی دارند. اندیکاتور استوکاستیک بر این فرض بنا شده که در هنگام صعودی شدن روند قیمت یک سهام، قیمت بسته شدن نزدیک به کران بالای بازه قیمتی است.

به عنوان مثال، اگر قیمت باز شدن، قیمت بالا، قیمت پایین و قیمت بسته شدن یک سهم به ترتیب ۱۰۰۰۰، ۱۰۷۵۰، ۹۷۵۰و ۱۰۵۰۰ تومان باشد، بازه قیمتی بین قیمت پایین (۹۷۵۰تومان) و قیمت بالا (۱۰۷۵۰تومان) است. اگر روند قیمت نزولی باشد، به صورت مخالف، قیمت بسته شدن مقداری نزدیک به کران پایینی بازه قیمتی را به خود می‌گیرد.

در حقیقت، اندیکاتورهای استوکاستیک یا «استوکاستیک‌های لین» (Lane’s stochastics)‌ در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی توسط «جرج لین» (George Lane) بوجود آمدند. به عقیده لین، استوکاستیک‌ها «شتاب روند» (Momentum) قیمت را می‌سنجند. در سال ۲۰۰۷ میلادی، یک مقاله‌ به نقل قولی از لین درباره اندیکاتور مشهورش پرداخت. طبق گفته لین، اگر یک موشک در حال صعود را مجسم کنید، باید از سرعت خود قبل از فرود آمدن بر سطوح بکاهد. طبق نظر لین، تغییر جهت شتاب روند همیشه قبل از تغییر جهت قیمت رخ می‌دهد.

فرمول اندیکاتور استوکاستیک

اندیکاتور استوکاستیک عموماً از دو خط تشکیل شده است و با آن‌ها سنجیده می‌شود. یکی از آن‌ها (خط K) مقدار استوکاستیک برای هر دوره و دیگری (خط D) میانگین متحرک ۳دوره‌ای را نمایش می‌دهد. خط D نشان‌دهنده سیگنال‌های مهم در نمودار است در نتیجه معامله‌گران به شدت موقعیت آن را پیگیری می‌کنند. ممکن است در محاسبه فرمول اندیکاتور استوکاستیک از ۵، ۹ یا ۱۴ دوره استفاده شود. این اعداد بسته به میزان حساسیت اندیکاتور استوکاستیک نسبت به حرکت‌های روند قیمت انتخاب می‌شوند.

محاسبه خط K چگونه است ؟

درصد K به صورت زیر محاسبه می‌شود.

$$K= 100\times\frac$$

• $$«CP»$$: آخرین «قیمت بسته شدن» (Closing Price)
• $$«L14»$$ : پایین‌ترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین
• $$«H14»$$: بالاترین قیمت در ۱۴ دوره زمانی معین

خط D چگونه محاسبه می‌شود ؟

به روش زیر خط D را محاسبه می‌کنیم.

$$D= 100\times\frac$$

• $$«H3» $$: بالاترین قیمت ۳ دوره معاملاتی اخیر
• $$«L3 »$$: کمترین قیمت معامله شده درطی ۳ دوره

توجه داشته باشید که این فرمول‌ها برای اهداف آموزشی نگاشته شده‌اند. نرم‌افزار‌های معاملاتی امروزی تمام محاسبات را انجام می‌دهند و نیازی به محاسبه فرمول اندیکاتور‌ها به صورت دستی نیست.

بررسی خط K و D در نمودار

درصد K، اندیکاتور استوکاستیک سریع و D نشان‌دهنده درصد اندیکاتور کند است زیرا در بین دو خط K و D، به ترتیب، اولی سریع‌تر حرکت می‌کند. همانطور که بالاتر بیان کردیم، نظریه بوجود آورنده این اندیکاتور بیان می‌کند که در بازار با روند صعودی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت بالا و در یک روند نزولی قیمت بسته شدن نزدیک به قیمت پایین است.

سیگنال‌های معاملاتی زمانی بوجود می‌آیند که خط K از میانگین متحرک سه‌دوره‌ای (یا ۵ دوره‌ای) خط D عبور کند. خط D در واقع میانگین متحرک Nدوره‌ای (معمولاً ۳دوره‌ای) از خط K است. با توجه به اینکه قیمت، شتاب روند را دنبال می‌کند، نقطه تقاطع دو خط K و D به عنوان سیگنال معکوس شدن قیمت در نظر گرفته می‌شود.

تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع چیست ؟

مهم‌ترین تفاوت بین اندیکاتور استوکاستیک کند و سریع (یا همان خطوط D و K) میزان حساسیت آن‌هاست. استوکاستیک سریع در مقایسه با استوکاستیک کند نسبت به تغییرات قیمت حساس‌تر است بنابراین سیگنال‌های معاملاتی بیشتری نیز تولید می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با ابزار‌های بکار رفته در تحلیل تکنیکال می‌توانید به آموزش ویدئویی تهیه شده توسط «فرادرس» مراجعه کنید.

• برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی +اینجا کلیک کنید.

مثال اندیکاتور استوکاستیک

در نمودار زیر که نشان‌دهنده روند طی شده سهام «EBAY» در بورس نزدک است، فرصت‌های خرید در طی ماه‌های بهار و تابستان سال ۲۰۰۱ میلادی را مشاهده می‌کنیم. در این نمودار همچنین تعدادی موقعیت فروش مشاهده می‌شود که می‌تواند مورد توجه معامله‌گران کوتاه‌مدت قرار بگیرد. در تصویر زیر، سیگنال قوی خرید در اوایل ماه آپریل مشاهده می‌شود و در ۱۲ روز پس از آن افزایش قیمت (از میانه ۳۰ دلار تا میانه ۵۰ دلار) ادامه دارد.

بیش‌ خرید چیست ؟

عبارت «بیش‌خرید» (Overbought) یا اشباع خرید را زمانی بکار می‌بریم که سهام معینی در قیمتی بیشتر از ارزش ذاتی‌اش معامله شود. در تحلیل بنیادی، بر ارزش ذاتی یک سهم برای انتخاب و سرمایه‌گذاری در آن تکیه می‌کنند. بیش‌خرید عموماً به حرکت اخیر یا کوتاه‌مدت روند قیمت اشاره می‌کند و انعکاس دهنده انتظار معامله‌گران برای اصلاح قیمت است. همانطور که در ادامه اشاره می‌کنیم، بعضی معامله‌گران امکان دارد سهام قرارگرفته در موقعیت بیش‌خرید را بفروشند.

بیش‌ فروش چیست ؟

اشباع فروش یا «بیش‌فروش» (Oversold) تعریفی مخالف بیش‌خرید دارد و به موقعیتی گفته می‌شود که سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی آن به فروش برسد. توجه داشته باشید که ممکن است تعاریف بیش‌فروش و بیش خرید بسته به دیدگاه معامله‌گر، متفاوت باشند. در واقع، هر معامله‌گر ارزش ذاتی متفاوتی را برای سهام معینی تعریف ‌می‌کند و بسته به آن سطوح بیش‌خرید و بیش‌فروش مختلف هستند. یکی از کاربرد‌های شناخته‌شده اندیکاتور استوکاستیک، تشخیص سطوح بیش‌خرید و بیش‌فروش است.

معامله‌گر باید در نمودار توجه کند که چه زمانی خط D و روند قیمتی تغییر می‌کنند و وارد موقعیت‌های بیش‌فروش و بیش‌خرید می‌شوند. در واقع معامله‌گر باید هنگامی که اندیکاتور سطوح بالای ۸۰ را نشان می‌دهد، سهام را بفروشد. برعکس، هنگامی که اندیکاتور نشان‌دهنده سطوح کمتر از ۲۰ و حجم آن در حال افزایش است، معامله‌گر باید سهام را خریداری کند.

اندیکاتور استوکاستیک RSI چیست ؟

«استوکاستیک RSI» یا «StochRSI» در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شود و در بازه‌ بین صفر تا یک – یا صفر تا صد – حرکت می‌کند. این اندیکاتور بجای استفاده از داده‌های قیمتی استاندارد، از بکار بردن فرمول اسیلاتور استوکاستیک برای مجموعه‌ای از «شاخص‌های قدرت نسبی» (Relative Strength Index | RSI) بوجود می‌آید.

استفاده از مقادیر RSI در این فرمول به معامله‌گران قدرت تشخیص بیش‌فروشی یا بیش‌خریدی RSI فعلی را می‌دهد. اسیلاتور استوکاستیک RSI به عنوان یک اندیکاتور حساس‌تر بوجود آمده است. این اندیکاتور استوکاستیک به نحوی تنظیم شده که بجای تحلیل کلی تغییرات قیمت به عملکرد تاریخی یک سهم توجه کند.

بعضی از معامله‌گران از استوکاستیک RSI میانگین متحرک می‌گیرند تا این ناپایداری را کاهش و کارایی این اندیکاتور را افزایش دهند. برای مثال گرفتن میانگین متحرک ده روزه از استوکاستیک RSI می تواند اندیکاتور هموارتر و ثابت‌تری را بوجود بیاورد. بیشتر پلتفرم‌های معاملاتی امکان اعمال یک اندیکاتور روی اندیکاتور دیگر را در اختیار معامله‌گر قرار می‌دهند.

استوکاستیک RSI مشتق دوم از قیمت است. به عبارت دیگر، نتیجه استوکاستیک RSI دو گام از قیمت دارایی مورد تحلیل فاصله دارد. این باعث می‌شود که استوکاستیک RSI در زمان‌هایی با قیمت اصلی سهام گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI همخوانی نداشته باشد. با توجه به تعداد بالای سیگنال‌های تولید شده توسط استوکاستیک RSI، اگر آن را به همراه سایر اندیکاتور‌ها استفاده کنیم، کارایی‌اش افزایش خواهد یافت.

فرمول محاسبه استوکاستیک RSI

• $$«RSI»$$: $$«RSI»$$ فعلی
• $$«minRSI»$$: کمترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر
• $$«maxRSI»$$: بیشترین $$RSI$$ مشاهده شده در طی ۱۴ دوره اخیر

گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI

استوکاستیک RSI بر پایه مشاهدات اندیکاتور قدرت نسبی بدست می‌آید. RSI برای محاسباتش از ۱۴ دوره زمانی بهره می‌گیرد. در ادامه به ترتیب گام‌های محاسبه استوکاستیک RSI را شرح می دهیم.

1. سطوح بدست آمده از RSI را برای ۱۴ دوره ثبت کنید.
2. در دوره چهاردهم، RSI فعلی، بالاترینRSI و پایین‌ترینRSI را مدنظر قرار دهید. حال به تمام داده‌ها برای محاسبه استوکاستیک RSI دسترسی داریم.
3. در دوره پانزدهم، به RSI فعلی، بالاترین RSI و پایین‌ترین RSI توجه کنید (اما فقط برای ۱۴ دوره اخیر نه دوره پانزدهم). استوکاستیک RSI جدید را محاسبه کنید.
4. با پایان هر دوره، استوکاستیک RSI جدید را با استفاده از مقادیر ۱۴ RSI قبلی محاسبه کنید.

استوکاستیک RSI توسط «توشار چنده» (Tushar S. Chande) و «استنلی کرول» (Stanley Kroll) در سال ۱۹۳۴ میلادی بوجود آمد. با اینکه در آن‌زمان اندیکاتور‌های تکنیکالی برای تشخیص موقعیت‌های بیش‌خرید و بیش‌فروش وجود داشتند، این دو، استوکاستیک RSI را بوجود آوردند تا حساسیت بالایی داشته باشد و سیگنال‌های بیشتری را در مقایسه با اندیکاتور‌های قدیمی‌تر تولید کند.

وقتی مقادیر کمتر از ۰٫۲۰ می‌شوند و استوکاستیک RSI آن‌را به صورت بیش‌‌فروش تشخیص می‌دهد به این معنی است که اندیکاتور RSI کمتر از کران پایین بازه تعریف شده خود است. همچنین اگر استوکاستیک RSI بالاتر از ۰٫۸۰ شود، یعنی اندیکاتور RSI در حال رسیدن به نقاط بالای جدید است و می‌تواند به عنوان سیگنال پولبک تلقی شود.

استوکاستیک RSI همچنین برای تشخیص روند‌های کوتاه‌مدت بکار می‌رود. اگر استوکاستیک RSI را مانند یک اسیلاتور با خط مرکزی واقع شده در ۰٫۵۰ در نظر بگیریم، زمانی که این اندیکاتور استوکاستیک در بالای خط قرار می‌گیرد، روند قیمتی در حال افزایش است و اگر استوکاستیک RSI پایین‌تر از این خط باشد، روند قیمتی در حال کاهش یافتن است.

واگرایی

یکی از کاربرد‌های اندیکاتور استوکاستیک تشخیص «واگرایی» (Divergence) است. حرکت قیمت یک سهم در خلاف جهت اندیکاتور یا سایر داده‌ها را واگرایی می‌نامیم. واگرایی نشان‌دهنده ضعیف‌شدن خط روند فعلی قیمت و در بعضی زمان‌ها بیانگر تغییر جهت قیمت است.

واگرایی در دو نوع مثبت و منفی وجود دارد. واگرایی مثبت نشان‌دهنده احتمال صعودی شدن روند قیمت است و برعکس. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، بین روند قیمتی و حرکت اندیکاتور استوکاستیک واگرایی وجود دارد.

معرفی فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی

برای آشنایی بیشتر با اندیکاتور استوکاستیک در تحلیل تکنیکال می‌توانید به آموزش بالا مراجعه کنید. این آموزش ویدئویی توسط «فرادرس» و در قالب دوره‌ای ۱۱ ساعته و ۴۴ دقیقه‌ای و در ۱۲ درس تدوین شده است. این آموزش برای رشته‌های مدیریت و علوم اقتصادی و سایر علاقمندان به تحلیل تکنیکال مفید به شمار می‌رود.

در آموزش پیش‌رو، درس‌های اول و دوم به ترتیب به فلسفه تحلیل تکنیکال و ساختار نمودارها می‌پردازند. درس سوم حاوی مباحث پیرامون مفاهیم مقدماتی است. الگوهای مهم برگشتی و ادامه‌دهنده به ترتیب در دروس چهارم و پنجم مطرح شده‌اند. در درس ششم، میانگین متحرک و در درس هفتم اسیلاتور‌ها را می‌آموزید.

مدرس در درس هشتم به آموزش نمودار‌های شمعی ژاپنی و در درس نهم به تدریس سری‌های فیبوناچی پرداخته است. مطالب پیرامون برخی از استراتژی‌های متداول معاملاتی در درس دهم مطرح می‌شود. در درس یازدهم به مدیریت سرمایه در معاملات پرداخته شده و درس دوازدهم حاوی مباحث تکمیلی است.

• برای مشاهده فیلم آموزش مقدماتی تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی + اینجا کلیک کنید.

جمع بندی

در این مطلب به تعاریف، تاریخچه و فرمول‌های محاسبه اندیکاتور استوکاستیک پرداختیم و آموختیم که می‌توان از آن برای شناسایی نقاط بیش‌فروش و بیش‌خرید (بیشترین کاربرد)، واگرایی، پولبک، روند کوتاه‌مدت قیمت و معکوس شدن آن بهره گرفت. با اینکه اندیکاتور استوکاستیک بسیار کاربردی و محبوب است اما از معایب آن می‌توان به ناپایدار بودن و حرکت سریع از نقاط بالایی نمودار به نقاط پایینی آن اشاره کرد.

برای دریافت نتایج بهتر، بعضی از معامله‌گران بسته به تحلیل مورد نظر خود از اندیکاتور‌های دیگری به همراه اندیکاتور استوکاستیک استفاده می‌کنند. طبق نظر لین، پایه‌گذار این اندیکاتور، اندیکاتور‌های استوکاستیک را می‌توان بهمراه موج الیوت و بازگشت فیبوناچی بکارگرفت.

سلب مسئولیت مطالب اقتصاد: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در حوزه اقتصاد نوشته شده است. برای سرمایه‌گذاری،‌ تجارت و آگاهی دقیق از قوانین مربوط به آن‌ها، لازم است حتماً از دانش و مشاوره افراد متخصص کمک گرفته شود. دقت داشته باشید که قوانین بازار سرمایه و قوانین تجاری و اقتصادی کشور، همواره در حال تغییر هستند و بر همین اساس، ممکن است برخی موارد ذکر شده در این مطلب، دیگر صحت نداشته باشند. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این نوشتار با هدف سرمایه‌گذاری، تجارت، کسب درآمد و غیره، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.

مطلبی که در بالا مطالعه کردید بخشی از مجموعه مطالب «آموزش بورس رایگان به زبان ساده» است. در ادامه، می‌توانید فهرست این مطالب را ببینید:

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌ها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

استوکاستیک (Stochastic Oscillator)

اسیلاتور استوکاستیک (به انگلیسی Stochastic Oscillator) با نام نوسانگر تصادفی نیز شناخته می‌شود.

استوکاستیک یک شاخص برای مومنتوم است که قیمت بسته شدن یک اوراق بهادار را با طیفی از قیمت‌های آن در طول یک بازه زمانی معین مقایسه می‌کند.

حساسیت این نوسانگر به حرکات بازار را می‌توان با تنظیم آن با بازه زمانی یا با گرفتن یک میانگین متحرک از نتیجه کاهش داد. از این نوسانگر با استفاده از مقادیر محدود صفر تا صد برای صدور سیگنال‌های معاملاتی فروش بیش از حد (oversold) و خرید بیش از حد (overbought) استفاده می‌شود.

نکات کلیدی:

• استوکاستیک یک اندیکاتور تکنیکال مشهور برای ایجاد تشخیص نقاطی است که اوراق بهادار، در منطقه بیش‌خرید یا بیش‌فروش قرار دارد.
• این شاخص در دهه 50 میلادی ایجاد شد و هنوز تا به امروز مورد استفاده گسترده قرار دارد.
• نوسانگرهای تصادفی بیشتر نسبت به اندازه حرکت حساس هستند تا نسبت به قیمت مطلق.

فرمول استوکاستیک

C = آخرین قیمت بسته شدن
L14 = پایین‌ترین قیمت در 14 روز معاملاتی
H14 = بالاترین قیمت معامله شده در طول همان بازه 14 روزه
%K = ارزش کنونی اسیلاتور استوکاستیک

%K گاهی تحت عنوان اندیکاتور استوکاستیک آهسته شناخته می‌شود. شاخص تصادفی “سریع” %D محسوب می‌شود که برابر است با میانگین متحرک %K در طول سه بازه زمانی.

نظریه کلی زیربنای این اندیکاتور این است که در روند رو به بالای بازار، قیمت‌ها نزدیک به قیمت سقف بسته خواهند شد و در روند رو به پایین بازار، قیمت‌ها نزدیک به قیمت کف بسته می‌شوند. سیگنال‌ها هنگامی ایجاد می‌شوند که %K از یک میانگین متحرک سه دوره‌ای که %D نامیده می‌شود عبور می‌کند.

استوکاستیک به شما چه می‌گوید؟

استوکاستیک وابسته به دامنه است، به این معنا که همواره بین صفر تا صد قرار دارد.

از این رو، این شاخص برای تشخیص وضعیت‌های بیش‌خرید یا بیش‌فروش مناسب است. معمولا، وقتی استوکاستیک بالای 80 قرار گیرد، خرید بیش از گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI حد و وقتی زیر 20 باشد فروش بیش از حد در نظر گرفته می‌شوند.

با این حال، این ارقام همیشه نشان دهنده معکوس شدن قریب الوقوع روندها نیستند. روندهای بسیار شدید می‌توانند در وضعیت‌های خرید یا فروش بیش از حد به مدت طولانی‌تر دوام آورند. در عوض، معامله‌گران باید مراقب تغییرات استوکاستیک باشند تا بتوانند دید بهتری نسبت به تغییرات آینده روندها داشته باشند.

استوکاستیک معمولا شامل دو خط می‌شود: یک خط نمایانگر ارزش واقعی نوسانگر در زمان هر معامله، و خط دیگر نمایانگر میانگین متحرک ساده سه روزه آن است.

از آنجا که فرض می‌شود قیمت تابع مومنتوم است، تقاطع این دو خط، یک سیگنال برای روند معکوسی است که به زودی روی خواهد داد. زیرا این تقاطع نمایانگر تغییری بزرگ در مومنتوم روزانه است.

واگرایی بین استوکاستیک و حرکت قیمت در بازار نیز به عنوان یک سیگنال معکوس‌شدن روند در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، هنگامی که روند خرسی (افت قیمت‌ها) به پایین‌ترین حد جدید خود می‌رسد اما نوسانگر یک قیمت پایین بالاتر را نشان می‌دهد می‌توان به این نتیجه رسید که از مومنتوم خرس‌ها کاسته شده و یک روند معکوس گاوی (رشد قیمت‌ها) در حال شکوفایی است.

استوکاستیک در پایان دهه 50 میلادی و توسط جورج لِین (George Lane) ابداع شد.

طبق طرح‌ریزی لین، استوکاستیک موقعیت قیمت بسته‌شدن یک سهم را در رابطه با دامنه بالا و پایین قیمت آن سهم در طول یک بازه زمانی، که معمولا 14 روزه است، نشان می‌دهد.

در طول چندین مصاحبه، لین گفت که استوکاستیک، قیمت یا حجم یا دیگر موارد مشابه را دنبال نمی‌کند. او تاکید کرد که این نوسانگر در پی سرعت یا اندازه حرکت قیمت است.

لین همچنین در مصاحبه‌های خود اعلام کرد که به عنوان یک اصل، مومنتوم یا سرعت قیمت یک سهم پیش از اینکه قیمت خود را تغییر دهد تغییر می‌کند.

از این رو، می‌توان هنگامی که استوکاستیک واگرایی‌های خرسی یا گاوی را نشان می‌دهد از آن برای پیش‌بینی معکوس‌شدن روند استفاده کرد. این سیگنال اولین و احتمالا مهم‌ترین سیگنال معاملاتی است که توسط لین تعریف شد.

مثال محاسبه استوکاستیک

نوسانگر تصادفی در اغلب ابزارهای رسم نمودار و نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال وجود دارد و به راحتی می‌توان آن را به کار گرفت.

بازه زمانی استاندارد استفاده شده در استوکاستیک، 14 روزه است. با این حال، می‌توان این بازه را با نیازهای تحلیلی خاص تنظیم کرد.

نوسانگر تصادفی از کم کردن قیمت پایین دوره از قیمت بسته گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI شدن کنونی تقسیم بر دامنه کلی دوره و ضرب آن در 100 به دست می‌آید. به عنوان مثال، اگر فرض بگیریم قیمت بالای یک دوره 14 روزه 1500 تومان است و قیمت پایین 1250 تومان و قیمت بسته کنونی 1450 تومان باشد، مقدار کنونی استوکاستیک چنین می‌شود:

با مقایسه قیمت کنونی با دامنه قیمت در طول یک دوره زمانی، نوسانگر تصادفی نشان دهنده یکنواختی‌ای است که گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI منجر به بسته شدن قیمت نزدیک به قیمت پایین یا بالای اخیر خود می‌شود. رقم 80 در استوکاستیک نشان می‌دهد که دارایی در آستانه بیش‌خرید قرار دارد.

در تصویر زیر، استوکاستیک روی نمودار سهام ایران خودرو اعمال شده است:

تفاوت بین شاخص قدرت نسبی (RSI) و استوکاستیک

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) و استوکاستیک هر دو نوسانگرهای اندازه حرکت قیمت هستند که به شکل گسترده در گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI تحلیل‌های تکنیکال به کار می‌روند.

با اینکه هر دو آنها اغلب در کنار هم استفاده می‌شوند، هر کدام نظریه‌ها و روش‌های متفاوتی دارند. نوسانگر تصادفی بر این فرض استوار است که قیمت‌های بسته شدن باید نزدیک به جهتی یکسان با روند کنونی بسته شود. با این حال، شاخص قدرت نسبی میزان خرید و فروش بیش از حد را با اندازه گیری شتاب حرکت قیمت‌ها دنبال می‌کند.

به عبارت دیگر، شاخص قدرت نسبی یا RSI برای اندازه‌گیری سرعت حرکت قیمت‌ها طرح ریزی شد در حالیکه فرمول استوکاستیک در رنج‌های معاملاتی یکنواخت بهترین عملکرد خود را دارد.

در کل، شاخص قدرت نسبی در طول بازارهای دارای روند مناسب است و استوکاستیک بیشتر در بازارهای خنثی (بدون روند بزرگ).

محدودیت‌های نوسانگر تصادفی

محدودیت اول نوسانگر تصادفی این است که گاهی می‌تواند سیگنال اشتباه تولید کند. این اتفاق هنگامی رخ می‌دهد که یک سیگنال معاملاتی توسط این شاخص تولید شده اما قیمت روند خود را ادامه نمی‌دهد و معامله با شکست روبرو می‌شود.

در زمانی که بازار پرنوسان است، این مسئله می‌تواند به طور مداوم اتفاق افتد. یک راه‌حل برای این مشکل مشخص کردن روند قیمت به عنوان یک فیلتر است، به این صورت که سیگنال فقط زمانی در نظر گرفته شود که هم‌راستا با روند قیمت است.

این اصطلاح در واژه‌نامه جامع بورسینس منتشر شده است.سایر اصطلاحات و واژه‌های اقتصادی و مالی را ببینید .

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

آموزش کامل اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

شما برای بررسی بازارهای مالی از جمله بازار بورس سهام، ابزارهای مختلفی را در اختیار دارید. یکی از این ابزارها اندیکاتورها هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا بتوانید روند حرکتی قیمت را تشخیص داده و بر اساس ترفندهای مختلف، به کمک یک یا چند اندیکاتور، آینده‌ی قیمت را پیش بینی کنید. در این مقاله به یکی از اندیکاتورهای معروف به نام استوکاستیک Stochastic می پردازیم. سعی کرده ایم یک آموزش کامل درباره استفاده از اندیکاتور استوکاستیک ارائه دهیم تا شما بتوانید با درک کارکرد این اندیکاتور، از آن به نحو احسن در معاملات خود استفاده کنید. با همراه باشید.

اندیکاتور یا اسیلاتور استوکاستیک

در ابتدا اجازه بدهید ببینیم استوکاستیک در کدام دسته از اندیکاتورها قرار دارد. اگر با اندیکاتورها آشنا نیستید، ابتدا مقاله اندیکاتور (Indicator) چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد را مطالعه کنید. اندیکاتور یا اسیلاتور استوکاستیک (به انگلیسی Stochastic Oscillator) که با نام نوسانگر تصادفی نیز شناخته می‌شود یکی از اندیکاتورهای تکنیکی است که درباره نام آن کمی ابهام وجود دارد. همین جا باید بگوییم که اسیلاتورها همگی دسته ای از اندیکاتورها هستند. بنابراین یک اسیلاتور یک اندیکاتور است ولی هر اندیکاتوری اسیلاتور نیست. اسیلاتور یا نوسانگر به دسته ای از اندیکاتورها گفته می شود که بین دو محدوده مشخص نوسان میکنند و دارای حدود بالا و پایین هستند. به این دو محدوده اشباع خرید و فروش میگویند. معروف ترین نوسانگر، اندیکاتور RSI است. این نوع اندیکاتورها بین دو محدوده خاص نوسان میکنند و معمولا به عنوان نمایشگر مناطقی شناخته میشوند که خرید ها یا فروش های هیجانی در حال انجام است.

فرمول اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

قبل از آنکه به کارکرد اندیکاتور استوکاستیک در معاملات بپردازیم اجازه بدهید نگاهی به فرمول این اندیکاتور بیاندازیم. این اندیکاتور از منجنی تشکیل شده است:

فرمول منحنی اول K% :

فرمول اول اندیکاتور استوکاستیک k%

• c قیمت بسته شدن است.
• L14 پایین ترین قیمت بسته شدن طی بازه زمانی 14 روزه اخیر (که می تواند بازه زمانی روزانه ، هفتگی و ماهانه گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI باشد، در واقع 14 کندل آخر )
• H14 بالاترین قیمت بسته شدن طی بازه زمانی 14 روزه اخیر ( بستگی به تحلیلگر دارد، که می تواند بازه زمانی روزانه ، هفتگی و ماهانه را انتخاب کند، 14 کندل اخیر)

در عدد 14 هیچ تقدسی وجود ندارد! شما به عنوان تحیلگر میتوانید در تنظیمات این اندیکاتور آن را تغییر دهید.

فرمول منحنی دوم D%:

فرمول دوم اندیکاتور استوکاستیکD%

نوسانات منحنی K% شدیدتر از منحنی D% است و از همین رو کراس این دو منحنی برای ما اهمیت خواهد داشت.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

استراتژی معامله با اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

ما همیشه گفته ایم شما نمیتوانید تنها با تکیه بر یک اندیکاتور به معامله بپردازید. اما در این قسمت میخواهیم به استراتژی معامله با اندیکاتور استوکاستیک Stochastic بپردازیم. این به این معنی نیست که شما باید بر این اساس معامله کنید. این مطلب تنها برای آشنایی با موارد استفاده از این اندیکاتور است و گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI شما باید سیگنال های دریافت شده از ان به کمک ابزارهای دیگر اعتبار سنجی کنید.

اما استراتژی معامله با استوکاستیک چگونه است؟ به طور کلی هر گاه در منطقه اشباع فروش (حدود 20) خط K% منحنی D% را به سمت بالا قطع کرد یک سیگنال خرید شکل گرفته است. همچنین اگر منطقه اشباع خرید (در ناحیه بالای 80) خط k% منحنی D% را به پایین قطع کند یک سیگنال فروش شکل گرفته است. توجه کنید مناطق اشباع خرید و فروش در این اندیکاتور به بازه در نظر گرفته شده برای آن بسیار حساس است. اگر بازه را روی 14 قرار دهید تقریبا میتوانید از این اندیکاتور در کنار سایر اندیکاتورها استفاده کنید.

در شکل زیر سیگنال های خرید و فروش را در این اندیکاتور مشاهده میکنید.

سیگنال های خرید و فروش اندیکاتور استوکاستیک

واگرایی در اندیکاتور استوکاستیک

اگر چه واگرایی در اندیکاتورهایی مثل اندیکاتور MACD و اندیکاتور RSI مرسوم تر است، اما میتوان از واگرایی شکل گرفته در اندیکاتور استوکاستیک هم استفاده کرد. همان طور میدانید واگرایی در تحلیل تکنیکال بحث مفصلی است و به رفتار متناقض بین حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور اشاره دارد. برای مثال واگرایی مثبت را در اندیکاتور استوکاستیک یعنی در یک روند نزولی قیمت یک دره پایین تر ثبت کند در حالی که اندیکاتور استوکاستیک موفق به این کار نشود. به شکل زیر توجه کنید که چگونه یک واگرایی مثبت در اندیکاتور استوکاستیک شکل گرفته است. واگرایی مثبت را میتوان یک سیگنال خرید تلقی کرد.

واگرایی مثبت در استوکاستیک

استراتژی معاملاتی قدرتمند به کمک اندیکاتور Stochastic و MACD

همان طور که گفتیم شما نمی توانید تنها به کمک یک اندیکاتور به معامله بپردازید و در بازارهای مالی به موفقیت برسید. در واقع تکیه بر یک اندیکاتور میتواند یک اشتباه بزرگ از سوی یک تریدر باشد. بنابراین معمولا استراتژی هایی که از ترکیب چند اندیکاتور ساخته میشود و تمامی اصول سرمایه گذاری (مثل تعیین حد ضرر و حد سود) در ان مشخص است میتواند باعث کسب سود مستمر از بازارهای مالی شود. از این رو در این قسمت میخواهیم یک استراتژی معاملاتی با بازدهی 90 درصد پیروزی در معاملات را به شما معرفی کنیم که به کمک دو اندیکاتور Stochastic و MACD طراحی شده است. برای اطلاعات بیشتر درمورد این استراتژی قدرتمند به لینک زیر مراجعه کنید.

جمع بندی آموزش اندیکاتور استوکاستیک Stochastic

اندیکاتور استوکاستیک Stochastic یک نوسانگر است که سرعت و شتاب حرکت قیمت را مشخص میکند و براین اساس مناطق اشباع خرید و فروش را برای ما مشخص میکند. آموزش اندیکاتور استوکاستیک بسیار ساده است و در خلال این مقاله با کاربردهای این اندیکاتور آشنا شدید. از این اندیکاتور در همه تایم فریم ها میتوانید استفاده کنید اما معمولا برای بازار بورس ایران، بهترین تایم فریم مورد استفاده، تایم فریم روزانه است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

با اندیکاتور استوکاستیک آر اس آی حرفه‌ای‌تر تحلیل کنید

وقتی صحبت از تحلیل تکنیکال می‌کنیم، اکثر افراد دوست دارند همه اندیکاتورهای موجود مثل حجم، میانگین متحرک، در نمودار قیمت را استفاده کنند با این فکر که بهترین جواب را به دست می‌آورند. این در حالی است که همیشه اینطور نیست و استفاده از اندیکاتورها اصول و قواعد خاص خود را دارد. در مقاله اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال و انواع آن‌ها مفصلاً توضیح دادیم که اندیکاتورها به ۵ دسته تقسیم میشوند و از هر دسته‌بندی یک اندیکاتور کافیست. در این مقاله، ما مدرسه تحلیلی‌ها به سراغ دسته اندیکاتورهای قدرت نسبی (Relative Strength Indicators) رفتیم و یکی از اندیکاتورهای محبوب در این دسته را کامل توضیح دادیم. اسم این اندیکاتور استوکاستیک آر اس آی (Stochastic RSI) است و در ادامه این مقاله بیشتر با آن آشنا می‌شویم.

اندیکاتور استوکاستیک آر اس آی (Stochastic RSI) چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

در مقاله انواع اندیکاتورها در مورد دسته بندی و ساختار هر اندیکاتور مفصل توضیحاتی ارائه شده است.در آن مقاله گفتیم Stochastic RSI از دسته اسیلاتورهاست و از طرفی چون در تلاش است تا آینده بازار را برای ما پیش‌بینی کند اندیکاتور پیشرو حساب می‌شود. جالب است بدانید که این اندیکاتور در سیستم پلتفرم تحلیلی آقای رابرت ماینر تحت عنوان اسیلاتور معامله‌گر پویا یا DT اسیلاتور (Dynamic Trader Oscillator (DT Oschillator)) معرفی شده است. این اندیکاتور در بازه صفر تا یک (یا صفر تا صد در بعضی از پلتفرم‌ها) تعریف می‌شود. با اعمال فرمول اسیلاتور استوکاستیک روی مقادیر اندیکاتور RSI این اندیکاتور ایجاد می‌شود. با این کار هر دو اندیکاتور همزمان در اختیار معامله گر یا تحلیل گر قرار می گیرد در نتیجه حساسیت اندیکاتور با قیمت افزایش پیدا کرده و هماهنگی بیشتری با گذشته نمودار قیمت ایجاد می شود. در نمودار قیمت، ظاهر این اندیکاتور به شکل زیر است:

فرمول محاسبه اندیکاتور Stochastic RSI

با داشتن مقدار اندیکاتور RSI در نقطه زمانی در تایم‌فریم مدنظر ما، فرمول اندیکاتور Stochastic RSI به شکل زیر حساب می‌شود:

StochRSI = (RSI- min [RSI]) / (max [RSI] – min [RSI])

• RSI مقدار اندیکاتور RSI در هر نقطه را نشان می‌دهد.
• min [RSI] کمترین میزان اندیکاتور RSI در طول ۱۴ بازه زمانی گذشته (یا هر مقدار دیگر برحسب انتخاب کاربر) را نشان می‌دهد.
• از طرفی، max [RSI] بیشترین میزان این اندیکاتور در طول ۱۴ بازه زمانی قبل است.

نحوه محاسبه Stochastic RSI

با داشتن فرمول اندیکاتور Stochastic RSI، سؤال بعدی که مطرح می‌شود این است که چگونه این اندیکاتور را حساب کنیم. قبل از توضیح لازم است بگوئیم نیازی به انجام این محاسبات نیست و این اطلاعات فقط برای آشنائی گام‌ های محاسبه استوکاستیک RSI بیشتر شما با این اندیکاتور است.

اندیکاتور Stochastic RSI همانطور که در فرمول مشخص است، برمبنای اندیکاتور RSI به دست می‌آید. اندیکاتور RSI یک عدد ورودی برای تنظیم دارد (که معمولاً ۱۴ است) که به اندیکاتور می‌گوید تا چند بازه زمانی قبل‌تر را بررسی کند. برای مثال در تایم‌فریم روزانه، عدد ۱۴ به این معناست که RSI تا ۱۴ روز قبل را در محاسبات خودش تأثیر بدهد. مقدارهای به دست آمده از RSI سپس در فرمول Stochastic RSI وارد می‌شود. با این توضیحات محاسبه اندیکاتور Stochastic RSI را می‌توان به ۴ مرحله تقسیم کرد:

1. محاسبه اندیکاتور RSI برای بازه‌های ۱۴ تایی (یا مقادیر دیگر).
2. برداشتن مقدار آخر RSI و بیشترین و کمترین مقدار آن در بازه ۱۴ تایی.
3. با اضافه شدن بازه زمانی جدید ۱۴ بازه جدید دوباره در گام اول و دوم بررسی شود.
4. با پایان هر بازه زمانی، مقدار StochRSI برای بازه جدید و تنها با استفاده از ۱۴ بازه زمانی قبل مجدداً حساب شود.

اندیکاتور Stochastic RSI به ما چه می‌گوید؟

اندیکاتور StochRSI توسط توشار اس. شاند (Tushar S. Chande) و استنلی کرول (Stanley Kroll) طراحی و توسعه پیدا کرد. جزئیات این اندیکاتور اولین بار در سال ۱۹۹۴ در کتاب این دو فرد به نام “معامله‌گر تکنیکال جدید (The New Technical Trader)” توضیح داده شد. در این برهه زمانی، اندیکاتورهای تکنیکال به اندازه کافی توسعه پیدا کرده بودند که بتوانند نواحی اشباع خرید و فروش را به تحلیلگران نشان دهند. ولی این اندیکاتور با حساسیت بالاتر قادر به صدور سیگنال‌های بیشتری در مقایسه با اندیکاتورهای قبل از خود بود.

در این اندیکاتور، دارائی مورد تحلیل زمانی که زیر سطح ۰.۲ یا ۲۰ درصد قرار بگیرد در اشباع فروش است. به این معنی که مقدار RSI در انتهای پائین بازه تعریف‌شده خود در حال معامله است و جهت حرکت کوتاه‌مدت دارائی مدنظر ممکن است در حال تشکیل کف مینور و حرکت به سمت بالا باشد. از طرف دیگر، مقدار بالای ۰.۸ یا ۸۰ درصد این اندیکاتور نشان‌دهنده معامله RSI در انتهای بالائی خود باشد که نشان از اشباع خرید و ریزش موقت قیمت می‌دهد.

به موازات تعیین و شناسائی سطوح اشباع خرید و اشباع فروش، اندیکاتور StochRSI می‌تواند برای شناسائی روندهای کوتاه‌مدت با استفاده از سطح ۰.۵ یا ۵۰ درصد استفاده شود. به این صورت که زمانی که بالای سطح ۰.۵ باشد، نشانه حرکت رو به بالا است و زمانی که زیر این سطح باشد، احتمال ریزش قیمتی وجود دارد.

نکته کنکوری استوکاستیک RSI

دوستان و همراهان عزیز مدرسه تحلیل به این نکته توجه کنید که اندیکاتور StochasticRSI به هیچ وجه نباید به تنهائی به کار گرفته شود. استفاده از این اندیکاتور در کنار مفاهیم روند و الگوهای قیمت ارزش پیدا خواهد کرد مخصوصا زمانی که در مرحله تریگر یا سیگنال باشیم. در غیر اینصورت در صورت استفاده صرف از سیگنال این اندیکاتور با توجه به خطای ذاتی اندیکاتورها با سیگنال نقض هم مواجه خواهید شد. در کنار StochasticRSI ، استفاده از سایر اندیکاتورهایی که جزء، دسته بندی مومنتوم بازار نباشند، مثل میانگین‌های متحرک، می‌تواند از زاویه دیگری به شما اطلاعات مفیدی از بازار را ارائه بدهد.

یک برگه تقلب ساده برای استفاده از اندیکاتور RSI در جدول زیر ارائه شده است:

محدودیت‌های استفاده از StochasticRSI

تا این اینجا به نکات مثبت اندیکاتور StochRSI اشاره کردیم. الآن درباره معایب این اندیکاتور هم می‌خواهیم صحبت کنیم. در پاراگراف قبلی اشاره کردیم که سرعت بالاتر همیشه به معنای بهتر بودن نیست. اولین نقطه ضعف اندیکاتور StochRSI ناپایداری بسیار زیاد آن است. به نحوی که تعداد سیگنال‌های صادرشده از سمت آن بسیار بیشتر از اندیکاتوری نظیر RSI است. یک راه حل برای این قضیه، ملایم کردن نوسانات این اندیکاتور با استفاده از افزایش اعداد تنظیمات K و D است که به طور پیش فرض هر دوی آن‌ها ۳ هستند. راه دیگر این است که روی خود اندیکاتور یک میانگین متحرک مانند بازه ۱۰ روزه قرار بدهیم. اکثر پلتفرم‌های تحلیلی این قابلیت را بدون نیاز به محاسبات اضافه در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

مورد دیگر از معایب این اندیکاتور، این است که مشتق دوم قیمت دارائی مدنظر در بازار است. به زبان دیگر، خروجی آن دو پله از قیمت واقعی دارائی مدنظر فاصله دارد. به این معنی که در برخی مواقع این فاصله ممکن است باعث شود که قیمت دارائی و اندیکاتور هماهنگی خودشان با یکدیگر را از دست بدهند.

جمع‌بندی

نکات کلیدی مطالب ارائه‌شده در این مقاله را می‌توان به این صورت بیان کرد:

• مقادیر StochRSI بالای سطح ۰.۸ یا ۸۰ درصد اشباع خرید درنظر گرفته می‌شود. در حالی که مقادیر زیر ۰.۲ یا ۲۰ درصد اشباع فروش است. مقیاس این اندیکاتور می‌تواند بین ۰ تا ۱ یا ۰ تا ۱۰۰ درصد باشد.
• اشباع خرید الزاماً به این معنی نیست که قیمت به سمت پائین حرکت می‌کند. به حالت مشابه، اشباع فروش الزامی بر افزایش قیمت ارائه نمی‌دهد. تنها موردی که از نواحی اشباع می‌توان مدنظر گرفت، این است که اندیکاتور RSI به قله و کف جدید نزدیک است.
• مقدار صفر StochRSI به این معنیست که اندیکاتور RSI در پائین‌ترین سطح خود در ۱۴ روز گذشته (یا هر تعداد روز برحسب تنظیمات مدنظر کاربر) رسیده است. مقدار ۱ یا ۱۰۰ درصد هم نشان‌دهنده رشد RSI به بیشترین میزان خود در ۱۴ روز گذشته است.
• سایر مقادیر StochRSI نشان‌دهنده این هستند که RSI در مقایسه با قله و کف گذشته خود در چه وضعیتی قرار دارد.

در آخر

در این مقاله، ما مدرسه تحلیلی‌ها تلاش کردیم که به زبان ساده اندیکاتور StochasticRSI و نحوه استفاده از آن را برای شما مخاطبان وبسایت مدرسه تحلیل توضیح بدهیم. در آخر بسیار خوشحال می‌شویم اگر امتیاز مدنظر خود را از این مقاله ثبت کنید و اگر نظری در رابطه با این مبحث دارید و یا سؤال بی‌پاسخی مانده است، آن را در بخش نظرهای این مقاله مطرح کنید.

سوالات متداول

در مقاله انواع اندیکاتورها در مورد دسته بندی و ساختار هر اندیکاتور مفصل توضیحاتی ارائه شده است.در آن مقاله گفتیم Stochastic RSI از دسته اسیلاتورهاست و از طرفی چون در تلاش است تا آینده بازار را برای ما پیش‌بینی کند اندیکاتور پیشرو حساب می‌شود. در این مقاله به طور کامل نحوه محاسبه این اندیکاتور را توضیح ‌داده‌ایم.

به موازات تعیین و شناسائی سطوح اشباع خرید و اشباع فروش، اندیکاتور StochRSI می‌تواند برای شناسائی روندهای کوتاه‌مدت با استفاده از سطح ۰.۵ یا ۵۰ درصد استفاده شود. به این صورت که زمانی که بالای سطح ۰.۵ باشد، نشانه حرکت رو به بالا است و زمانی که زیر این سطح باشد، احتمال ریزش قیمتی وجود دارد.

منابع

“Stochastic RSI – StochRSI Definition”, Investopedia, 2022.

شاخص قدرت نسبی یا اندیکاتور RSI چیست و چگونه محاسبه می شود؟

شاخص قدرت نسبی یا اندیکاتور (RSI) یکی از پرکاربردترین نوسانگرهای حرکتی در حوزه تحلیل تکنیکال سهام است. اندیکاتور RSI توسط ولز وایلدر در ژوئن 1978 معرفی شد و محاسبات آن در کتاب “مفاهیم جدید در سیستم تجارت تکنیکال” توضیح داده شده است. این اندیکاتور سرعت و بزرگی حرکات قیمت یک سهام را اندازه گیری می کند.

RSI مقدار میانگین سود و میانگین ضرر یک اوراق بهادار را برای استنتاج در مورد قدرت و ضعف آن در یک دوره زمانی از پیش تعیین شده مقایسه می کند.

اندیکاتور RSI چیست؟

این شاخص با استفاده از این فرمول محاسبه می شود:

وایلدر از RSI 14 روزه استفاده کرد که هنوز هم رایج ترین RSI مورد استفاده است. با این حال، این تحلیلگر است که تعداد روزهای محاسبه را تعیین کند.

به عنوان مثال، در طول یک دوره معاملاتی 14 روزه فرض کنید که یک اوراق بهادار در 9 روز بازده مثبت و در 5 روز بازده منفی ایجاد کرده است. در این حالت شاخص قدرت نسبی به صورت زیر محاسبه می شود:

1. سود مطلق را در هر یک از 9 روز بالا محاسبه کنید. سود مطلق هر روز را اضافه کنید و بر 14 تقسیم کنید.
2. زیان مطلق را در هر 5 روز محاسبه کنید. زیان مطلق هر روز را اضافه کنید و بر 14 تقسیم کنید.
3. تقسیم میانگین بسته‌ها یا افزایش‌ها بر میانگین بسته‌ها یا ضررها به ما قدرت نسبی می‌دهد.
4. این رقم با استفاده از فرمول بالا نرمال می شود تا اطمینان حاصل شود که بین 0 و 100 قرار دارد.

مراحل محاسبه اندیکاتور RSI

برای محاسبه این اندیکاتور، مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

1. برای محاسبه سودهای میانگین بعدی، میانگین سودهای قبلی را در 13 ضرب کنید و در صورت وجود، سودهای امروز را اضافه کنید و حاصل را بر 14 تقسیم کنید. در مثال قبلی، میانگین سود مطلق 9 روز را ضرب می کنیم و سود مطلق امروز را اضافه می کنیم و نتیجه را بر 14 تقسیم کنید.
2. برای محاسبه میانگین زیان های بعدی، میانگین زیان قبلی را در 13 ضرب کنید و زیان امروز را در صورت وجود جمع کنید و حاصل را بر 14 تقسیم کنید. در مثال ما، میانگین زیان مطلق 5 روز را ضرب کرده و زیان مطلق امروز را اضافه می کنیم و بر 14 تقسیم کنید.
3. مرحله بعدی شامل تقسیم میانگین سود بر میانگین ضرر برای بدست آوردن رقم قدرت نسبی است.
4. در نهایت، مقادیر را در فرمول جای گذاری کنید.

از شاخص قدرت نسبی یا اندیکاتور RSI چه نتایجی را می توان بدست آورد؟

سطوح خرید بیش از حد و فروش بیش از حد

RSI نشانه ای از برگشت ها یا واکنش قریب الوقوع قیمت یک اوراق بهادار را نشان می دهد. RSI در محدوده 0 و 100 حرکت می کند. بنابراین RSI 0 به این معنی است که قیمت سهام در تمام 14 روز معاملاتی کاهش یافته است. به طور مشابه، RSI 100 به این معنی است که قیمت سهام در تمام 14 روز معاملاتی افزایش یافته است. در تحلیل تکنیکال، RSI بالای 70 به عنوان منطقه اشباع خرید در نظر گرفته می شود در حالی که RSI کمتر از 30 به عنوان منطقه اشباع فروش در نظر گرفته می شود. RSI می تواند به عنوان یک شاخص پیشرو استفاده شود، زیرا معمولاً جلوتر از بازار بالا و پایین می شود و در نتیجه نشان دهنده اصلاح قریب الوقوع قیمت اوراق بهادار است. لازم به ذکر است که سطوح 70 و 30 باید با توجه به نوسان ذاتی امنیت مورد نظر تنظیم شوند.

نوسانات شکست

نوسانات شکست که به آن نفوذ یا شکست حمایت و مقاومت نیز می گویند، نشانه هایی از برگشت بازار قریب الوقوع است.

در این نمودار،شاخص RSI عدد 70 را لمس می کند، آستانه منطقه اشباع خرید به 60 می رسد که این نقطه شکست نامیده می شود. پس از آن، دوباره حرکت می کند، اما کمتر از بالاترین سطح قبلی 70 افزایش می یابد، در نتیجه، یک نوسان شکست ایجاد می کند. سپس به زیر نقطه شکست می افتد و در آنجا یک نوسان شکست نزولی ایجاد می کند. این به عنوان یک سیگنال برای تریدرها عمل می کند تا برای یک ترید در اوراق بهادار آماده شود.

در این نمودار، اندیکاتور RSI عدد 30، آستانه منطقه اشباع فروش را لمس می کند و سپس به 40، یعنی نقطه شکست، افزایش می یابد. سپس دوباره سقوط می‌کند اما افت کمتر از مقدار قبلی 30 است. علاوه بر این، RSI از نقطه شکست عبور می‌کند تا حتی بالاتر رود و در نتیجه یک نوسان شکست صعودی ایجاد می‌کند.